فرهنگی

برزخ ظهور؛ تحولی در قواعد عالم ماده از نگاه علامه طباطبایی

🔮 آیا دوران ظهور، فقط ادامه‌ی همین دنیاست؟ یا ما وارد سطحی دیگر از حیات می‌شویم؟

علامه طباطبایی رحمه‌الله‌علیه در بیانی ژرف می‌فرمایند:  

«همان‌طور که یک عالم برزخ بین دنیا و آخرت وجود دارد، یک برزخ دیگر هم بین دنیا و عالم برزخ هست که در دوران ظهور بروز می‌کند؛ یعنی اصلاً دنیا عوض می‌شود و دیگر این‌گونه نیست.»

✍🏻 این سخن، نگاهی عمیق به ماهیت دوران ظهور امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف دارد. در آن دوران، قواعد حاکم بر عالم ماده دگرگون می‌شود. دیگر جسم و تن، با محدودیت‌های فعلی تعریف نمی‌شوند.

📌 مثال روشن این تحول، مسئله پیری است.  

در روایات آمده که انسان در عصر ظهور ممکن است تا هفت نسل بعد از خود را ببیند، اما همچنان جوان باشد و احساس پیری نکند. این یعنی زمان، بدن، و حیات، به شکلی دیگر تجربه می‌شوند؛ شبیه به حال و هوای برزخ.

🌀 دوران ظهور، نه صرفاً امتداد دنیا، بلکه مرحله‌ای از حیات است که به عالم برزخ شباهت دارد؛ برزخی بین دنیا و برزخ حقیقی.  

در این مرحله، انسان‌ها به سطحی از وجود می‌رسند که آمادگی درک حکومت عدل الهی و ظهور حقیقت را دارند.

 توکل؛ سلاح منتظران واقعی

💡 آیه:«وَمَن يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ» (طلاق/۳)

هر که بر خدا توکل کند، خدا او را کافی است.

📝 حدیث:

امام جواد علیه‌السلام فرمودند:

«مَنِ تَّوَكَلَ عَلَى اللَّهِ كَفاهُ.»(الفصول المهمّه، ج 2، ص 1051) هر که بر خدا تکیه کند، خدا کفایتش می‌کند.

✨ تحلیل روایت: توکل، آرامش‌بخش منتظران

توکل تنها یک واژه نیست، بلکه طمأنینه دلِ منتظر است.

این یعنی:

· سپردن همه کارها به خدای قادر

· آرامش جان بر اساس یقین به وعده‌های الهی

· انجام وظیفه بدون تزلزل و دلهره

منتظر بی‌توکل

· با هر موجی می‌لرزد

· با هر حادثه‌ای می‌لغزد

· همواره در اضطراب به سر می‌برد

منتظر متوکل

· در میانه طوفان می‌ایستد

· بر مشکلات می‌چربد

· می‌داند دست خدا در پس پرده غیبت، فعال‌تر از همیشه است

🌱 نمونه‌های کاربردی توکل در زندگی منتظران

۱. آرامش در تصمیم‌گیری‌ها

قبل از هر انتخاب مهم، با نام خدا شروع کنیم:

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ»

تصمیمی که با یاد خدا آغاز شود، هرگز هراس‌آور نیست.

۲. اعتماد به وعده‌های الهی

در شرایط سخت، این ذکر را زمزمه کنیم:

«اللَّهُ رَبّی لا اشْرِک بِهِ شَیئاً، تَوَکلْتُ عَلَی الْحَی الَّذی لایمُوتُ»(عدّه الداعی، ص ۲۷۶)

۳. ترس از آینده را رها کنیم

منتظر واقعی، تلاش + توکل را با هم جمع می‌کند.

نگران فردا نباشیم؛ خدا کافی است.

۴. سبک‌کردن دل از وابستگی‌ها

توکل یعنی:

· رها شدن از دل‌بستگی‌های بی‌ارزش

· بستن دل به خدای یکتا

· همان راهی که بانوی دو عالم به ما آموخت

۵. آرامش در جهاد تبیین

در جنگ روایت‌ها و تحریف‌ها:

· با طمأنینه وارد شویم

· در روزهای غبارآلود، روشنگری کنیم

· با وقار فاطمی و صبر علوی پیش رویم

ظهور، وعده‌ای الهی است

و این وعده را تنها با دلی آرام و گامی استوار می‌توان یاری کرد.

توکل، سلاح منتظران در عصر غیبت است.

جاهلیتی نوین؛ بزرگ‌ترین مانع در برابر ظهور امام زمان (عج)

🌅 جاهلیتی سخت‌تر از جاهلیت صدر اسلام

امام صادق علیه‌السلام فرمودند: قائم ما هنگامی که قیام کند، با جهالتی شدیدتر از جهالت زمان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله روبه‌رو می‌شود…

راوی عرض کرد: چگونه ممکن است؟

حضرت فرمودند:

«رسول خدا به سوی مردمی مبعوث شد که سنگ و چوب می‌پرستیدند،

اما قائم ما در حالی قیام می‌کند که مردم، قرآن را علیه او تأویل می‌کنند و با آیات الهی با او احتجاج می‌نمایند.

به خدا سوگند، عدل او همچون گرما و سرما در درون خانه‌هایشان نفوذ خواهد کرد.»

📚 الغیبة للنعمانی، ج۱، ص۲۹۶

نکات معرفتی

1. جاهلیت نوین، چهره‌ای دینی دارد.

در زمان ظهور، دشمنی با حق نه با بت‌پرستی، بلکه با تفسیر غلط از دین و قرآن جلوه‌گر می‌شود.

2. بزرگ‌ترین مانع درک امام، جهل مقدس است.

بسیاری به نام دینداری، در برابر امام خواهند ایستاد چون دین را با سلیقه‌ی خود فهمیده‌اند.

3. وظیفه منتظران، بصیرت قرآنی است.

کسی می‌تواند یار امام زمان علیه‌السلام باشد که قرآن را با هدایت اهل‌بیت بفهمد، نه با میل و برداشت شخصی.

4. عدالت جهانی، همه‌گیر است.

امام صادق(ع) فرمود: عدالت مهدوی تا عمق خانه‌ها نفوذ می‌کند؛ یعنی هیچ ظلم، تبعیض و فساد پنهانی باقی نمی‌ماند.

پیام روایت

جهل آخرالزمان، جهل در پوشش دین است.

آنان که ظاهر آیات را می‌فهمند ولی روح وحی را نمی‌شناسند، همان‌هایی هستند که در برابر عدالت مهدوی می‌ایستند.

ازاین‌رو وظیفه‌ی منتظران، شناخت عمیق دین از سرچشمه‌ی ولایت است تا در صف باطل، به نام قرآن، مقابل امام زمان (عج) قرار نگیرند.

ویژگی‌های یاران امام زمان(عج) در قرآن کریم

قرآن کریم، سیمای یاران مصلح جهانی را پیش از ظهور ترسیم کرده است. آنان تنها منتظر نیستند، بلکه منتظرِ سازنده‌اند؛ درون و برون خویش را به رنگ ایمان آراسته‌اند.

۱️⃣ اهل تواضع‌اند

«وَعِبَادُ الرَّحْمَنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا» (فرقان/۶۳) آنان با فروتنی گام بر زمین می‌نهند؛ تکبر و خودبینی در رفتارشان راه ندارد.

۲️⃣ دارای بصیرت و بینش روشن‌اند

غرور در قلب و عقل آنان نفوذ نکرده است. شناخت عمیق‌شان از حق، چراغ راهشان در فتنه‌هاست.

۳️⃣ با جاهلان درگیر نمی‌شوند

 «وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا»آنان با آرامش و حلم، جهل را خاموش می‌کنند، نه با جدال.

۴️⃣ اهل عبادت و شب‌زنده‌داری‌اند

 «وَالَّذِينَ يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّدًا وَقِيَامًا»سحرگاهان، در خلوت سجده، دل از دنیا می‌شویند و به معبود می‌پیوندند.

۵️⃣ از گناه و آتش جهنم می‌گریزند

 «رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذَابَ جَهَنَّمَ»ترس از گناه، آنان را به مسیر پاکی می‌کشاند.

۶️⃣ اهل اعتدال در زندگی‌اند

«وَالَّذِينَ إِذَا أَنفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا»نه اسراف می‌کنند و نه بخل می‌ورزند؛ میانه‌روی خصلت همیشگی آنان است.

۷️⃣ موحد و خداپرست‌اند

 «لَا يَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ»جز خدا را نمی‌خوانند و دلشان جز برای او نمی‌تپد.

۸️⃣ حرمت جان انسان را پاس می‌دارند

 «وَلَا يَقْتُلُونَ النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ»در قاموس آنان، خون‌ریزی و ستم جایی ندارد.

۹️⃣ پاکدامن و عفیف‌اند

 «وَلَا يَزْنُونَ»ایمانشان پاسدار پاکی نگاه، دل و عمل است.

🔟 اهل توبه و خودسازی‌اند

 «وَمَنْ تَابَ وَعَمِلَ صَالِحًا»عیب‌های نفس را می‌شناسند و در مسیر اصلاح گام برمی‌دارند.

۱۱️⃣ جبران‌کننده کاستی‌ها و پرکننده خلأها هستند

 «إِلَّا مَنْ تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا»گذشته را با ایمان و عمل صالح جبران می‌کنند.

۱۲️⃣ از محیط گناه دوری می‌جویند

 «وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا» به مجالس بیهوده پا نمی‌نهند و با کرامت از آن می‌گذرند.

اینانند سربازان آخرالزمان؛

انسان‌هایی که از قرآن برخاسته‌اند و با دل، نگاه، عبادت و اخلاق خود، جهان را برای ظهور آماده می‌کنند.

چرا امام زمان (عج) نمی‌آیند؟ درس عبرتی از داستان عارفان نجف

بارها از خود پرسیده‌ایم: چرا با این همه دعا و انتظار، ظهور حضرت ولی‌عصر (عج) به تأخیر افتاده است؟

پاسخ را شاید در یک داستان عبرت‌آموز بتوان یافت…

🔸 حدود دو یا سه قرن پیش، جمعی از صالحان و عابدان نجف اشرف گرد هم آمدند. آنان با خود گفتند: «چرا حضرت نمی‌آید؟ ما که بیش از سیصد و سیزده نفر هستیم، همان یارانی که امام برای قیام نیاز دارد!»

با همین نیت تصمیم گرفتند حقیقت را دریابند. از میان خود، پرهیزگارترین و خالص‌ترین فرد را برگزیدند تا به مسجد سهله رود و در خلوت اعتکاف، از خود امام زمان (عج) سرّ تأخیر ظهور را بپرسد.

🔹 آن مرد با اشتیاق رفت. اما وقتی از نجف بیرون شد، ناگهان در مکاشفه‌ای روحانی، شهری آباد و نورانی پیش چشمانش پدیدار شد. گفتند: «این شهر صاحب‌الزمان است و امام ظهور کرده‌اند.»

با شوقی وصف‌ناپذیر به دیدار امام شتافت. پیغام داد که اجازه‌ی دیدار می‌خواهد. پاسخ آمد:

«اکنون خسته‌ای، امشب در خانه‌ای که برایت آماده کرده‌ایم استراحت کن. ما دختر مردی مؤمن را برایت به همسری برگزیده‌ایم. فردا تو را فرا می‌خوانیم.»

🔸 مرد شادمان شد و به خانه رفت. هنوز مراسم ازدواج آغاز نشده بود که در زدند.

پیام‌آور امام گفت: «آقا می‌فرمایند همین حالا باید بیایی، قیام در شُرف آغاز است.»

مرد که در آرامش تازه‌اش غرق شده بود گفت: «به امام بگو امشب را مهلت دهند.»

پیغام‌آور باز گفت: «آقا فرمودند همین حالا بیا.»

اما مرد گفت: «نه، من امشب نمی‌آیم…»

🔺 ناگهان همه‌چیز محو شد؛ نه شهری بود، نه خانه‌ای، نه عروسی.

او خود را تنها در بیابان‌های نجف یافت. آنگاه فهمید که همه آنچه دیده بود، مکاشفه‌ای از سوی امام (عج) بوده است تا بفهمد:

«هنوز آمادگی ظهور در دل‌ها نیست… هنوز مردم در بند دل‌خواستگی‌های خویش‌اند، نه در مسیر اطاعت و گذشت از نفس.»

پیام داستان

ظهور، تنها به شمار یاران وابسته نیست؛ به خلوص دل‌ها، آمادگی ایمان، و گذشت از دلبستگی‌ها نیاز دارد.

اگر هر مؤمن بتواند در درون خود، از «نفس» و «خواسته‌های شخصی» بگذرد، ظهور نزدیک‌تر خواهد شد.

🌿 ظهور، زمانی رخ می‌دهد که ما «به جای انتظار برای آمدن او»، خودمان را منتظرِ آمدنش شایسته کنیم.

ویژگی‌های سبک زندگی منتظرانه؛ چگونه با انتظار، زندگی کنیم نه فقط آرزو؟

🕊 مقدمه

در سال‌های اخیر، مباحث متعددی درباره‌ی «سبک زندگی مهدوی» و «زندگی منتظرانه» مطرح شده است. با این حال، گاه به دلیل ناآشنایی با محدوده‌ی معنایی این اصطلاح، برداشت‌های نادرستی صورت می‌گیرد.

شناخت دقیق ویژگی‌های سبک زندگی منتظرانه کمک می‌کند تا از اشتباهات مفهومی پرهیز کنیم و بتوانیم این مفهوم را در زندگی فردی و اجتماعی خود جاری سازیم.

