فرهنگی

 رسیدن به مقام علم، تازه آغاز راه است

بیانی ناب از آیت‌الله العظمی جوادی آملی

🔹 بسیاری از ما در حوزه یا دانشگاه درس می‌خوانیم و گاه به آن عمل می‌کنیم. اما این به تنهایی کافی نیست:

▫️ این چراغ راه نیست، تنها قدم زدن در اتاقی روشن است.

▫️ این بازکنندهٔ درهای بسته نیست.

🔹 ما از جهل به علم حرکت می‌کنیم — این «هجرت صغرا» و «جهاد اصغر» است.

▫️ خوب است، ولی تنها قدم اول است.

▫️ برخی هم از علمی به علم دیگر می‌روند و «أعلم» می‌شوند — اما این هم هنوز رسیدن به مقصد نیست.

🔹 آنچه اصلی است، هجرت از علم به معلوم است:

▫️ گذشتن از مفاهیم و صورت‌های ذهنی

▫️ رسیدن به حقیقتِ آنچه علم از آن حکایت می‌کند

▫️ این است «هجرت وسطا» و «جهاد اوسط».

📌 علم و أعلم بودن هر دو ارزشمندند، ولی اگر در دنیای مفاهیم بمانیم، به واقعیت خارجی راه نبرده‌ایم.

عمل صالح، زمانی آغاز می‌شود که دانسته‌هایمان را پلی کنیم برای رسیدن به معلوم و حقیقت اشیا.

— 📚برگرفته از درس اخلاق، ۱۳۸۸/۰۳/۱۴

زنگ خطر وسواس: این نشانه‌ها را جدی بگیرید! 🔍

آیا این رفتارها را در خود یا عزیزانتان مشاهده می‌کنید؟ ممکن است نشان‌دهنده اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) باشد:

⏳ وقت‌گیر بودن غیرعادی:

▫️ صرف زمان بسیار زیاد برای انجام کارهای عادی روزمره

▫️ طول کشیدن بی‌اندازه برای انجام تکالیف مدرسه یا کاری

🔁 تکرار و وارسی افراطی:

▫️ بررسی و چک کردن مکرر کارها (چندین بار)

▫️ تکرار رفتارهای خاص مثل لمس کردن مکرر اشیاء

🧹 اهمیت افراطی به نظم و ترتیب:

▫️ نگرانی شدید درباره مرتب بودن و جای دقیق اشیاء

▫️ حساسیت بیش از حد به تقارن و نظم

🔢 اشتغال ذهنی با اعداد و کلمات:

▫️ توجه غیرطبیعی به اعداد، کلمات یا عبارات خاص

📌 هشدار:

این موارد اگر در زندگی روزمره اختلال ایجاد کنند، نیاز به توجه و مشاوره تخصصی دارند.

ثروت بیشتر، بلا بیشتر؟! (نسخه نجات: انفاق)

یک داستان هشداردهنده از زبان پیامبر اکرم (ص) 🕌

شخصی نزد پیامبر آمد و با تعجب گفت: «فلان تاجر را دیدید؟ با یک سفر تجاری پرسود و سریع برگشته و آنقدر سود کرده که همه به حالش غبطه میخورند! جالب اینجاست که از این ثروت، به همسایگان و خویشانش هم رسانده.»

اما پاسخ پیامبر یک هشدار جدی بود: «هرچه ثروت دنیا بیشتر و بزرگ‌تر شود، بلا و گرفتاری صاحب آن نیز بیشتر می‌شود. پس هرگز به ثروتمندان غبطه نخورید… مگر به کسی که مال خود را در راه خدا ببخشد (اهل انفاق باشد).»

📚 منبع: الأمالی للصدوق، ج۱، ص۳۶۱

🔥 پی نوشت آموزشی: ثروت مانند آتش است.اگر مهار نشود، صاحبش را می‌سوزاند. اما اگر از مجرای #انفاق و بخشش در مسیر خدا عبور داده شود، به نوری تبدیل می‌گردد که نه‌تنها خانه خود فرد، که تمام جامعه را روشن می‌کند.

این یک قاعده الهی است: ثروت = بلاهای بیشتر. استثنا:انفاق در راه خدا.

عدالت، شیرینی‌ای که جامعه را بی‌نیاز می‌کند

امام کاظم (علیه‌السلام) در بیانی و تأمل‌برانگیز، عدالت را پایه‌ای ترین نیاز یک جامعه سعادتمند می‌دانند.

