فرهنگی

تحلیل حدیث تجدید عهد جمعه  

«مَنْ أَدْرَكَ قَائِمَ أَهْلِ بَيْتِي فَلْيَقُلْ كُلَّ جُمُعَةٍ مَرَّةً: اللَّهُمَّ عَجِّلْ فَرَجَهُ»

امام معصوم(ع) در روایتی فرموده‌اند: «هر کس قائم اهل بیتم را درک کند، در هر جمعه یک بار این دعا را بخواند: خدایا! فرجش را تعجیل فرما» (منبع: کمال الدین، ج۲، ص۵۱۰ - بحارالانوار، ج۸۳، ص۲۸۴). این حدیث چهار لایه معنایی عمیق دارد:

۱. تکلیف همگانی 

عبارت «مَن أدرَک» (هر کس درک کند) همه شیعیان عصر غیبت را مخاطب قرار می‌دهد و نشان می‌دهد این وظیفه اختصاص به گروه خاصی ندارد.

۲. تجدید هفتگی پیمان

تأکید بر تکرار «کُلَّ جُمُعَة» (هر جمعه) ضرورت استمرار ارتباط با امام زمان(عج) را یادآوری می‌کند. جمعه به‌عنوان روز تجدید میثاق، محور ارتباط معنوی شیعه با امام غایب است.

۳. فریاد فرج‌خواهی  

دعای «عَجِّل فَرَجَهُ» تنها یک درخواست شخصی نیست؛ بلکه تجلّی آرمان جهانی شیعه برای تحقق حکومت عدل الهی و پایان ظلمت‌هاست.

۴. آمادگی برای ظهور 

تکرار هفتگی این دعا، تمرین معنوی برای آماده‌سازی فرد و جامعه است. این عبادت، ظرفیت‌سازی روحی برای درک شرایط ظهور و پذیرش مسئولیت‌های عصر حکومت امام(عج) محسوب می‌شود.

این دستور عبادی-سیاسی، پیوندی ناگسستنی بین ایمان فردی و مسئولیت اجتماعی شیعه ایجاد می‌کند و جمعه را به محفلی برای احیای آرمان مهدویت تبدیل می‌نماید.