🌸 ۱. محوریت محبت و ولایت امام زمان (عج)

اساس سبک زندگی منتظرانه، گرایش قلبی و عملی به حضرت ولی‌عصر (عج) است. در این سبک، رفتارهای انسان بر محور ولایت و انتظار ظهور او شکل می‌گیرد.

🌸 ۲. مجموعه‌ای از رفتارهای هماهنگ، نه تک‌رفتارها

سبک زندگی منتظرانه، حاصل جمع رفتارهای پراکنده نیست، بلکه کلیتی منسجم از رفتارهای مهدوی است که در مسیر انتظار معنا می‌یابد.

🌸 ۳. ظهور در رفتار، نه صرفاً باور

باورهای مهدوی، زیربنای این سبک از زندگی‌اند، اما خود سبک در رفتار و ظاهر زندگی نمود پیدا می‌کند؛ از شیوه معاشرت تا نحوه کار و عبادت.

🌸 ۴. هویت اصیل شیعه

سبک زندگی منتظرانه، نشان و نماد شیعه راستین است؛ شیوه‌ای از زیستن بر پایه اسلام ناب محمدی (ص) و اصل امامت.

🌸 ۵. گستره‌ای جهانی

زندگی منتظرانه، نگاهی جهانی دارد و تمام ابعاد فردی، اجتماعی، مادی و معنوی را دربرمی‌گیرد؛ چراکه قیام امام مهدی (عج) حرکتی جهانی است.

🌸 ۶. حضور در همه عرصه‌ها

سبک زندگی منتظرانه تنها به عبادت محدود نمی‌شود، بلکه در سیاست، اقتصاد، فرهنگ و اجتماع اثرگذار است و روح انتظار را در همه حوزه‌ها جاری می‌کند.

🌸 ۷. روح حاکم؛ جهاد و تلاش

درون‌مایه‌ی این سبک از زندگی، روحیه‌ی جهادی و تلاش برای زمینه‌سازی ظهور است؛ یعنی ایجاد شرایط و رفع موانع فردی و اجتماعی برای تحقق وعده الهی.

🌸 ۸. مرزبندی روشن میان ایمان و نفاق

زندگی منتظرانه باید مرز میان مؤمن و منافق را آشکار کند.اگر نشانه‌های زندگی در هر سه گروه یکسان باشد، این سبک زمینه‌ساز نخواهد بود.

🌸 ۹. بصیرت در فتنه‌ها

در شرایط سخت، منتظر واقعی باید توان تمییز حق از باطل را داشته باشد و از لغزش در فتنه‌ها در امان بماند.

🌸 ۱۰. یاد موعود به‌صورت هوشمندانه

سبک زندگی منتظرانه، همواره یاد امام زمان (عج) را در دل و عمل زنده نگه می‌دارد؛ نه احساسی و سطحی، بلکه عالمانه و هدفمند.

🌸 ۱۱. زمینه‌ساز تمدن نوین اسلامی

زندگی منتظرانه باید ظرفیت تشکیل حکومت عدل جهانی و تمدن‌سازی نوین اسلامی را در خود داشته باشد؛ از فضای مجازی گرفته تا نوع پوشش، عبادت و تعاملات اجتماعی.

🌸 ۱۲. احترام به طبیعت

در سبک زندگی مهدوی، سلطه‌جویی انسان بر طبیعت جایی ندارد. انسان منتظر، امانت‌دار زمین و آفریده‌های الهی است.

🌸 ۱۳. پاسخ‌گویی عالمانه به نیازهای بشر

زندگی منتظرانه باید بتواند در عین پرهیز از بدعت و سطحی‌نگری، پاسخ‌گوی نیازهای مشروع انسان در مسیر الهی باشد.

«انتظار»، در سبک زندگی منتظرانه، صرفاً یک حالت درونی نیست؛ بلکه راه و روش زیستن مؤمنانه است.

منتظر واقعی، نه فقط دعا می‌کند، بلکه زندگی‌اش را در مسیر تحقق وعده ظهور تنظیم می‌کند.

عصر ظهور، دوران شکوفایی علم و عقلانیت

🔹 پرسش مهمی است که: در دوران ظهور، علم و فناوری چه جایگاهی خواهند داشت؟

در این باره، نکاتی مهم قابل توجه است 👇

۱. گسترش علم و عقلانیت؛ هدف اصلی انبیا و اهل‌بیت علیهم‌السلام

نقش محوری همه‌ی پیامبران و اهل‌بیت علیهم‌السلام، گسترش علم، آموزش و هدایت انسان‌ها به سوی دانایی بوده است.

ایمان، در حقیقت شاخه‌ای از شناخت و معرفت است؛ و هدف از آفرینش انسان نیز چیزی جز رشد عقل و معرفت او نیست.

تمام انبیا و اولیا برای از میان بردن جهل و نادانی، تقویت خردورزی و حاکم‌کردن عقلانیت بر جامعه تلاش کرده‌اند.

در عصر ظهور امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف، همه‌ی این تلاش‌ها به نقطه‌ی نهایی و کمال خود می‌رسد.

۲. تکامل بی‌سابقه علم در دوران ظهور

در روایات آمده است که علم ۲۷ بخش دارد؛ تا پیش از ظهور، تنها دو بخش آن برای بشر آشکار می‌شود،

اما ۲۵ بخش دیگر در زمان ظهور حضرت، گشوده و در خدمت انسان‌ها قرار می‌گیرد.

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمودند:

 «امام زمان علیه‌السلام زمین را پر از عدل و داد می‌کند،

و همان‌گونه که ظلم جهان را فراگرفته بود، علم و آگاهی جای جهل را پر خواهد کرد.»

امام باقر علیه‌السلام نیز فرمودند:

> «هنگامی که قائم ما قیام کند، خداوند دست رحمت خود را بر سر بندگان می‌گذارد،

در نتیجه خردهای آنان جمع و کامل می‌گردد، و عقلشان به کمال می‌رسد.»

📚 (بحارالانوار، ج۵۲)

البته این رشد و تکامل در هر فرد، به اندازه‌ی ظرفیت علمی و روحی او خواهد بود.

💥 نتیجه‌گیری

در عصر ظهور امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف:

عقلانیت به بالاترین درجه خود می‌رسد.

علم و معرفت به اوج کمال می‌رسند.

فناوری و تکنولوژی در مسیر صلاح، عدالت و پیشرفت حقیقی بشر به کار گرفته می‌شوند.

و دیگر هیچ دانشی به زیان انسان و در راه فساد مورد استفاده قرار نخواهد گرفت.

 امام زمان علیه السلام در روز جمعه

با زیارت امام زمان (عج) دل خود را به نور ولایت روشن کنیم و از خداوند بخواهیم ما را در شمار منتظران، پیروان و یاری‌کنندگان حضرتش قرار دهد.

زیارت امام زمان علیه‌السلام در روز جمعه، با دعای فرج و سلامتی برای حضرت ولی‌عصر، بهترین راه نزدیکی به اهل بیت و انتظار ظهور است. متن کامل و آموزنده دعای زیارت جمعه را بخوانید.

💠 اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا حُجَّةَ اللهِ في اَرْضِهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا عَيْنَ اللهِ في خَلْقِهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا نُورَ اللهِ الَّذي يَهْتَدي بِهِ الْمُهْتَدُونَ، وَيُفَرَّجُ بِهِ عَنِ الْمُؤْمِنينَ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا الْمُهَذَّبُ الْخآئِفُ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا الْوَلِيُّ النّاصِحُ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا سَفينَةَ النَّجاةِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا عَيْنَ الْحَيوةِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ صَلَّي اللهُ عَلَيْكَ وَعَلي آلِ بَيْتِكَ الطَّيِّبينَ الطّاهِرينَ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ عَجَّلَ اللهُ لَكَ ما وَعَدَكَ مِنَ النَّصْرِ وَظُهُورِ الاَْمْرِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يامَوْلايَ، اَنـَا مَوْلاكَ عارِفٌ بِاُوليكَ وَاُخْريكَ، اَتَقَرَّبُ اِلَي اللهِ تَعالي بِكَ وَبِآلِ بَيْتِكَ، وَاَنْتَظِرُ ظُهُورَكَ، وَظُهُورَ الْحَقِّ عَلي يَدَيْكَ، وَاَسْئَلُ اللهَ اَنْ يُصَلِّيَ عَلي مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاَنْ يَجْعَلَني مِنَ الْمُنْتَظِرينَ لَكَ وَالتّابِعينَ وَالنّاصِرينَ لَكَ عَلي اَعْدآئِكَ، وَالْمُسْتَشْهَدينَ بَيْنَ يَدَيْكَ في جُمْلَةِ اَوْلِيآئِكَ، يا مَوْلايَ يا صاحِبَ الزَّمانِ صَلَواتُ اللهِ عَلَيْكَ وَعَلي آلِ بَيْتِكَ، هذا يَوْمُ الْجُمُعَةِ وَهُوَ يَوْمُكَ، الْمُتَوَقَّعُ فيهِ ظُهُورُكَ، و َالْفَرَجُ فيهِ لِلْمُؤْمِنينَ عَلي يَدَيْكَ، وَقَتْلُ الْكافِرينَ بِسَيْفِكَ، وَاَنَا يا مَوْلايَ فيهِ ضَيْفُكَ وَجارُكَ، وَاَنْتَ يا مَوْلايَ كَريمٌ مِنْ اَوْلادِ الْكِرامِ، وَمَأْمُورٌ بِالضِّيافَةِ وَالاِْجارَةِ، فَاَضِفْني وَ اَجِرْني، صَلَواتُ اللهِ عَلَيْكَ وَعَلي اَهْلِ بَيْتِكَ الطّاهِرينَ.

«درود عاشقان بر یار جمعه‌ها؛ مرثیه‌ای برای غریب غیب»

سلام صاحب آدینه

بِنَفْسِي أَنْتَ مِنْ مُغَيَّبٍ لَمْ يَخْلُ مِنَّا.

جانم فدایت تو پنهان شده‌ای هستی که از میان ما بیرون نیستی.

چه جمعه‌ها که یک به یک غروب شد نیامدی

چه بغض‌ها که در گلو رسوب شد نیامدی

خلیل آتشین سخن، تبر به دوش بت شکن

خدای ما دوباره سنگ و چوب شد نیامدی

برای ما که خسته‌ایم و دل شکسته‌ایم نه

ولی برای عده‌ای چه خوب شد نیامدی

تمام طول هفته را به انتظار جمعه‌ام

دوباره صبح، ظهر نه غروب شد نیامدی.

سلام صبح روز جمعه تون امام زمانی انشاءالله……

هدیه به حضرت«مهدی(عج)»، تعجیل در ظهورش«صلوات»……

سختی فعالیت منتظران برای امر ظهور

🔵 امام صادق عليه السلام فرمودند :

🟢 اگرقرار بود کارها برای مهدی به خودی خود درست شود، کار برای رسول خدا درست می شد و دندانهایشان نمی شکست و صورتش زخم برنمی داشت. هرگز چنین نیست،به خدا سوگند تا وقتی شما آماده نشوید و برای آمدنش تلاش نکنید و عرق و خون از پیشانی شما نچکد کار او سامان پیدا نمی کند.

📚 الغیبة النعمانی ص ۲۸۳

او که ما را می‌بیند؛ نگاهی به مفهوم «ناظر بر اعمال» در عصر غیبت

آیا تا به حال احساس کرده‌اید که در تنهایی مطلق به سر می‌برید؟ که اعمال و زندگیتان بر کسی پوشیده است؟ در باور شیعه، امیدی بزرگ نهفته است: ما هرگز تنها نیستیم.

بر اساس روایات متعدد، حجت خدا بر زمین، حضرت مهدی (عج)، اگرچه از دیدگان ما پنهان است، اما ناظر بر احوال و اعمال ما شیعیان است. امام صادق (علیه السلام) می‌فرمایند: «إِنَّ فِی الْغَائِبِ مِنَّا غَیْبَةً… وَ إِنَّهُ لَیَنْظُرُ إِلَیْکُمْ وَ یَعْرِفُ کُلَّ وَاحِدٍ مِنْکُمْ»؛ “همانا از ما [امامی] است که غایب خواهد بود… و همانا او شما را می‌بیند و هر یک از شما را می‌شناسد.” (کمال الدین، ج۲، ص۳۴۳)

این نگاه مهربانانه، چند پیام مهم برای زندگی روزمره ما دارد:

· احساس مسئولیت: هنگامی که باور کنیم آن بزرگوار شاهد گفتار و کردار ماست، به طور طبیعی در اعمالمان بیشتر دقت می‌کنیم.

· احساس امنیت: در پریشانی‌ها و تنهایی‌ها، دانستن این که یاری هست که حال ما را می‌داند، آرامش‌بخش است.

· تقویت رابطه قلبی: ما می‌توانیم با ایشان صحبت کنیم، برایشان سلام بفرستیم و درد دل کنیم، در حالی که یقین داریم سخن ما را می‌شنوند.

پس غیبت، به معنای قطع رابطه نیست؛ بلکه آزمونی برای حفظ ارتباط قلبی در زمانی است که ارتباط چشمی برقرار نیست.

منتظر واقعی کیست؟ فراتر از یک اسم و یک شعار

همه ما خود را “منتظر” می‌نامیم. اما در فرهنگ روایی شیعه، “منتظر” بودن تنها یک عنوان نیست؛ یک برنامه عملی است. منتظر واقعی کسی است که سبک زندگی خود را با انتظار هماهنگ کرده باشد.

امام صادق (علیه السلام) خطاب به شیعیان فرمودند: «کُونُوا لَنَا دُعَاةً صَامِتِینَ»؛ “برای ما [دعوتگرانی] خاموش باشید.” (الغیبة، نعمانی، ص۲۰۰) این حدیث، کلید اصلی شناخت منتظر واقعی است.

