فرهنگی

سعادت حقیقی در گرو محبت پایدار به امام علی(ع): از منظر حضرت زهرا(س)

حضرت زهرا سلام الله علیها: «اِنَّ السَّعیدَ، کُلَّ السَّعید، حَقَّ السَّعید مَن أحَبَّ عَلِیاً فی حَیاتِه وَ بَعدَ مَوتِه»

همانا سعادتمند به معنای کامل و حقیقی کسی است که امام علی (علیه السلام) را در دوران زندگی و پس از مرگش دوست داشته باشد.

این روایت از حضرت زهرا(س) در کتاب أمالی شیخ صدوق (ص ۱۸۲) سه لایه معنایی عمیق درباره مفهوم سعادت در اسلام ارائه می‌دهد:  

۱. سعادتِ مطلق و همه‌جانبه 

- تعبیر «کُلَّ السَّعیدِ حَقَّ السَّعید» نشان می‌دهد سعادتی که اسلام معرفی می‌کند، نسبی یا موقت نیست، بلکه کامل، پایدار و ریشه‌دار در حقیقت است.  

- در مقابل نگاه مادیگرایانه به سعادت که آن را در ثروت یا موقعیت اجتماعی می‌داند، این حدیث سعادت را به محبت الهی گره می‌زند.  

۲. محبت به امام علی(ع)؛ معیار سنجش سعادت

- محبت به امیرالمؤمنین(ع) تنها یک احساس عاطفی نیست، بلکه پذیرش ولایت و تبعیت عملی از سیره ایشان را شامل می‌شود.  

- این مفهوم با آیه قرآنی «قُلْ لَا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُرْبَى» (شوری: ۲۳) که مودت به خاندان پیامبر(ص) را پاداش رسالت می‌داند، همسوست.  

۳. استمرار محبت پس از مرگ

- تأکید بر «حَیاتِه وَ بَعدَ مَوتِه» نشان می‌دهد محبت واقعی به امام(ع)، محدود به زمان حیات ظاهری نیست، بلکه فراتر از مرگ و در همه ادوار تاریخی جریان دارد.  

- این نگاه، مبنای تولی و تبری در مکتب شیعه است که بر پایبندی به ولایت اهل بیت(ع) حتی در شرایط سخت تأکید می‌کند.  

پیوند با مفاهیم کلیدی شیعه

- ولایتپذیری: این حدیث، محبت به امام علی(ع) را سنگ بنای پذیرش ولایت الهی می‌داند.  

- استمرار امامت: عشق به امام(ع) پس از شهادت ایشان، به معنای پیوند با خط امامت تا ظهور حضرت مهدی(عج) است.  

- معادشناسی: سعادت اخروی در گرو محبت به اهل بیت(ع) است، چنانکه پیامبر(ص) فرمودند: «حُبُّ عَلِیٍّ حَسَنَهٌ لَا تَضُرُّ مَعَهَا سَیِّئَهٌ» (بحارالأنوار، ج ۲۷).  

حضرت زهرا(س) در این کلام نورانی، نقشه راه سعادت را ترسیم می‌کند: عشق به امام علی(ع) نه تنها قلب را از کینه‌ها می‌پالاید، بلکه انسان را در مسیر رشد معنوی، مسئولیت‌پذیری اجتماعی و نزدیکی به خداوند قرار می‌دهد. این محبت، چراغی است که تاریکی‌های دنیا و آخرت را روشن می‌سازد.