فرهنگی

معیار عجیب خدا برای سنجش ارزش انسان‌ها

⩴️ (یکی از اصحاب پیغمبر(ﷺ) نقل می‌کند:) یک روز …در خدمت حضرت بودیم و غذا خوردیم؛ … […گفتیم:] شما کسی بهتر از ما هم می‌شناسید؟ اوّل که به تو ایمان آوردیم، اسلام را اختیار کردیم؛ بعد هم که با تو آمدیم و جنگ کردیم؛ بهتر از این چه می‌شود؟ شما کسی بهتر از ما را سراغ دارید؟

 ✧ قالَ: بَلى قَومٌ مِن اُمَّتی یَأتونَ مِن بَعدِکُم فَیُؤمِنونَ بی

#پیامبر_اکرم (ﷺ) فرمود: بله، آن کسانی که به من ایمان می‌آورند، در حالی که من را ندیده‌اند، از شما افضلند(مصباح المتهجّد، ج۱ ص۴۱۹).

₪ …آن کسانی که آن وجود نورانی را ندیده‌اند، آن معجزات را ندیده‌اند،…، در عین حال به او ایمان آورده‌اند و وظایف شرعی‌شان را انجام داده‌اند و جهاد در راه خدا هم کرده‌اند، معلوم است که از شما افضلند؛ درست است؛ مقتضای عقل و قاعده هم همین است.

🔸امام (رضوان ‌الله ‌علیه) فرمودند این کسانی که امروز هستند، از اصحاب پیغمبر، یا بالاترند یا کمتر نیستند؛(صحیفه‌ی امام، ج۲۱ ص۴۱۰)… 

⩮ آن جوانِ مؤمنِ مخلصی که از همه‌ی لذّات زندگی، از همه‌ی آرزوهای جوانی، از همه‌ی شهوات، خواسته‌ها، از زندگیِ راحت، از پدر و مادر، از همسر، از فرزند چشم میپوشد، می‌رود در راه خدا جهاد [میکند] -حالا یا در جبهه‌های دفاع مقدّس، مثل آن دورانها، یا در جبهه‌ی دفاع از حرم، مثل زمان ما، یا دفاع از امنیّت، فرق نمی‌کند- از آنها بالاترند.

💭🗯این حدیث شریف و تحلیل عمیق مرتبط با آن، یکی از انقلابی‌ترین و امیدبخش‌ترین مفاهیم در منظومه فکری اسلام را بیان می‌کند: برتری ایمان مجرّد و مبتنی بر انتخاب آگاهانه بر ایمان همراه با مشاهده محسوسات.

تفسیر و تحلیل حدیث

۱. سؤال اصحاب: نگاهی مبتنی بر شرافت ظاهری اصحاب پیامبر(ص) با استدلالی به ظاهر قوی می‌پرسند: چه کسی می‌تواند از ما بهتر باشد؟

ما اولین ایمان‌آورندگان، همراهان همیشگی و مجاهدان در رکاب رسول خدا هستیم. این نگاه، ارزش ایمان را در “امتیازات خارجی” می‌سنجد.

۲. پاسخ پیامبر (ص): معیار حقیقی ارزش ایمان پاسخ

پیامبر(ص) اساس ارزش‌گذاری را دگرگون می‌کند. ایشان مؤمنانی را که پس از اصحاب خواهند آمد و او را هرگز ندیده‌اند، برتر می‌شمارند. دلیل این برتری چیست؟

· ایمان بدون دیدن: ایمان این گروه، نه بر اساس مشاهده معجزات محسوس، که بر پایه عقل، تحقیق، قلب سلیم و انتخاب آزادانه استوار است. این ایمان، محصول جهاد اکبر با شبهات و نفس اماره است.

· سختی راه: آنان در شرایطی ایمان می‌آورند که فاصله زمانی از عصر نزول وحی وجود دارد، فتنه‌ها بیشتر است و ممکن است حتی هزینه‌های سنگینی (مثل طرد از جامعه، خطر جانی) برای ایمان خود بپردازند.

۳. تأیید و بسط مفهوم توسط امام خمینی (ره)

تطبیق بر مبارزان معاصر ایشان با شجاعت این معیار را برمجاهدان دوران معاصر تطبیق می‌دهند و آنان را حتی برتر از برخی اصحاب می‌دانند. جوانی که در عصر حاضر، بدون دیدن پیامبر، اما با شناخت حقیقی، از همه لذات دنیا می‌گذرد و برای دفاع از ارزش‌ها جانفشانی می‌کند، درجه‌ای رفیع از ایمان را می‌کند.

پیام کلی: این روایت به همه مؤمنان در همه اعصار امید و اعتماد به نفس می‌بخشد که نزدیکی به خدا و کسب فضیلت، منحصر به یک دوره خاص تاریخی نیست. ایمان اختیاری و آگاهانه در سخت‌ترین شرایط، بالاترین ارزش را نزد خدا دارد.