ویژگی‌های یک منتظر راستین از نگاه روایات:

· دانش‌مند و آگاه: منتظر، باید سطح دانش دینی خود را افزایش دهد.

· اخلاق‌مدار: با دیگران با خوش‌اخلاقی و محبت رفتار می‌کند.

· عامل به واجبات: نمازش را اول وقت می‌خواند، روزه می‌گیرد و به حلال و حرام اهمیت می‌دهد.

· دعوتگر خاموش: بیشتر با اخلاق و رفتارش دیگران را به سوی حق جذب می‌کند، نه فقط با سخن گفتن.

· ناراحت از وضع موجود: از ظلم و فساد در جهان دل‌آزرده است و آرزوی برپایی عدالت را دارد.

پس انتظار، یک فعالیت درونی و بیرونی مداوم است. منتظر، کسی است که خود را برای حکومت جهانی آن منجی، آماده و “واجد شرایط” می‌کند.

از تولد تا غیبت؛ نگاهی کوتاه به زندگی پررمزوراز حضرت مهدی (عج)

آشنایی با تاریخ زندگی امام، باعث می‌شود ارتباط ما با ایشان ملموس‌تر و عمیق‌تر شود. زندگی حضرت مهدی (عج) پر از حوادث شگفت‌انگیز است.

· تولد مخفیانه: ایشان در سپیده‌دم پانزدهم شعبان سال ۲۵۵ هجری قمری در سامرا به دنیا آمدند. تولد ایشان به دلیل خفقان شدید حکومت عباسی و ترس از به قتل رسیدن نوزاد، به صورت پنهانی بود.

· نام و القاب: نام ایشان “م ح م د” (همنام پیامبر) و کنیه‌شان “اباصالح” است. معروف‌ترین القاب ایشان «مهدی» (هدایت‌شده) و «قائم» (قیام‌کننده) است.

· دوران امامت کودکی: ایشان در ۵ سالگی، پس از شهادت پدر بزرگوارشان امام حسن عسکری (ع)، به امامت رسیدند. این دوران، نشان‌دهنده این است که مقام امامت، یک موهبت الهی است و به سن و سال وابسته نیست.

· غیبت صغری و کبری: غیبت امام به دو غیبت تقسیم می‌شود:

  · غیبت صغری (کوتاه‌مدت): از سال ۲۶۰ تا ۳۲۹ قمری، به مدت ۶۹ سال. در این دوره، مردم از طریق چهار نائب خاص با امام در ارتباط بودند.

  · غیبت کبری (درازمدت): از سال ۳۲۹ قمری آغاز شد و تا زمان ظهور ادامه دارد. در این دوره، دسترسی مستقیم به امام ممکن نیست و ما باید به نائبان عام ایشان (فقهای واجد شرایط) رجوع کنیم.

این تاریخچه، عظمت و الهی بودن مسئله مهدویت را نشان می‌دهد.

جهان پس از ظهور؛ تصویری از آرمان‌شهر موعود

ظهور امام زمان (عج)، فقط پایان ظلم نیست؛ آغاز یک زندگی جدید و متعالی برای بشریت است. روایات، تصویری باشکوه و امیدبخش از آن دوران ترسیم می‌کنند.

· عدالت بی‌نظیر: امام باقر (علیه السلام) می‌فرمایند: «… حَتَّی أَنَّهُ لَیُؤْتَی الرَّجُلُ فَیُقَالُ لَهُ: اِئْتِ ذَلِكَ الْمَوْضِعَ فَخُذْ مِنْهُ كَذَا وَ كَذَا…»؛ “… آنچنان [ثروت و نعمت فراوان می‌شود] که به شخصی گفته می‌شود: به آنجا برو و از آنجا این مقدار مال بردار…” (بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۳۷). عدالت به گونه‌ای است که ثروت به طور عادلانه توزیع می‌شود.

· شکوفایی علم و عقل: پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «… وَ لَیُظْهِرَنَّ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ دِینَهُ… وَ یُظْهِرُ مِنَ الْعِلْمِ وَ الْحِکْمَةِ مَا تَنَامُ عَلَیْهِ الْأَعْیُنُ…»؛ “خداوند به دست او دینش را ظاهر می‌سازد… و از علم و حکمت چیزهایی آشکار می‌کند که چشم‌ها [از شگفتی] به خواب می‌روند.” (کمال الدین، ج۱، ص۳۰۱)

· امنیت جهانی: امام صادق (علیه السلام) می‌فرمایند: «… وَ لَیُؤْمَنُنَّ سُبُلُهُ… حَتَّی تَخْرُجَ الْمَرْأَةُ بَیْنَ الْعِرَاقِ إِلَی الشَّامِ لَا تَضَعُ قَدَمَیْهَا إِلَّا عَلَی النَّبَاتِ…»؛ “… راه‌ها امن می‌شود… تا جایی که یک زن تنها از عراق تا شام سفر می‌کند، در حالی که پایش را جز بر روی گیاه و سبزه نمی‌گذارد…” (بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۱۶)

این تصویر، به ما نشان می‌دهد که هدف نهایی ظهور، تنها نابودی ستمگران نیست، بلکه کمال نهایی انسان و زمین است.

 نجات در آخرالزمان: تنها راه نجات چیست؟

در آخرالزمان همه هلاک می شوند، مگر کسانی که…

حضرت امام حسن عسکری (ع) میفرمایند :

کسی در آخرالزمان از هلاکت و نابودی نجات پیدا نمی کند ، مگر این که خداوند او را به دعا برای تعجیل فرج و ظهور موفق بگرداند.

بحار الانوار، ج۱۰۲، ص۱۱۲

آیت الله بهجت : بهترین کار برای به هلاکت نیفتادن در آخرالزّمان ، دعای فرج امام زمان(ع) است ؛ البته دعایی که در همه اعمال ما اثر بگذارد. قطعاً اگر کسانی در دعا جدّی و راستگو باشند ، مبصراتی (دیدنی هایی) خواهند داشت. باید دعا را با شرایط آن خواند و «توبه از گناهان» از جملة شرایط دعا است.

با خود قرار بگذاریم که بعد از هر نماز در سجده ی شکر ، دعای اللهم کن لولیک حجت بن الحسن … و دعای ” اللهم عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعَافِیَةَ وَ النَّصْر و اجْعَلْنِا مِنْ أَنْصَارِهِ وَ أَعْوَانِهِ “(خدایا در تعجیل در فرج مقرر کن و عافیت و نصرت به حضرت عنایت کن و ما را از یاری کنندگان او قرار ده) را با حضور ذهن و توجه به معنی و مفهوم آن ، از عمق وجودمان از خدا درخواست کنیم.

چگونه امام واقعی را از مدعی دروغین تشخیص دهیم؟ پاسخی از قرآن

راه نجات از انحرافات مهدوی

برای فهم صحیح قرآن و عترت و تشخیص امام از مدعی، چه باید کرد؟

پاسخ که به آیه«وَاتَّقُوا اللَّهَ وَيُعَلِّمُكُمُ اللَّهُ» استناد می‌کنید، کلید طلایی این مسئله است. این آیه یک فرمول سه‌ضلعی ارائه می‌دهد:

1. قدم اول: عمل (اتقوا الله)

   · تقوا فقط ترس نیست؛ به معنای خودنگهداری عملی است. یعنی انسان واجبات را انجام دهد و از محرمات بپرهیزد. این عمل صالح، ظرفیت وجودی انسان را برای دریافت علم الهی افزایش می‌دهد. به تعبیر دیگر، نفس را از تعلقات مادی پاک می‌کند تا آیینه‌ای شود برای انعکاس حقایق.

2. قدم دوم: اخلاص (نیّت برای خدا)

   · عمل باید برای رضای خدا و قرب به او باشد، نه برای شهرت، قدرت یا مقام. این اخلاص، شرط قبولی عمل و عامل اصلی گشایش دریافتها است.

3. قدم سوم: تعلیم الهی (یعلمکم الله)

   · اینجا نتیجه حاصل می‌شود. وقتی انسان با تقوا و اخلاص عمل کند، خداوند به او نور فهم و بصیرت می‌بخشد. این علم، تنها حفظ معلومات نیست؛ بینش قلبی است که به انسان توانایی تشخیص حق از باطل را حتی در پیچیده‌ترین مسائل می‌دهد.

نتیجه: این آیه می‌گوید فهم عمیق معارف دینی، مشروط به تزکیه نفس است. یک فرد باایمان و متعهد به عمل صالح، حتی اگر دانش آکادمیک بالایی نداشته باشد، به برکت تقوا، فطرتش بیدار می‌شود و در پرتو هدایت الهی، راه را از چاه تشخیص می‌دهد.

یاوران حضرت مهدی (عج)؛ از ویژگی‌ها تا راه‌های یاری در عصر غیبت

۱. گروه‌بندی یاران در زمان ظهور

· گروه ۳۱۳ نفره: یاران خاص و فرماندهان حکومت جهانی، به تعداد اصحاب بدر.

· گروه ۱۰,۰۰۰ نفره: هسته اصلی سپاه امام.

· عموم مؤمنان: سایر شیعیان و پیروان که به سپاه می‌پیوندند.

۲. ویژگی‌های کلیدی یاران خاص (بر اساس روایات)

· ایمان و معرفت: شناخت عمیق خدا و امام، اخلاص کامل.

· اخلاق و عبادت: زهد، شب‌زنده‌داری، صبر، تواضع.

· روحیه جهادی: شجاعت، استقامت، جان‌فشانی، شهادت‌طلبی.

· وفاداری و اطاعت: فرمانبری مطلق از امام، مانند کنیز در برابر مولای خود.

· علم و بصیرت: آگاهی از قرآن و حکمت، روشن‌دلی.

۳. راه‌های یاری امام در عصر غیبت (وظایف منتظران)

· خودسازی فردی: تقوا، تزکیه نفس، انجام واجبات، ترک محرمات.

· تخلق به اخلاق محمدی (ص): رفتار و گفتار مهدوی در زندگی روزمره.

· ارتباط معنوی: دعا (مثل دعای عهد)، تجدید پیمان، اظهار عشق و اشتیاق.

· ارتقای معرفت: مطالعه و شناخت هرچه بیشتر امام و اهدافش.

· مسئولیت‌پذیری اجتماعی: امر به معروف و نهی از منکر، مبارزه با فساد.

· اطاعت از نایبان عام: پیروی از فقهای واجدشرایط در زمان غیبت.

· آمادگی همه‌جانبه: روحی، عقیدتی، علمی و حتی جسمانی برای ظهور.

یاری امام زمان (عج) منحصر به زمان ظهور نیست. همین امروز و با عمل به این وظایف، می‌توانیم از یاوران واقعی آن حضرت باشیم و زمینه‌ساز ظهور را فراهم کنیم.

چرا روز جمعه متعلق به امام زمان (عج) است؟

در خصوص روز ظهور امام زمان(عج) روایت های مختلفی وجود دارد: برخی از روایات دلالت دارند که امام زمان(عج) روز جمعه ظهور می کند. امام جعفر صادق(ع) فرمود: “قائم ما اهل بیت در روز جمعه قیام می کند".

در مورد ندای آسمانی در روز ظهور اخباری رسیده است: اول روز گوینده ای از آسمان صدا می زند، به طوری که همه آن را می شنوند… ، در اخبار آمده که آن روز، روز جمعه خواهد بود.

دو دسته روایت به ظاهر متفاوت وجود دارد:

1. دسته اول: تعلق جمعه به امام عصر (عج) و ظهور در آن روز

   · منبع: روایت مشهور از امام هادی (ع) که فرمودند: «… وَ الْجُمُعَةُ لِقَائِمِنَا» (جمعه برای قائم ماست). این روایت در منابع معتبری مانند مفاتیح الجنان محدث قمی آمده است.

   · نکته: این روایت، بر شرافت و انتساب معنوی روز جمعه به حضرت تأکید دارد. همان‌طور که هر روزی به یکی از معصومین (ع) منتسب است، جمعه نیز که کامل‌ترین روز هفته است، به کامل‌ترین امام، حضرت مهدی (عج) تعلق دارد.

2. دسته دوم: قیام در روز شنبه مصادف با عاشورا

   · منبع: برخی روایات اشاره کرده‌اند که قیام حضرت در روز شنبه، مصادف با عاشورا خواهد بود.

   · نکته: این روایات ممکن است به شروع قیام جهانی یا یکی از مراحل مهم آن اشاره داشته باشند. همچنین، ممکن است تشابه اسمی باعث شده “یوم السبت” (روز شنبه) با “یوم السبوت” (روز آرامش و پایان کار) اشتباه گرفته شود.

جمع‌بندی روایی

بسیاری از علمای بزرگ مانند علامه مجلسی در بحارالانوار، بین این روایات جمع کرده‌اند. احتمال قوی این است که ندای آسمانی و اعلان ظهور در روز جمعه اتفاق می‌افتد و قیام مسلحانه و عملیاتی حضرت از روز شنبه آغاز می‌شود. این جمع، هم با شرافت جمعه برای حضرت سازگار است و هم با روایات مربوط به شنبه.

شرط عضویت در حکومت امام زمان چیست؟ (پاسخ قرآن و امام صادق)

آیه و روایت مهدوی

💡«وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ» (قصص/۵)

📝 ما اراده کرده‌ایم که بر مستضعفان زمین منت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان زمین قرار دهیم.

