فرهنگی

  تفسیر حدیث الجهاد عماد الدین

  امام علی علیه‌السلام : «الجِهادُ عِمادُ الدِّينِ ، ومِنْهاجُ السُّعَداءِ».

جهاد ستون دين و راه روشن نيكبختان است.   

 📚 غررالحكم : ح ١٣٤٦

  این کلام گهربار امام علی(ع) به شکلی موجز و عمیق، جایگاه رفیع جهاد را در معارف اسلامی تبیین می‌کند. در ادامه، تفسیر و تحلیل آن ارائه می‌شود.

تفسیر و تحلیل حدیث

امام (ع) در این حدیث کوتاه، دو نقش اساسی و حیاتی جهاد را بیان می‌فرمایند:

۱. «الجِهادُ عِمادُ الدِّينِ» (جهاد ستون دین است)

· ستون (عِماد) عنصری است که کل سازه بر آن استوار است. اگر ستون سست یا شکسته شود، کل بنا فرو می‌ریزد.

· تشبیه جهاد به ستون دین نشان می‌دهد که بقا، استحکام و گسترش دین در گرو جهاد است. جهاد تنها به معنای جنگ نظامی نیست، بلکه هرگونه تلاش و کوشش در راه حفظ و پیشبرد ارزش‌های دینی را دربرمی‌گیرد (جهاد اکبر با نفس، جهاد علمی، جهاد اقتصادی، جهاد تبلیغی). بدون این تلاش مستمر، دینداری به صورت یک امر فردی و منزوی درمی‌آید و در برابر تهاجم افکار و دشمنان مقاومت خود را از دست می‌دهد.

۲. «مِنْهاجُ السُّعَداءِ» (راه روشن نیکبختان است)

· راه روشن (مِنْهاج) مسیری واضح، مستقیم و بدون انحراف است.

· این بخش از حدیث اشاره دارد که راه رسیدن به سعادت حقیقی، چه در دنیا و چه در آخرت، از مسیر جهاد می‌گذرد. سعادتمندان واقعی کسانی هستند که با مجاهده با هواهای نفسانی، مشکلات زندگی و دشمنان حق، خود را به کمال می‌رسانند. جهاد، راهی است که آنان را از تاریکی‌های جهل، گناه و ظلم به سوی نور هدایت و سعادت رهنمون می‌شود.

پیام کلی: این حدیث به ما می‌آموزد که جهاد، یک فریضه حاشیه‌ای نیست، بلکه محور و اساس دینداری و تنها مسیر مطمئن برای خوشبختی است.