🔺همانا خداوند هيچ دسته‌اى از اموال را رها نكرده، مگر اينكه آن را تقسيم فرموده و حق هر صاحب حقی را عطا كرده، از همه دسته‌های مردم: خواص، عوام، فقيران، بينوايان و…

(إِنَّ الله لَمْ يَتْرُكُ شَيْئاً مِنْ صُنُوفِ الْأَمْوَالِ إِلَّا و قَدْ قَسَمَهُ‌ ، فَأَعْطىٰ‌ كُلَّ ذِي حَقٍّ حَقَّهُ‌: الْخَاصَّةَ‌ ، و الْعَامَّةَ‌ ، و الْفُقَرَاءَ‌ ، و الْمَسَاكِينَ‌، و كُلَّ صِنْفٍ مِنْ صُنُوفِ النَّاس)

🔺اگر عدالت در ميان مردم رعايت مى‌شد، هر آينه بى‌نياز مى‌گشتند.

(لَوْ عُدِلَ فِي النَّاسِ لَاسْتَغْنَوْا)

🔺همانا عدالت از عسل شيرين‌تر است و کسی به عدالت نمى‌گرايد جز كسى كه آن را نيكو مى‌شمارد.

(إِنَّ الْعَدْلَ أَحْلىٰ مِنَ الْعَسَلِ‌ ، و لا يعدل إِلَّا مَنْ يُحْسِنُ الْعَدْل)

📚 الکافی، ج۱، ص۵۳۹.

  سپس نتیجه این تقسیم عادلانه را این گونه بیان می‌کنند: اگر عدالت در میان مردم برقرار شود، همگی بی‌نیاز خواهند شد

و در نهایت، طعم عدالت را این گونه توصیف می‌فرمایند: عدالت از عسل شیرین‌تر است و تنها کسی به آن عمل می‌کند که ارزش و زیبایی آن را درک کرده باشد.

جذاب:

۸ قدم طلایی برای فهمیدن واقعی درس، نه فقط حفظ کردن

چقدر از مطالعه‌ات راضی هستی؟

آیا احساس می‌کنی فقط مطالب را حفظ می‌کنی و زود هم فراموش می‌کنی؟ 🤔 اگر جوابت«بله» است، این ۸ قدم طلایی مخصوص توست! این روش، کلید یادگیری عمیق و ماندگار است.

۱. نقشه‌کشی هوشمندانه 🗺️

قبل از شروع،یک نقشه کلی از آنچه می‌خواهی بخوانی بکش. مثل یک مسافر که قبل از سفر به نقشه نگاه می‌کند! این نگاه کلی، به مغزت کمک می‌کند بداند قرار است چه چیزی را سازمان‌دهی کند.

۲. بپرس «چرا؟» مثل بچه‌های کنجکاو 🤷‍♀️

به هر مفهوم جدیدی که می‌خوانی،مثل یک کودک کنجکاو نگاه کن و از خودت بپرس: «چرا اینطور شده؟» یا «این به چه دردی می‌خورد؟». پیدا کردن علت و ریشه مطالب، آن‌ها را از حفظیات خشک خارج می‌کند.

۳. تکه‌های پازل را به هم وصل کن 🧩

مغز عاشق ارتباط‌سازی است!سعی کن بین بخش‌های مختلف درس (حتی درس‌های مختلف) ارتباط برقرار کنی. این کار مانند وصل کردن تکه‌های پازل است و یک تصویر زیبا و کامل از مطلب را در ذهنت می‌سازد.

۴. با زبان خودت، مثل یک معلم توضیح بده 🎤

حالا کتاب را ببند و سعی کن مطلب را بازبان خودت برای خودت (یا حتی یک دوست فرضی!) توضیح بده. اگر توانستی این کار را به سادگی انجام دهی، یعنی واقعاً آن را فهمیده‌ای!

۵. مثال‌های دنیای واقعی بساز 🍎

برای هر مطلب،یک مثال ملموس و ساده از زندگی روزمرهات پیدا کن. مثلاً برای یادگیری «انبساط فلزات» می‌توانی به بازشدن درب قوطی مربای سفت شده با گرم کردن آن فکر کنی!

۶. نقاب طراح سوال را بگذار 🎭

حالا خودت را به جایطراح سوال بگذار و از خودت بپرس: «اگر من معلم بودم، از کدام قسمت‌ها سوال طرح می‌کردم؟» این بازی جذاب، دیدگاهت را کاملاً تغییر می‌دهد.

۷. شکارچی کلمات کلیدی باش�🔍

واژه‌های مهم و کلیدیهر درس را مثل یک گنج پیدا کن و برای به خاطر سپردن آن‌ها، از رمزگذاری یا ساختن داستان‌های کوتاه و خنده‌دار استفاده کن.

۸- چشمانت را ببند و هرچه یاد گرفتی را نقاشی کن! ✍️

در آخرین و مهم‌ترین قدم،کتاب را کاملاً ببند و هرچه که یاد گرفته‌ای را به صورت یک نمودار درختی، نقشه ذهنی یا یک طراحی ساده روی کاغذ بیاور. این تصویر، گنجینه یادگیری توست!