💡امام صادق(علیه السلام):

«مَنْ سُرَّ أنْ یَكُونَ مِنْ أصْحابِ القائم، فَلْیَنْتَظِرْ وَلْیَعْمَلْ بِالوَرَعِ وَمَحاسِنِ الأَخْلاق»

(بحارالانوار،ج۵۲، ص۱۴۰)

این آیه و روایت، به زیبایی وعده الهی و وظیفه بشری را در مسئله مهدویت به هم پیوند می‌زنند:

۱. آیه قرآن (وعده قطعی خداوند)

· آیه از اراده الهی برای تملک مستضعفان بر زمین سخن می‌گوید. این یک وعده تخلف‌ناپذیر است و ظهور حضرت مهدی (عج) تحقق عینی این وعده است. این بخش، امید و نشاط را در دل مؤمنان زنده نگه می‌دارد.

۲. حدیث امام صادق (وظیفه عملی منتظر)

· امام (ع) شرط عضویت در یاران حضرت قائم (عج) را دو چیز می‌دانند:

  · «فَلْیَنْتَظِرْ» (پس باید منتظر باشد): این انتظار، یک حالت منفعل و خمود نیست. بلکه یک انتظار فعال و آماده‌باش است که تمام زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

  · «وَ لْیَعْمَلْ بِالوَرَعِ وَ مَحاسِنِ الأَخْلاقِ» (و باید به پرهیزگاری و اخلاق نیکو عمل کند): این بخش، برنامه عملی انتظار را مشخص می‌کند. منتظر واقعی کسی است که خود را به زیور تقوا و اخلاق کریمانه بیاراید.

پیام کلی: این دو با هم می‌گویند: وعده ظهور حق است، اما تو نیز باید با ساختن خود، شایستگی حضور در آن حکومت جهانی را کسب کنی.

توطئه پهلوی برای حذف اعتقاد به امام زمان و ناکامی آن

اعتقاد به امام زمان علیه‌السلام همواره یکی از ارکان ایمان مردم ایران بوده و ریشه در باورهای عمیق دینی و فرهنگی دارد. اما در دوره رضاخان، این باور هدف یک توطئه سیاسی و فرهنگی قرار گرفت.

🔹 ماجرا چیست؟

یکی از بزرگان علما و روحانیون نقل می‌کردند که در اوایل حکومت پهلوی، رضاخان—که از هرگونه معرفت و معنویت بی‌بهره بود—یکی از آخوندهای وابسته به دربار را صدا کرد و پرسید:

 «این قضیه امام زمان چیست که چنین مشکلاتی برای ما درست کرده است؟»

آخوند نیز بر طبق خواسته رضاخان پاسخ داد و رضاخان دستور داد که اعتقاد به امام زمان را از دل مردم بیرون بیاورند. اما خود رضاخان اذعان داشت که این کار آسان نیست و نیاز به برنامه‌ریزی طولانی و مقدمات فراوان دارد.

🔹 ناکامی توطئه

خوشبختانه، به فضل خدا و هشیاری علمای ربانی و آگاهان کشور، این نقشه شوم نتوانست عملی شود. اعتقاد مردم به امام زمان علیه‌السلام همچنان پابرجا ماند و نسل‌های بعدی نیز این ایمان را حفظ کردند.

🔹 پیام رهبر انقلاب

🔸"در همین کشور خود ما، یکی از بزرگان علما و روحانیون محترم….، برای من نقل می‌کردند که در اوایل روی کار آمدنِ رژیم منحوس و فاسد و وابسته پهلوی، آن کودتاگرِ بی‌سوادِ فاقدِ هر گونه معرفت و معنویّت [رضاخان]، یکی از آخوندهای وابسته به دربار را صدا کرد و از او پرسید این قضیه امام زمان چیست که چنین مشکلاتی برای ما درست کرده است!؟

آن آخوند هم بر طبق دل و میل او، جوابی می‌گوید و آن قلدر هم مأموریت می‌دهد که بروید مسأله را حل و تمام کنید و این اعتقاد را از دل مردم بیرون بیاورید! او می‌گوید: این کار آسان نیست و خیلی مشکلات دارد و باید کمک کم‌کم و با مقدّمات شروع کنیم.

البته آن مقدّمات به فضل پروردگار و با هشیاری علمای ربّانی و آگاهان این کشور، در آن دوران ناکام ماند و نتوانستند آن نقشه شوم را عملی کنند.

📍رهبر انقلاب؛ بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم ۱۳۷۴/۱۰/۱۷

✅ نتیجه اینکه: حتی بزرگ‌ترین قدرت‌ها و حکومت‌های ظالم نیز نتوانسته‌اند باور عمیق مردم به امام زمان علیه‌السلام را از بین ببرند؛ زیرا این ایمان ریشه در دین، تاریخ و فرهنگ ملت ایران دارد.

سلام بر خورشید پنهان؛ جمعه‌های انتظار

جمعه، روزی است که دل‌ها بیشتر از همیشه به سمت آسمان پر می‌کشد. دلتنگی برای عدالت، برای روشنی و برای امنیتی که تنها با حضور حضرت مهدی(عج) معنا پیدا می‌کند، دل‌های منتظران را می‌سوزاند.

هر جمعه، چشم‌ها به آسمان دوخته می‌شود؛ گویی پرده‌ای رازآلود، آمدن خورشید پنهان را پوشانده است. اما ایمان دل‌ها آرام می‌گوید: روزی خواهد رسید که پرده‌ها کنار می‌روند، و زمین در آغوش خورشید عدالت، جان تازه می‌گیرد.

📖 آیه مهدوی

 «وَقُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ كَانَ زَهُوقًا» (اسراء/۸۱)

بگو: حق آمد و باطل نابود شد؛ همانا باطل رفتنی است.

💡 روایت مهدوی

پیامبر اکرم(ص):

«المهدی من عترتی… یملأ الأرض قسطاً و عدلاً کما ملئت جوراً و ظلماً» (منتخب الاثر، ص۴۷۸)

📝 مهدی از خاندان من است، زمین را پر از عدل و داد می‌کند، همان‌گونه که از ستم و بیداد پر شده است.

زیارت امام زمان (عج) در روز جمعه؛ نجوای عاشقانه با صاحب‌الزمان

🌦 اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا حُجَّةَ اللهِ في اَرْضِهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا عَيْنَ اللهِ في خَلْقِهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا نُورَ اللهِ الَّذي يَهْتَدي بِهِ الْمُهْتَدُونَ، وَيُفَرَّجُ بِهِ عَنِ الْمُؤْمِنينَ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا الْمُهَذَّبُ الْخآئِفُ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا الْوَلِيُّ النّاصِحُ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا سَفينَةَ النَّجاةِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا عَيْنَ الْحَيوةِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ صَلَّي اللهُ عَلَيْكَ وَعَلي آلِ بَيْتِكَ الطَّيِّبينَ الطّاهِرينَ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ عَجَّلَ اللهُ لَكَ ما وَعَدَكَ مِنَ النَّصْرِ وَظُهُورِ الاَْمْرِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يامَوْلايَ، اَنـَا مَوْلاكَ عارِفٌ بِاُوليكَ وَاُخْريكَ، اَتَقَرَّبُ اِلَي اللهِ تَعالي بِكَ وَبِآلِ بَيْتِكَ، وَاَنْتَظِرُ ظُهُورَكَ، وَظُهُورَ الْحَقِّ عَلي يَدَيْكَ، وَاَسْئَلُ اللهَ اَنْ يُصَلِّيَ عَلي مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاَنْ يَجْعَلَني مِنَ الْمُنْتَظِرينَ لَكَ وَالتّابِعينَ وَالنّاصِرينَ لَكَ عَلي اَعْدآئِكَ، وَالْمُسْتَشْهَدينَ بَيْنَ يَدَيْكَ في جُمْلَةِ اَوْلِيآئِكَ، يا مَوْلايَ يا صاحِبَ الزَّمانِ صَلَواتُ اللهِ عَلَيْكَ وَعَلي آلِ بَيْتِكَ، هذا يَوْمُ الْجُمُعَةِ وَهُوَ يَوْمُكَ، الْمُتَوَقَّعُ فيهِ ظُهُورُكَ، َالْفَرَجُ فيهِ لِلْمُؤْمِنينَ عَلي يَدَيْكَ، وَقَتْلُ الْكافِرينَ بِسَيْفِكَ، وَاَنَا يا مَوْلايَ فيهِ ضَيْفُكَ وَجارُكَ، وَاَنْتَ يا مَوْلايَ كَريمٌ مِنْ اَوْلادِ الْكِرامِ، وَمَأْمُورٌ بِالضِّيافَةِ وَالاِْجارَةِ، فَاَضِفْني وَ اَجِرْني، صَلَواتُ اللهِ عَلَيْكَ وَعَلي اَهْلِ بَيْتِكَ الطّاهِرينَ.

روز جمعه در فرهنگ اسلامی، جایگاه ویژه‌ای دارد. در روایات آمده است که این روز، روز امام مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) است؛ روزی که ظهور حضرت در آن انتظار می‌رود و دل‌های عاشقان با یاد او روشن می‌گردد. یکی از اعمال پرفضیلت این روز، قرائت زیارت امام زمان (عج) است.

در این زیارت، مؤمن با عبارات پرشور و پر از محبت، حضرت را مخاطب قرار می‌دهد:

«السلام علیک یا حجة الله فی ارضه، السلام علیک یا نور الله الذی یهتدی به المهتدون…»

در این دعا، امام به عنوان سفینه نجات، چشم زندگی، نور هدایت و ولیّ ناصح توصیف می‌شود. زائر با خواندن این زیارت، وفاداری خود را به امام زمان اعلام کرده و از خدا می‌خواهد که او را در شمار منتظران و یاران حضرت قرار دهد.

روز جمعه، بهترین فرصت است تا دل‌هایمان را با این زیارت نورانی صفا دهیم و عهد خود را با امام تجدید کنیم. تکرار این زیارت، نه تنها آرامش معنوی به همراه دارد بلکه یادآور رسالت بزرگ ما در یاری و انتظار حضرت مهدی (عج) است.

امام مهدی (عج)، احیاگر دین ناب الهی

یکی از بزرگ‌ترین رسالت‌های امام مهدی عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف، احیای دین خداوند در روزگاری است که تحریف‌ها، بدعت‌ها و غبار زمان بر آن نشسته است.

در دعایی از حضرت آمده است:

“خدایا! آنچه را كه از دینت محو شده، به دست او احیا کن؛ و آنچه را که از کتابت تغییر یافته، به دست او زنده گردان؛ و آنچه را که از حکم تو دگرگون شده، به دست او آشکار ساز؛ تا دین تو به وسیله و دست او، تازه و نو، خالص و ناب گردد، بی‌هیچ شک و شبهه، بدون باطل و بدون بدعت.”

(الغيبة، طوسی، ص ۲۷۳)

این دعا نشان می‌دهد که ظهور امام زمان (عج) تنها یک حادثه تاریخی یا سیاسی نیست، بلکه تحولی عمیق در دینداری انسان‌ها و بازگشت به حقیقت دین الهی است.

با ظهور ایشان، دین خداوند به صورت جدید، زنده و ناب در میان مردم تجلی خواهد یافت؛ دینی که هیچ آمیختگی با باطل و بدعت ندارد. این وعده، امیدبخش دل‌های منتظر و روشن‌کننده مسیر مؤمنان است.

امام زمان (عج)، عصارهٔ همه انبیاء و معصومین علیهم‌السلام

واژه‌ی صَفوة در لغت به معنای «زُبده و برگزیده» است. وقتی از پیامبر اکرم (ص) به عنوان صفوة المرسلین یاد می‌کنیم، یعنی او خلاصه و چکیدهٔ همه فرستادگان الهی است.

اگر بخواهیم حالات، صفات، مقامات و فضایل پیامبران بزرگ را در یک جا ببینیم، آن‌جا اهل‌بیت علیهم‌السلام هستند. آنان در بالاترین مرتبهٔ کمالات و رسالت الهی قرار دارند.

پیامبر اکرم (ص) در حدیثی می‌فرمایند:

“خداوند مخلوقات را آفرید و مرا از بهترین آنان قرار داد. سپس بهترین قبایل را برگزید و مرا در برترین قبیله قرار داد. سپس بهترین خانه‌ها را انتخاب کرد و مرا از بهترین خانه‌ها قرار داد. پس من بهترین فرد هستم و خاندان من، برترین خاندان‌اند.”

بر اساس همین حقیقت، وجود مقدس امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف عصاره و چکیدهٔ همهٔ معصومین علیهم‌السلام است. او وارث همهٔ فضایل، کمالات و صفات پسندیده‌ای است که در طول تاریخ انبیا و اولیا جریان داشته است.

به همین دلیل، شناخت و پیروی از امام زمان (عج) نه تنها ما را به سرچشمهٔ معارف و کمالات الهی پیوند می‌دهد، بلکه راه رسیدن به بالاترین جایگاه‌های معنوی در مسیر انسانیت را برایمان هموار می‌سازد

دوران قبل از ظهور، دوران آسایش نیست

🕌 سخن گهربار مقام معظم رهبری

«قبل از دوران مهدی موعود (عج) آسایش و راحت‌طلبی و عافیت نیست!»

این جمله کلیدی، مسیر منتظران واقعی را مشخص می‌کند. 🔻

📌 قبل از ظهور چه می‌شود؟

•انسان‌های پاک در میدان‌های مجاهدت امتحان می‌شوند.

•در کوره‌های آزمایش وارد می‌شوند.

•و در نهایت سربلند بیرون می‌آیند.

این فرآیند سخت، اما شیرین است. ✨

نتیجه این استقامت چیست؟

جهان، روزبه‌روز به آن دوران آرمانی موعود نزدیک‌تر می‌شود.🌅

دعای امام رضا (ع) برای حافظ و منجی بشریت؛ نگاهی به وصیت معنوی هشتمین امام

دعای امام رضا عليه‌السلام برای امام مهدی عليه‌السلام

  امام رضا عليه‌السلام:

  «اللّهُمَّ أصلِح عَبدَكَ وخَليفَتَكَ بِما أصلَحتَ أنبياءَكَ ورُسُلَكَ، وحُفَّهُ بِمَلائِكَتِكَ، وأيِّدهُ بِروحِ القُدُسِ مِن عِندِكَ،…».

بار خدايا! بنده و خليفه‌‏ات (امام زمان عليه‌‏السلام) را به سلامت و محفوظ دار، بدانچه پيامبران و فرستادگانت را به سلامت و محفوظ داشتى، و با فرشتگانت او را در ميان گير، و با روح القدس خود، تقويتش فرما…

 📚 مصباح المتهجّد : ص٣٦٦ ح٤٩٤

این دعای پرمعنا و عمیق، بخشی از مناجات‌ها و درخواست‌های امام رضا (علیه‌السلام) از درگاه الهی برای یاری و حفظ آخرین ذخیره خداوند بر روی زمین، حضرت مهدی (عج) است.

امام رضا (ع) در این دعا، از خداوند می‌خواهد که همان‌طور که پیامبران و رسولانش را اصلاح و حفظ کرد، این لطف و عنایت را نیز درباره امام زمان (عج) انجام دهد. این فراز، نشان‌دهنده‌ی عمق ارتباط و دغدغه‌ی ائمه اطهار برای یکدیگر و به‌ویژه برای آخرین امام است.

درخواست یاری با «روح‌القدس» نیز اشاره به بالاترین سطوح تأییدات و کمک‌های غیبی الهی دارد که همواره پشتیبان امام معصوم است. این دعا برای ما درس بزرگی است که همواره باید برای سلامتی و تعجیل در فرج امام عصر (عج) دعا کنیم.

۱۰ عمل کلیدی برای خشنودی امام زمان (عج)

آیا می‌دانید چگونه می‌توانیم قلب امام زمانمان را شاد کنیم؟ اینجا ۱۰ عمل کاربردی و اثربخش را با هم مرور می‌کنیم:

۱. ترک گناه، بزرگ‌ترین قدم

🔺 از همین امروز تصمیم بگیرید گناه را رها کنید. مطمئن باشید امام زمان (عج) شما را کمک می‌کند. از گناهان کوچک مثل غیبت و دروغ تا گناهان بزرگ مثل ظلم و رعایت نکردن حق الناس.

۲. نماز اول وقت؛ نشانۀ عبادت خالصانه

🕋 نماز را در اول وقت بخوانید. این کار، وفاداری شما به عهد الهی را نشان می‌دهد.

۳. کمک خالصانه به محرومان

🤲 بدون منت و چشم‌داشت، به نیازمندان کمک کنید. این کار، محبت امام را به دنبال دارد.

۴. احسان به پدر و مادر

👨👩👦 با والدین خود با مهربانی و احترام رفتار کنید. نیکی به آنها، درگاه رحمت الهی را می‌گشاید.

۵. قرآن خواندن روزانه

📖 حتی اگر چند آیه در روز باشد، قرآن بخوانید. این کار، پیوند شما با خدا و امام را تقویت می‌کند.

۶. خودسازی و ترک خصلت‌های بد

✨ سعی کنید هر روز یک قدم به سوی بهتر شدن بردارید. حسادت، تکبر و کینه را کنار بگذارید.

۷. انجام صله رحم

👨👩👧👦 ارتباط با خویشاوندان را حفظ کنید. این عمل، برکت در زندگی می‌آورد.

۸. توسل روزانه به معصومین (ع)

🌹 هر روز با امام زمان (عج) و ائمه اطهار ارتباط قلبی برقرار کنید. دعاهای مانند زیارت عاشورا و حدیث کساء را فراموش نکنید.

۹. خوش‌اخلاقی با مردم و خانواده

😊 با لبخند و مهربانی با اطرافیان رفتار کنید. خوش‌اخلاقی، محبوبیت شما نزد امام را افزایش می‌دهد.

۱۰. انجام کار خیر به نیابت از امام

🎁 صدقه دهید، دعا بخوانید یا کارهای نیک دیگر را به نیت امام زمان (عج) انجام دهید. این کار، پیوند شما را با ایشان عمیق‌تر می‌کند.

جمعه؛ پنجره‌ای به سوی امید

سلام بر تو ای صبح پنهان!

جمعه‌ها، چون پنجره‌هایی رو به آسمان، یادآور نگاهی هستیم که به راه تو دوخته شده است. در هیاهوی دنیای پرآشوب، تنها نام توست که به دل‌هایمان آرامش می‌بخشد و زمزمه‌ی همیشگی‌مان این است: «عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج»؛ چرا که جان‌های خسته‌ی ما، تنها در سایه‌ی عدالت تو آرام می‌گیرد.

📜 آیه‌ی امیدبخش:

«وَلَيَنصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ» (حج:۴۰)

خداوند یاری‌کنندگان دینش را یاری می‌کند. این قول الهی، پایه‌ی امید ما برای ظهور توست.

📜 روایت نورانی از امام علی (ع):

«الْمُنْتَظِرُ لِهَذَا الأَمْرِ كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ»

(کمال الدین، ص۶۴۶)

ترجمه: کسی که منتظر این امر (ظهور) باشد، مانند کسی است که در راه خدا در خون خود غلتیده است.

💡 تحلیل کوتاه:

انتظار فرج، تنها یک دعا و نشستن نیست؛ یک «جهاد خاموش» است. امام علی (ع) فرمودند: پاداش منتظر واقعی، هم‌پایه‌ی شهید است. چرا؟ زیرا انتظار فعال، یعنی مبارزه‌ی پیوسته با ناامیدی، غفلت و گناه. همان‌طور که شهید با خون خود پایداری می‌کند، منتظر نیز باید از آسایش و وابستگی‌های دنیایی بگذرد.

پس هر لحظه صبر، هر انتخاب نیک، و هر گام در مسیر حق، تجلی‌ای از همین شهادت آرام است.

✨ پایان سخن:

بیایید در این جمعه، عهد خود را با اماممان تجدید کنیم؛ نه با دل‌های خسته، که با روحیه‌ای جهادی و امیدی که هر صبح، نو می‌شود.

غیبت امام زمان (عج): یک سناریوی الهی، نه یک اتفاق تصادفی

غیبت؛ یک برنامه الهی است

برخی تصور می‌کنند اگر مردم در دوران ائمهٔ پیشین، مسیر درست را می‌پیمودند، امروز شاهد غیبت اماممان نبودیم. اما این باور، نادرست است. غیبت امام عصر (عج) یک ضرورت تکوینی و بخشی از سناریوی حکیمانهٔ الهی برای حفظ آخرین حجت خدا بود، علاوه بر اینکه در شرع نیز به آن دستور داده شده است. این رویداد، یک سیاست الهی برای عبور از بحران‌های سخت تاریخی بود، نه یک واکنش تنبیهی!

🔹 آماده‌سازی یک امت؛ مأموریت سخت امامان

تصور کنید: امام یازدهم، حسن عسکری (ع)، تحت شدیدترین نظارت‌ها در پادگان نظامی (سامرا) زندگی می‌کرد. اما یکی از بزرگ‌ترین مأموریت‌های ایشان، آماده کردن دل‌ها و اذهان شیعیان برای پذیرش امامتی غیرمعمول بود: پذیرش امام پس از خودشان که کودک هستند و بسیاری حتی او را به چشم ندیده‌اند.

با وجود تمام محدودیت‌ها، امام عسکری (ع) این مأموریت خطیر را با موفقیت به انجام رساند. ایشان با روش‌های مختلف، وجود فرزندشان (حجت بن الحسن) را به خواص شیعیان اثبات کرده و زمینهٔ پذیرش امامت ایشان و سپس غیبت را فراهم نمود.

🔹 ریشه‌های این آمادگی به کجا برمی‌گردد؟

این آماده‌سازی ذهنی و اعتقادی، یک‌شبه ایجاد نشد. شروع این جریان به دوران امام رضا (ع) بازمی‌گردد و در زمان امام حسن عسکری (ع) به کمال خود رسید. شیعیانی که توانستند امامت امام مهدی (عج) را در کودکی بپذیرند، در حقیقت ادامه‌دهندگان همان مسیرشیعیانی بودند که پیش از این، امامت امام رضا (ع) و دیگر ائمه را باور داشتند.

این فرآیند، نشان‌دهندهٔ عمق بینش و ایمان جامعهٔ شیعه و نتیجهٔ تلاش مستمر و هوشمندانهٔ ائمه اطهار برای حفظ اسلام ناب محمدی (ص) تا روز ظهور است.

 راز غیبت: هفت حکمت پنهان غیبت امام زمان (عج) از نگاه روایات

مقدمه

با آغاز غیبت کبری و پنهان شدن آخرین حجت الهی از دیدگان مردم، این پرسش همواره در اذهان به ویژه شیعیان مطرح بوده که حکمت و دلایل این غیبت طولانی چیست؟ در این مقاله بر آنیم تا با استناد به روایات اهل بیت (علیهم السلام)، به تبیین حکمت‌های این امر الهی بپردازیم.

دسته‌بندی حکمت‌های غیبت

بر اساس روایات، حکمت‌های غیبت حضرت حجت (عج) در هفت محور اصلی قابل دسته‌بندی است:

۱. رازی الهی که پس از ظهور آشکار می‌شود

امام صادق (علیه السلام) در پاسخ به پرسش درباره علت غیبت فرمودند: «به سبب امری که اجازه آشکار کردن آن را به ما نداده‌اند…حكمت غيبت او، جز پس از ظهورش آشكار نمى‌شود، همان گونه كه حكمت كارهای خضر (علیه السلام) برای موسی (علیه السلام) تا زمان جدايى‌شان آشكار نشد.» (کمال الدین، ج۲، ص۴۸۱)

۲. آزمون و غربال شدن 

یکی از مهم‌ترین حکمت‌های غیبت، امتحان و آزمایش مردم است. امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «به خدا سوگند،ظهور واقع نمی‌شود تا آنكه [مردم] غربال شوید، غربال و غربال شوید تا خداوند ناخالصی‌ها را ببرد و خالص‌ها را باقی نهد.» (الکافی، ج۱، ص۳۷۰)

۳. آزادی از بیعت با طاغوت‌ها

امام زمان (عج) هنگامی قیام می‌کنند که هیچ بیعت طاغوتی بر گردن ایشان نباشد. در توقیع شریف خطاب به اسحاق بن یعقوب آمده است: «هیچ یک از پدرانم نبود،جز آن كه بیعتی با طاغوت زمانش بر گردنش بود؛ ولی من هنگامی که قیام کنم، بیعت هیچ طاغوتی بر گردنم نیست.» (کمال الدین، ج۲، ص۴۸۳)

۴. ترس از قتل

بر اساس روایات، یکی از دلایل عینی غیبت، محافظت از جان امام در برابر دشمنان است. پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) فرمودند: «جوان[امام زمان] ناگزیر غیبتی دارد… از کشته شدن بیم دارد.» (علل الشرایع، ج۱، ص۲۴۳)

۵. جاری شدن سنت‌های پیامبران

امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «خداوند اراده كرده است كه سنّت‌هاى مربوط به غیبت پیامبران،در باره قائم (علیه السلام) بی‌استثنا جارى شود.» (کمال الدین، ج۲، ص۴۸۰)

۶. خروج “امانت‌های الهی”

مقصود از امانت‌های الهی، مؤمنانی هستند که در میان دشمنان زندگی می‌کنند. امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «قائم ظهور نمی‌کند تا امانت‌های خداوند[= مؤمنان واقعی] از صلب کافران خارج شوند.» (کمال الدین، ج۲، ص۶۴۱)

۷. ناامیدی از همه مدعیان

امامان (علیهم السلام) تأکید کرده‌اند که پیش از ظهور، همه حکومت‌ها تجربه خواهند شد تا مردم به این باور برسند که تنها راه نجات، حکومت امام معصوم است. امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «این امر محقق نمی‌شود تا پس از یأس و ناامیدی.»(الکافی، ج۱، ص۳۷۰)

جمع‌بندی نهایی

با تأمل در این روایات می‌توان دریافت که حکمت نهایی غیبت، آماده‌سازی بشریت برای پذیرش حکومت جهانی عدل است. غیبت امام عصر (عج) فرصتی است برای خودشناسی، انتخاب آگاهانه و رسیدن به این باور که نجات واقعی تنها در سایه حکومت آخرین ذخیره الهی ممکن خواهد بود.

همان‌گونه که امام صادق (علیه السلام) فرمودند، درک کامل حکمت غیبت، پس از ظهور ممکن خواهد بود؛ همچون درک حکمت کارهای خضر (علیه السلام) که پس از جدا شدن از موسی (علیه السلام) آشکار شد.

منابع: کمال الدین و تمام النعمة،الغیبة للنعمانی، الکافی، علل الشرایع، تفسیر القمی

۴ آسیب بزرگ و هشدارهای ائمه برای دوران انتظار

یکی از مأموریت‌های کلیدی امامان معصوم (علیهم السلام)، آماده‌سازی جامعه شیعه برای دوران سخت و پرچالش غیبت امام عصر (عج) بود؛ دورانی که دسترسی ظاهری به امام خود نداریم. بخش عظیمی از پیشگویی‌ها و توصیه‌های ائمه، برای این بود که مبادا شیعیان در این برهه حساس، گمراه شوند و امامت را فراموش کنند.

ائمه می‌دانستند که فتنه‌ها و آشوب‌های زمان غیبت، برخی را به حیرت می‌اندازد، عده‌ای را به انکار وجود امام می‌کشاند و تنها گروهی استوار و راسخ را در مسیر ایمان نگه می‌دارد. بیان این سختی‌ها از سوی معصومین، خود نوعی لطف بود؛ زیرا آگاهی از مشکلات پیش‌رو، از بار سنگین آن می‌کاهد و توانایی مقابله با آثارش را افزایش می‌دهد.

در ادامه، به ۴ ویژگی و آسیب اصلی دوران غیبت که در روایات به آن‌ها اشاره شده است، می‌پردازیم:

۱. حیرت و گمراهی

مهم‌ترین آسیب غیبت طولانی، ایجاد شک در اصل وجود امام و احساس بی‌نیازی از حضور اوست. ائمه بارها به این موضوع اشاره کرده‌اند.

· پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «برای مهدی از فرزندانم، غیبتی خواهد بود که مردم در حیرت فرو می‌روند و از دین خود گمراه می‌شوند».

· امام صادق (ع) هشدار دادند: «به خدا سوگند، مهدی شما غایب می‌شود تا جایی که فرد نادان می‌گوید: خدا را به آل محمد نیازی نیست!».

· امیرالمؤمنین علی (ع) به اصبغ بن نباته فرمودند: «برای او حیرت و غیبتی است که گروهی در آن گمراه و گروهی دیگر هدایت می‌یابند».

· امام حسین (ع) و امام کاظم (ع) نیز به «ارتداد» برخی از مردم در این دوران اشاره کرده و آن را امتحان الهی خواندند.

· امام حسن عسکری (ع) پیش‌بینی کردند: «او غیبتی دارد که نادانان در آن حیران می‌مانند و اهل باطل هلاک می‌شوند».

۲. فتنه و یأس

دوران غیبت، عصر فتنه‌ها و ناامیدی است. فتنه، فضایی شبهه‌آلود ایجاد می‌کند که مردم را از انتخاب راه درست بازمی‌دارد و یأس، روحیه انتظار را از جامعه می‌زداید.

· امام باقر (ع) به ابوجارود فرمودند: «وقتی مردم گفتند: قائم مرد یا هلاک شد، و طالبش پرسید: چگونه ممکن است در حالی که استخوان‌های پوسیده شده؟ در آن زمان به او امیدوار باشید!».

· امام صادق (ع) در روایتی دیگر، رسیدن به ظهور را منوط به گذر از مرحله یأس دانستند: «ای منصور! این امر (ظهور) نمی‌آید مگر پس از یأس و ناامیدی. به خدا قسم نمی‌آید تا اینکه شما تصفیه شوید».

۳. بلا و محنت

ائمه، دوره غیبت را زمان سختی‌ها و آزار و اذیت‌ها خوانده و شیعیان را برای تحمل آن آماده کرده‌اند.

· امام حسین (ع) به صراحت فرمودند: «در دوران غیبت، گروهی از دین برمی‌گردند و گروهی دیگر ثابت‌قدم می‌مانند و مورد آزار قرار می‌گیرند و به آنان گفته می‌شود: اگر راست می‌گویید، پس این وعده (ظهور) کی خواهد رسید؟».

 نکته را آن حضرت بیان کردند: «بدانید که صبرکننده بر آزار و تکذیب در دوران غیبت، همانند مجاهدی است که با شمشیر در حضور پیامبر خدا (ص) می‌جنگد». این جمله پاداش بی‌نظیر صبر در این دوران را نشان می‌دهد.

۴. اختلاف و درگیری

از دیگر پیشامدهای زمان غیبت، اختلاف و درگیری میان خود شیعیان است که امامان نسبت به آن هشدار داده‌اند.

· امام حسن مجتبی (ع) فرمودند: «این امر (ظهور) که انتظارش را می‌کشید، رخ نمی‌دهد تا زمانی که از یکدیگر بیزاری بجویید، همدیگر را لعن کنید و به صورت هم آب دهان بیندازید».

· امام صادق (ع) در توصیفی هشداردهنده پرسیدند: «چگونه هستی زمانی که [اهل] دو مسجد به جان هم می‌افتند؟ زمانی که علم جمع می‌شود همانند ماری که در سوراخش پنهان می‌شود و شیعیان اختلاف کنند و یکدیگر را تکذیب کنند و به صورت هم آب دهان بیندازند؟». سپس سه بار فرمودند: «همه خیر در آن زمان پدیدار می‌شود» (اشاره به ظهور پس از این آشفتگی‌ها).

جمع‌بندی

این روایات، تصویری روشن از چالش‌های دوران غیبت ترسیم می‌کنند. ائمه با بیان این آسیب‌ها—حیرت، فتنه، بلا و اختلاف—قصد داشتند ما را برای این مسیر سخت آماده کنند، تا با آگاهی و استواری، ایمان خود را حفظ کرده و در زمره آن گروه ثابت‌قدمی باشیم که پس از گذر از این همه آزمایش سخت، شاهد طلوع خورشید عدالت باشند.

منابع

الغیبة شیخ طوسی، ص437، ح429.

الکافی، ج1،کمال الدین،

✨ همیشه و در همه حال، زمین خالی از حجت و نماینده خدا نبوده و نخواهد بود.

پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «خداوند متعال از زمانی که حضرت آدم را آفریده،زمین را از حجت خود خالی نگذاشته و تا قیامت نیز خالی نخواهد گذاشت.»

✅ اما وجود این حجت الهی چه برکاتی برای ما دارد؟ به فرموده پیامبر(ص): →به برکت وجود او است که بلایا از مردم زمین دفع می‌شود. →به برکت وجود او است که باران رحمت از آسمان نازل می‌گردد. →و به برکت وجود او است که برکت‌های زمین بیرون می‌آید.

🌱 این حدیث گواهی بر این است که جهان هستی، همیشه و در همه حال، به وجود مقدس «حجت خدا» نیازمند است و تمام نعمت‌ها از طریق او به ما می‌رسد.

فرشتگان چگونه ظهور امام مهدی(عج) را رقم می‌زنند؟

✨ در طلوعی موعود، در مکه معظمه، تنها و غریب، اما با عظمتی الهی حاضر می‌شود. طبق روایات، #امام_مهدی(عج) در آن شب سرنوشت‌ساز، چگونه یاران خود را فرا می‌خوانند؟

🔹 #امام_صادق(ع) در توصیف این لحظه بی‌نظیر می‌فرمایند: حضرت#حجت، تنها به کعبه می‌روند. وقتی جهان در خواب است و شب همه جا را فراگرفته، فرشتگان الهی به فرماندهی #جبرئیل و #میکائیل بر ایشان نازل می‌شوند و فرمان خدا را ابلاغ می‌کنند.

⚡ آنگاه امام زمان(عج) با ندایی جهان‌شمول خطاب به یاران ویژه خود می‌فرمایند: «ای بزرگان جماعت و کسانی که خداوند شما را برای یاری من ذخیره کرده است! به سوی من بیایید.»

✨ و اینجا معجزه رخ می‌دهد:

✅این ندای آسمانی، در یک آن، در شرق و غرب جهان شنیده می‌شود.

✅یاران خاص، در محراب‌ها و بسترهایشان این صدای آشنا را می‌شنوند.

✅و در یک چشم به هم زدن، همگی در #مسجد_الحرام، پیش روی مولای خود حاضر می‌شوند!

🌅 خداوند ستونی از نور از زمین تا آسمان برمی‌افرازد تا دل‌های همه مؤمنان جهان، حتی آنان که از خبر ظهور بی‌خبرند، از این نور الهی شاد و منور شود.

انتظار فرج؛ فلسفه امید و پویایی در مهدویت

باور به «انتظار فرج» یکی از عمیق‌ترین آموزه‌های مکتب شیعه است. در نگاه اسلامی، انتظار تنها یک حالت روحی نیست، بلکه یک مسیر زندگی و مسئولیت اجتماعی است.

معنای انتظار فرج

«انتظار» یعنی چشم به راه بودن، و «فرج» یعنی گشایش و نجات. انتظار فرج یعنی چشم به راه بودن برای گشایش نهایی بشریت به دست حضرت مهدی(عج).

جایگاه انتظار در روایات

پیامبر اکرم(ص): «بهترین عمل امت من، انتظار فرج است.»

امام علی(ع): «منتظر فرج باشید و از رحمت خدا ناامید نشوید؛ چرا که دوست‌داشتنی‌ترین عمل نزد خدا، انتظار فرج است.»

فلسفه انتظار

1. امیدآفرینی در برابر ناامیدی‌ها

2. تربیت فردی: پاکی دل، اصلاح نفس

3. مسئولیت اجتماعی: مبارزه با فساد و ظلم

4. آمادگی جهانی برای حکومت عدالت

انتظار منفعل یا انتظار فعال

انتظار منفعل: کناره‌گیری از جامعه، بی‌تفاوتی، رها کردن مسئولیت‌ها

انتظار فعال: تلاش برای اصلاح جامعه، ساختن تمدنی نو، و آمادگی برای ظهور

نتیجه‌گیری

انتظار فرج یعنی زندگی هدفمند و امیدوارانه در مسیر عدالت. منتظر واقعی، سرباز آماده‌ی امام عصر(عج) است که در غیبت، وظیفه خود را فراموش نمی‌کند.

رجعت در مهدویت؛ بازگشت دوباره به دنیا پیش از قیامت

رجعت یکی از اعتقادات ویژه شیعه دوازده‌امامی است که در کنار عقیده به ظهور امام زمان(عج)، معنای عمیق‌تری به فلسفه انتظار می‌بخشد.

معنای رجعت

«رجعت» در لغت یعنی بازگشت. در اصطلاح اعتقادی، به معنای بازگشت گروهی از مؤمنان خالص و کافران لجوج به دنیا، بعد از ظهور حضرت ولی عصر(عج) و پیش از قیامت است.

دلایل و مستندات رجعت

آیات قرآن

﴿وَیَومَ نَحشُرُ مِن کُلِّ أُمَّةٍ فَوجًا﴾ (نمل/۸۳) → دلالت بر بازگشت گروهی دارد.

روایات معتبر از اهل‌بیت(ع)

امام صادق(ع): «رجعت حقیقت دارد؛ هیچ‌کس بدان ایمان ندارد مگر اهل حق.» (بحارالانوار، ج۵۳)

فلسفه رجعت

1. تحقق وعده‌های الهی به مؤمنان

2. نمایش پیروزی نهایی حق بر باطل

3. مجازات دنیوی ستمگران پیش از عذاب آخرت

4. زمینه‌سازی برای حکومت جهانی عدالت

رجعت در عصر ظهور

پس از قیام و استقرار حکومت امام زمان(عج)، برخی از یاران خاص ائمه(ع) و مؤمنان راستین برای یاری امام بازمی‌گردند. همچنین دشمنان سرسخت اهل‌بیت(ع) مانند قاتلان امام حسین(ع) بازمی‌گردند تا طعم کیفر دنیوی را بچشند.

تفاوت رجعت و معاد

رجعت: بازگشت محدود و موقتی، مخصوص گروهی خاص، پیش از قیامت

معاد: بازگشت همه انسان‌ها برای حسابرسی نهایی در قیامت

ظهور امام زمان(عج)؛ تحقق وعده الهی

باور به ظهور منجی، یک حقیقت مشترک میان ادیان آسمانی است. یهود، مسیحیت، زرتشتی و اسلام، همگی وعده داده‌اند که در پایان تاریخ، منجی‌ای خواهد آمد. اما در اندیشه شیعه، این منجی، حضرت حجت بن الحسن العسکری(عج) است.

معنای ظهور

«ظهور» در لغت به معنای آشکار شدن است. در اصطلاح مهدوی، ظهور یعنی آشکار شدن امام عصر(عج) و آغاز حکومت جهانی عدالت.

ویژگی‌های عصر ظهور

1. برچیده شدن بساط ظلم و فساد

2. برقراری عدالت و امنیت در سراسر زمین

3. رشد عقل‌ها و علم‌ها

4. اتحاد و برادری میان ملت‌ها

5. گسترش معنویت و پرستش خدای یکتا

نشانه‌های ظهور

در روایات اسلامی، نشانه‌هایی برای ظهور بیان شده است، مانند:

خروج سفیانی

ندای آسمانی

قیام یمانی

کشته شدن نفس زکیه

البته تاکید شده که هیچ‌کس زمان دقیق ظهور را نمی‌داند و تعیین وقت، کار مدعیان دروغین است.

وظیفه منتظران

پرهیز از یأس و ناامیدی

اصلاح فردی و اجتماعی

شناخت امام و پیروی از ولایت

زمینه‌سازی برای عدالت جهانی

📖 امام صادق(ع): «هرکس بمیرد و امام زمانش را نشناسد، به مرگ جاهلیت مرده است.» (کافی، ج۱، ص۳۷۶)

جریان‌های انحرافی در مهدویت؛ از گذشته تا امروز

اعتقاد به مهدویت یکی از اصیل‌ترین باورهای شیعه و حتی دیگر ادیان الهی است. این عقیده به دلیل ارتباط مستقیم با آینده بشر و تحقق عدالت جهانی، همیشه الهام‌بخش حرکت‌های اجتماعی بوده است. اما همین جایگاه رفیع، زمینه‌ساز جریان‌های انحرافی نیز شده است.

نمونه‌های تاریخی

محمد بن عبدالله (نفس زکیه) در قرن دوم هجری، که بسیاری او را مهدی می‌پنداشتند اما قیامش شکست خورد.

فرقه‌ی کیسانیه که محمد بن حنفیه را مهدی معرفی کردند.

بابیت و بهائیت در قرن ۱۳ هجری، که با ادعای “باب امام زمان” و سپس پیامبری، موج بزرگی از انحراف فکری و سیاسی به‌وجود آوردند.

جریان‌های معاصر

در دهه‌های اخیر نیز افرادی با ادعای «نیابت خاص»، «مهدویت» یا «ارتباط ویژه با امام عصر» ظهور کرده‌اند. بیشتر این افراد با سوءاستفاده از شرایط اجتماعی و مشکلات مردم، دنبال قدرت، شهرت یا ثروت بوده‌اند.

ویژگی‌های مشترک مدعیان دروغین

1. ادعاهایی بدون پشتوانه در قرآن و روایات معتبر

2. دشمنی با مرجعیت و علمای شیعه

3. جذب پیروان با وعده‌های شگفت‌انگیز و معجزه‌نمایی

4. ایجاد تفرقه و زمینه‌سازی برای سوءاستفاده دشمنان

وظیفه ما

✔ آگاهی و مطالعه‌ی مستند در زمینه‌ی مهدویت

✔ رجوع به علما و منابع معتبر

✔ تفکیک میان انتظار حقیقی و انتظار انحرافی

📖 امام صادق(ع) فرمودند: «هرکس پیش از قیام قائم ادعای مهدویت کند، دروغگو و افترازننده است.» (کمال‌الدین، ج۲، ص۵۱۰)

تأکید بر انتظار فرج

امام صادق(ع):«أَفْضَلُ أَعْمَالِ شِيعَتِنَا انْتِظَارُ الْفَرَجِ»

برترین عمل شیعیان ما، انتظار فرج (ظهور امام زمان) است.

 حدیث نورانی امام صادق(ع) دربارهٔ جایگاه انتظار

 🔥 امام ششم می‌فرمایند

 برترین عمل شما شیعیان -  بالاتر از نماز و روزه و جهاد -  فقط یک چیز است:

 ✨ اِنْتِظارُ الفَرَجْ ✨

 (چشم‌به‌راهِ طلوعِ آفتابِ ظهور)

 این انتظارِ زنده…

 🔹 نه سکوتِ ناامیدی

 🔹 نه دست‌رویِ ساکن

 که فعال‌ترین حالتِ امید است.

 📜 (منبع: غیبت طوسی، ص۲۹۰ – بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۲۸)

🌤️ فانوس‌های راهنما در تاریکی غیبت(وصیت امام صادق(ع) به شیعیان)

سفارش امام صادق(ع) دربارهٔ دوران غیبت

امام صادق(ع) به شیعیان در دوران غیبت توصیه می‌کنند:  «الْتَمِسُوا ذَلِكَ عِنْدَ أَصْحَابِ السَّرَائِرِ الْحَسَنَةِ وَ الْوُجُوهِ الْمُنْبَسِطَةِ…»

 در دوران غیبت، امام را نزد کسانی بجویید که رازداری نیکو و چهرههای گشاده دارند…

📜محمد بن حسن صفار، بصائر الدرجات، ص۴۹۵ – کافی، ج۱، ص۳۳۶

 🕯️ در روزهای غیبت امام زمان(عج):

 "امام را در آینه‌های زندهٔ زمین جستجو کنید!

 آنان که دو نشانۀ الهی دارند:

 🔹 سَرّْ به مُهر!

 (رازداران امین 🤐)

 🔹 چهره‌های نورانی!

 (گشاده‌رویان همیشه لبخند 😊)

 ✨ اینان مظهر ولایت اند

 و نشانه‌های زندهٔ امام غایب…

وصیت امام حسن عسکری(ع) دربارهٔ امام عصر(عج)

امام یازدهم دربارهٔ فرزندش امام زمان(عج) میفرماید:«فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ، حَافِظاً لِدِينِهِ، مُخَالِفاً عَلَى هَوَاهُ، مُطِيعاً لِأَمْرِ مَوْلَاهُ، فَلِلْعَوَامِ أَنْ يُقَلِّدُوهُ…»

هر فقیهی که نفس خود را نگهدار، دینش را حافظ، مخالف هوای نفس و مطیع امر مولایش باشد، بر عوام است که از او تقلید کنند…

 🌟 (منبع: شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۴۸۴)

وصیت امام عسکری(ع) دربارهٔ نایبان امام زمان(عج)(راهنمای ناب برای شناخت مرجع واقعی)

 📜 پیام امام یازدهم به همهٔ شیعیان

 "آگاه باشید. تنها فقیهانی شایستهٔ پیروی هستند که این ۴ ویژگی طلایی را داشته باشند:

 ➖ ✅ صائِنِ نَفْسِه

 (محافظ جان و دل از گناه)

 ➖ ✅ حافِظٌ لِدینِه

 (پاسدار حریم دین)

 ➖ ✅ مُخالِفٌ لِهَواهُ

 (سرکش در برابر هوای نفس.)

 ➖ ✅ مُطیعٌ لِاَمرِ مَولاهُ

 (فرمانبردار محض ولایت)

 ✨ چنین فقیهی نایب حقیقی امام زمان(عج) است

 و بر همهٔ ماست که از او پیروی کنیم…

پیام اختصاصی امام زمان(عج) به شیعیان در عصر غیبت ✨

 📜 نامه‌ای از آسمان

توقیع (نامه) امام زمان(عج) به شیخ مفید، این نامه یکی از معتبرترین و مشهورترین متون دربارهٔ وظایف شیعیان در عصر غیبت است:  

 «أَمَّا حَوَادِثُ الْوَاقِعَةِ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا، فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ… فَإِنَّا غَيْرُ مُهْمِلِينَ لِمُرَاعَاتِكُمْ وَ لَا نَاسِينَ لِذِكْرِكُمْ…»  

احمد بن علی طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۴۹۸ - بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۸۱  

در رویدادهای پیش آمده، به راویان حدیث ما رجوع کنید؛ زیرا آنان حجت من بر شمایند و من حجت خدا بر آنانم… ما در مراعات حال شما کوتاهی نکرده‌ایم و یاد شما را از خاطر نبردهایم…

 در رخدادهای زندگی و چالش‌های زمانه…

 فوراً به سراغ راویان احادیث ما بروید.

 🔹 چرا؟

 زیرا آنان حجت من بر شما هستند

 و من حجت خدا بر آنانم…

 🌟 این را بدانید

 ما هرگز شما را فراموش نکرده‌ایم…

 حتی برای یک لحظه 👁️

 و مراقبت از شما را رها نمی‌کنیم…

🌅ظهور نزدیک است؟ کلیدش در “درد دیگران” نهفته

💥تصور کن روزی را که جهان، دیگر ظلم را تحمل نکند…  

آری! امام زمان(عج) زمانی ظهور می‌کند که وجدان‌های ما، نسبت به هر ستمی بی‌نهایت حساس شود.  

✨یعنی چه؟  

یعنی وقتی بچه‌های غزه زیر بمب‌ها می‌میرند، دردشان را مثل درد فرزند خودت حس کنی…  

یعنی گرسنگی یک کودک یمنی، قلبت را همان‌قدر بلرزاند که گرسنگی عزیزانت.  

وقتی ظلم را این‌گونه “احساس” کنیم، دیگر در برابر آن سکوت نخواهیم کرد!  

🔥همین احساس عمیق، بیزاری از ستم را در دل‌ها می‌کارد.  

و از دلِ همین بیزاری، شوق عدالت زاده می‌شود!  

عدالتی که تنها با ظهور امام عصر(عج) محقق می‌شود.  

⏳پس وظیفه‌ی امروز ما چیست؟  

بیدار کردن وجدان‌ها

حساس‌تر کردن دل‌ها نسبت به هر ظلمی، هرچند دور

🔍اما چطور؟  

راهش انعکاس ظلم است، نه نمایشِ زشتی‌ها!  

باید زشتیِ ستم را نشان دهیم، تا مردم عمق قبحِ آن را درک کنند…  

از آن بیزار شوند…  

و برای مقابله، انگیزه و حرکت بیافرینند  

🌟این است مهم‌ترین رسالت ما 

حساس‌سازی وجدان‌ها، تا طلوعِ خورشید عدالت نزدیک‌تر شود.  

به امید آن روز…

امام محمد باقر (ع) می‌فرمایند: بر مردم زمانی می آید که امامشان از منظر آنان غایب می شود. خوشا به حال آنان که در آن زمان در امر ما ثابت بمانند. 

در تاریک‌ترین شب‌ها، چراغ ولایت خاموش‌شدنی نیست. 

امام باقر(ع) هشدار می‌دهد: روزی خواهد آمد که امام زمانتان از دیدگان پنهان می‌شود…  

اما نوید می‌دهد:  

🔮 «طوبی للثابتین» - خوشا به حال پايداران 

چگونه در عصر غیبت «ثابت‌قدم» بمانیم؟  

۱. چراغ دانش

▫️ مطالعه‌ی روزانه‌ی حدیث و دعا (مفاتیح‌الجنان)  

▫️ شرکت در جلسات مذهلی معتبر  

۲. زره عمل

▫️ پایبندی به واجبات (نماز اول وقت)  

▫️ دوری از محرمات (غیبت، تهمت)  

۳. تیشه‌ی خدمت  

▫️ کمک به محرومان (صدقه‌ی روزانه)  

▫️ نشر معارف اهل‌بیت در فضای مجازی  

☝️ هشدار امام(ع) 

ثبات قدم ≠ سکون 

بلکه حرکتی آگاهانه است با:  

- بصیرت در فتنه‌ها  

- استقامت در بحران‌ها  

- امیدواری همیشگی  

🌱 پیام امید 

فردایی که امام(ع) وعده داده‌اند،  

از دلِ ثبات امروز ما می‌روید…  

پس:  

• چراغ‌دانِ وجودت را خاموش مکن!  

• نخل‌های صبرت را آبیاری کن!  

و بدان: خوشبختی حقیقی، سهمِ پایداران بر عهد خداست

تحلیل حدیث «أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَجِ» 

«أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِكَ فَرَجُكُمْ»؛ در تعجیل فرج بسیار دعا کنید که آن فرجِ خود شماست.

امام معصوم(ع) در این روایت تأکید می‌فرمایند: «در تعجیل فرج بسیار دعا کنید که آن فرجِ خود شماست» (منبع: کمال الدین، ج۲، ص۴۸۵ - وسائل الشیعه، ج۷، ص۱۱۲). این حدیث سه لایه اساسی معنایی را آشکار می‌سازد:  

۱. پیوند وجودی امام و امت

عبارت «فَإِنَّ ذَلِكَ فَرَجُكُمْ» نشان‌دهنده وحدت سرنوشت امام و مؤمنان است. فرج امام زمان(عج) تنها رهایی یک فرد نیست، بلکه آزادی کل بشریت از ظلمت و استبداد و تحقق جامعه توحیدی است. این همان «فرج اکبر» است که طلیعه آن، فرج امت مؤمن خواهد بود.  

۲. فلسفه انتظار فعال 

دستور «أَكْثِرُوا الدُّعَاء» نافی انتظار منفعلانه است. تکرار دعا سه کارکرد دارد:  

- تقویت امید: یادآوری مداوم آرمان ظهور  

- آمادگی عملی: تلاش برای ایجاد زمینه‌های جامعه مهدوی  

- مراقبت معنوی: پرهیز از یأس و غفلت در طول غیبت  

۳. رابطه علّی دعا و فرج

پیوند «دعا برای تعجیل فرج» با «تحقق جامعه موعود» رابطه‌ای حقیقی است نه تشریفاتی. این دعا:  

- زمینه‌ساز ظهور از طریق بیداری افکار عمومی  

- تقویت جبهه حق در برابر استکبار جهانی  

- ایجاد همبستگی جهانی میان منتظران  

است. به تعبیر روایات، دعاهای شیعیان «قدرت اجرایی» به امام(عج) در عصر غیبت می‌بخشد.  

این حدیث، جمعه را به «کارگاه تربیت منتظران» تبدیل می‌کند. هر جمعه با تکرار «اللَّهُمَّ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ»:  

۱. پیمان خود را با امام تجدید می‌کنیم  

۲. برای تحقق فرج جهانی تلاش می‌کنیم  

۳. خود را در زمره «سربازان فرج» ثبت می‌نماییم.

تحلیل حدیث تجدید عهد جمعه  

«مَنْ أَدْرَكَ قَائِمَ أَهْلِ بَيْتِي فَلْيَقُلْ كُلَّ جُمُعَةٍ مَرَّةً: اللَّهُمَّ عَجِّلْ فَرَجَهُ»

امام معصوم(ع) در روایتی فرموده‌اند: «هر کس قائم اهل بیتم را درک کند، در هر جمعه یک بار این دعا را بخواند: خدایا! فرجش را تعجیل فرما» (منبع: کمال الدین، ج۲، ص۵۱۰ - بحارالانوار، ج۸۳، ص۲۸۴). این حدیث چهار لایه معنایی عمیق دارد:

۱. تکلیف همگانی 

عبارت «مَن أدرَک» (هر کس درک کند) همه شیعیان عصر غیبت را مخاطب قرار می‌دهد و نشان می‌دهد این وظیفه اختصاص به گروه خاصی ندارد.

۲. تجدید هفتگی پیمان

تأکید بر تکرار «کُلَّ جُمُعَة» (هر جمعه) ضرورت استمرار ارتباط با امام زمان(عج) را یادآوری می‌کند. جمعه به‌عنوان روز تجدید میثاق، محور ارتباط معنوی شیعه با امام غایب است.

۳. فریاد فرج‌خواهی  

دعای «عَجِّل فَرَجَهُ» تنها یک درخواست شخصی نیست؛ بلکه تجلّی آرمان جهانی شیعه برای تحقق حکومت عدل الهی و پایان ظلمت‌هاست.

۴. آمادگی برای ظهور 

تکرار هفتگی این دعا، تمرین معنوی برای آماده‌سازی فرد و جامعه است. این عبادت، ظرفیت‌سازی روحی برای درک شرایط ظهور و پذیرش مسئولیت‌های عصر حکومت امام(عج) محسوب می‌شود.

این دستور عبادی-سیاسی، پیوندی ناگسستنی بین ایمان فردی و مسئولیت اجتماعی شیعه ایجاد می‌کند و جمعه را به محفلی برای احیای آرمان مهدویت تبدیل می‌نماید.

امام صادق علیه السلام: “لمّا سُئلَ عن عِلّةِ تَسمِيَةِ القائمِ بالمَهديِّ ـ: لِأنّه يُهدى إلى كلِّ أمرٍ خَفيٍّ"؛  آن گاه كه از علت نامگذارى قائم به مهدى پرسيده شد ـفرمود : چون او به هر امر نهانى رهنمون مى‌شود(الغيبة للطوسي : ص ٤٧١ ح ٤٨٩ ).

بر اساس تحلیل معناشی، مفهوم “مهدی(عج)” در چهارچوبی عمیق و چندبعدی قابل تبیین است:

۱. تحلیل ریشه‌شناختی “مهدی”

- فعل پویای هدایت (هدایت فعال):  

  نه یک وضعیت منفعل، بلکه حرکتی پویا از سوی امام به سمت هدایت جهان در تمام عرصه‌ها. این هدایت مستمر و زنده است.  

- صیغه مجهول “یُهدی":  

  تأکید بر این که منشأ این هدایت مستقیماً از سوی خداست (نه توانایی بشری). امام واسطه فیض الهی است.  

- “کل أمر خفی":  

  جامعیت هدایت امام شامل تمام شئون پنهان مادی و معنوی می‌شود؛ از ریزترین جزئیات طبیعت تا اسرار قلوب انسان‌ها.  

۲. ابعاد هدایت پنهان در عصر غیبت 

👑 سیاسی: تحلیل توطئه‌های دشمنان - شناسایی خائنان (مبنا: مدیریت نظام جهانی)  

🧠 علمی: آگاهی از علوم غیبی - اسرار کائنات (مبنا: اشراف بر کتاب تکوین)  

💖 معنوی: هدایت قلوب - تشخیص نفاق/ایمان (مبنا: ولایت باطنی)  

🌍 جهانی: نظارت بر نظام هستی - مدیریت امور (مبنا: ربوبیت اجرایی)  

۳. نکته عرفانی کلیدی

حدیث امام صادق(ع) در پاسخ به پرسش “هدایت غایب":  

“کَالمِصباحِ فی وَسَطِ الظُّلمِ؛ او چراغی است در قلب تاریکی‌ها"  

این تشبیه نشان می‌دهد:  

- هدایت امام غیرمستقیم اما نورانی است  

- اثر او در تاریک‌ترین شرایط آشکار می‌شود  

- غیبت، نفی حضور نیست؛ تغییر کیفیت حضور است  

۴. تطبیق قرآنی  

وَأَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا (الزمر:۶۹): نور مهدی(عج) تجلی نور ربوبی است  

یُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ (المائده:۱۶): الگوی هدایت از ظلمات به نور  

جمع‌بندی حکمی  

مهدویت، تجلی “هدایت فعّال الهی” است که:  

- در عصر غیبت به‌صورت مدیریت نامحسوس (ولایت تکوینی) جریان دارد  

- با نورانیت باطنی (چراغ در ظلمت) دل‌های مؤمنان را زنده نگه می‌دارد  

- ظهور او تجسم عینی آیه “أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا” خواهد بود  

- “یُهدی” بودنش، امتداد هدایت انبیاء در حدّ اعلای آن است.

حکایت ما

روایت بی‌قراری مردمانی است که از پس شیشه‌های غبارگرفته‌ی دنیا، چشم به افقِ غیبت دوخته‌اند

آنان که در سایه‌سارِ انتظار، نَفَسهایشان با نسیم ظهور گره خورده است.

ما خورشید را گم نکرده‌ایم، خورشید در افقِ جانِ امام غایب میتپد؛ ولی ما آینه‌هایمان را به زنگارِ غفلت بسته‌ایم.

دوری ما نه از آفتاب که از خویشتن است؛ از تاروپودِ وجودی که هر رشته‌اش باید به ریسمانِ ولایت گره می‌خورد.  

حکایت ما

قصه‌ی گمگشتگانی است که کویرِ دنیا، ردپای فطرتشان را به باد داده.

اما هنوز هم میشود در سجاده‌های شکسته، آهی یافت که نَفَسِ «یا مهدی» را در سینه می‌غلتاند.

بیایید دست به دامنِ آیاتِ مهربانی شویم که در لوحِ دلِ ائمه نوشته‌اند.

بیایید به شاخسارانِ نورانیِ عصمت چنگ زنیم؛ شاید از شاخه‌های نیایش، نردبانی به آسمانِ ملکوت برآید.  

ما جمعه را نشانه گرفته‌ایم، نه چون روزی از روزهای خاک، که چون موعدِ وعدهگاهِ ظهور.

تو را خواندیم تا قله‌های غربت در وجودمان فرو ریزد و قدم‌هایمان بر جاده‌ی مقاوت استوار بماند.

همه‌ی لحظه‌های ما، زمزمه‌ی عطشی است که تنها با بارانِ آمدن تو سیراب می‌شود؛ آن از جنسِ رحمت، از آسمانِ امامت تا زمینِ تشنگان.  

حکایت ما

روایتِ خاکی است که هنوز امیدِ روییدن دارد. هر ذره‌ای منتظرِ نسیمِ قیامتی است که از مشرقِ جانِ مهدی(عج) وزیدن بگیرد…

#شرایط ظهور امام زمان(عج) و چالش تعیین زمان آن: تحلیل روایی و عقلی  

انتظار فرج، از ارکان اساسی باور مهدویت است، اما این انتظارِ سازنده نیازمند آگاهی عمیق از مفاهیمی مانند شرایط ظهور، ماهیت قیام جهانی و بسترهای لازم برای تحقق این رویداد الهی است. یکی از پرسشهای کلیدی در این زمینه، شناخت حد نصاب شرایط ظهور و ارتباط آن با آمادگی مردمی است. آیا میتوان با استناد به شاخصه‌هایی مانند گسترش ظلم یا وقوع انقلاب‌ها، ادعا کرد که زمان ظهور فرا رسیده است؟  

حد نصاب شرایط ظهور: نقطه تلاقی شرط و مشروط  

در فلسفه اسلامی، رابطه بین شرط و مشروط همانند علت و معلول است؛ یعنی تحقق کامل شرط، به طور قطعی به وقوع مشروط می‌انجامد. در موضوع ظهور نیز آمادگی فراگیر مردم به عنوان یک شرط تامه مطرح است. اما پرسش اینجاست: آیا میتوانیم با اطمینان بگوییم این آمادگی به «حد نصاب» رسیده است؟  

- اگر کسی ادعا کند شرایط ظهور کامل شده، به طور غیرمستقیم زمان ظهور را تعیین کرده است.  

- این ادعا با روایات معصومین(ع) که شدیداً از تعیین وقت ظهور نهی کردهاند، در تضاد است.  

روایات معصومین: هشدار نسبت به تعیین زمان ظهور  

امام صادق(ع) در حدیثی صریح میفرمایند:  

هر کس برای تو زمانی برای ظهور مشخص کرد، بدون ترس او را تکذیب کن! چرا که ما برای هیچکس زمانی تعیین نمی‌کنیم. (کتاب الغیبه، شیخ طوسی)  

همچنین در روایتی از امام رضا(ع)، زمان ظهور به قیامت تشبیه شده است:  

پرسیدند: قائم(عج) چه زمانی خروج میکند؟ پیامبر(ص) فرمودند: مثال او مانند قیامت است که تنها خداوند زمانش را میداند؛ ناگهانی و بیخبر می‌آید(کمال الدین، شیخ صدوق)  

چرا ادعای تحقق شرایط ظهور، تعیین وقت است؟  

بر اساس آموزههای مهدویت، **شرایط ظهور** دو جنبه دارد:  

1. شرایط عمومی: مانند گسترش ظلم و فساد.  

2. شرایط خاص: مانند وجود یاران آماده و نقشه جهانی الهی.  

اگرچه شاید نشانه‌های عمومی (مانند ناامنی در خاورمیانه) مشهود باشد، اما شرایط خاص از دید مردم پنهان است. ادعای تحقق این شرایط بدون علم به غیب، به معنای دخالت در اراده الهی و تکذیب روایات است.  

 سئوالات متداول درباره ظهور  

- آیا انقلابهای مرد نشانه آمادگی است؟  

 هر حرکت اصلاحی ارزشمند است، اما شرط کافی برای ظهور نیست.  

- آیا میتوان با دعا یا اقدامات اجتماعی ظهور را تسریع کرد؟ 

 آری، اما این به معنای تعیین وقت نیست؛ بلکه انجام وظیفه در مسیر انتظار فعال است.  

انتظار آگاهانه، پرهیز از شتابزدگی  

انتظار واقعی یعنی تلاش برای ایجاد بسترهای اخلاقی و اجتماعی ظهور، همراه با توکل به خداوند و پرهیز از تحلیلهای شتابزده. به فرموده امام خمینی(ره): انتظار فرج، انتظار قدرت اسلام است. وظیفه ما ساختن جامعهای بر اساس عدالت و معنویت است، نه پیش‌بینی زمانی که تنها در علم الهی است.  

 کلمات کلیدی

شرایط ظهور، حد نصاب ظهور، تعیین وقت ظهور، روایات مهدویت، امام صادق، امام رضا، انتظار فرج، یاران امام زمان.

امام زمان(عج): نگهبان امید در قلب تاریکی‌ها 

در جهان پرآشوب امروز، جایی که ظلم و نابرابری نفسهای بشریت را به شماره انداخته، نام امام زمان(عج) چون ستارهای درخشان، امید را در دل مؤمنان زنده نگه میدارد. او دوازدهمین امام شیعیان، آخرین حلقه از سلسله امامت و منجی موعودی است که وعده ظهورش، پایان‌بخش تاریکیها و آغازگر عصری از عدالت و صلح جهانی خواهد بود. اما این منجی اسرارآمیز کیست؟ نقش او در باور شیعه چیست؟ و چگونه میتوان در دوران غیبت، پیوندی ناگسستنی با او برقرار کرد؟  

۱ . غیبت: آزمونی برای ایمان یا فرصتی برای خودسازی؟

غیبت امام زمان(عج) به دو دوره صغری (۶۹ سال) و کبری تقسیم میشود. در دوران غیبت صغری، او از طریق چهار نائب خاص با شیعیان ارتباط داشت، اما با آغاز غیبت کبری در سال ۳۲۹ قمری، این ارتباط مستقیم پایان یافت. اکنون پرسش اینجاست: وظیفه ما در این دوران چیست؟

- انتظار فرج: انتظار، تنها نشستن و تماشا کردن نیست! انتظار واقعی یعنی آماده‌باش دائمی، تلاش برای ساختن خود و جامعه بر اساس ارزشهای الهی.  

- دعا و توسل: دعای «عهد»، «ندبه» و «فرج» پل‌های ارتباطی با امام زمان(عج) هستند.  

- الگوگیری از زندگی او: امام زمان(عج) در غیبت نیز همواره ناظر اعمال ماست. زیستن بر اساس تقوا و عدالت، بهترین راه ابراز عشق به اوست.  

۲. نشانه‌های ظهور: از فتنه‌ها تا طلوع خورشید

روایات، نشانه‌هایی برای ظهور برشمرده‌اند؛ از خروج سفیانی و ندای آسمانی تا قیام یمانی. اما مهمتر از نشانهها، آمادگی روحی و عملی انسان‌هاست. ظهور زمانی رخ میدهد که جهان از ظلم لبریز شود و جامعه‌ای کوچک، مشتاقانه پذیرای عدالت او باشد.  

۳. جهان پس از ظهور: آرمان‌شهر در دسترس 

با ظهور امام زمان(عج)، زمین از گنجهای پنهانش سرشار میشود، فقر و بیماری رخت برمیبندد و انسانها در پرتو حکومت او، حقیقت عدالت را تجربه میکنند. اما این تحول، تنها مادی نیست؛ او جانها را نیز از تاریکی جهل و کینه می‌پالاید و صلح را در دل انسانها میکارد.  

۴. امام زمان(عج) و نسل امروز: پرسشهای بی‌پاسخ؟

- چرا غیبت اینقدر طولانی شد؟ غیبت، آزمونی الهی برای سنجش ایمان و صبر انسانهاست.  

- آیا او را میتوان دید؟ قلبهای پاک و مشتاق، همواره نور وجودش را درک میکنند.  

- چگونه به او نزدیک شویم؟ با اخلاص، خدمت به خلق و پیروی از فرامین الهی.  

امام زمان(عج) تنها یک نام یا یک اعتقاد تاریخی نیست؛ او زنده‌ترین حقیقت در باور شیعه است. در دوران پرچالش امروز، یاد او به ما می‌آموزد که حتی اگر جهان در تاریکی فرو رود، باز هم میتوان با تکیه بر ایمان، روشنایی را ساخت. ظهورش نزدیک است، اما نزدیکی آن به اندازه آمادگی ما بستگی دارد…  

«اللهم عجل لولیک الفرج»