انتظار فرج از منظر امام رضا
#امام_رضا_علیه_السلام: «قال: سَأَلتُهُ عَنِ انتِظارِ الفَرَجِ، فَقالَ: أوَلَيسَ تَعلَمُ أنَّ انتِظارَ الفَرَجِ مِنَ الفَرَجِ؟! ثُمَّ قالَ: إنَّ اللّهَ تَبارَكَ وتَعالى يَقولُ: وَ ارْتَقِبُوا إِنِّى مَعَكُمْ رَقِيبٌ».
🖌 ـ به نقل از محمّد بن فضيل ـ: از امام رضا عليهالسلام در باره انتظار فَرَج پرسيدم. فرمود:
«مگر نمىدانى كه انتظار فرج، خود جزئى از فَرَج است؟!» و سپس فرمود: «خداى ـ تبارك و تعالى ـ مىفرمايد: «چشم به راه باشيد كه من نيز با شما چشم به راهم؟». تفسير العيّاشی: ج۲، ص۳۲۲، ح۲۰۴۹
امام رضا(ع) در این روایت، مفهوم عمیق «انتظار فرج» را با دو محور کلیدی تبیین میکنند:
۱. انتظار، بخشی از فرج است
انتظار تنها یک حالت انفعالی نیست، بلکه خودْ فرجی در دل سختیهاست. این نگاه، مبتنی بر آموزههای قرآنی است که صبر و امید را عامل پیروزی میداند (مثلا آیه «إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا»).
۲. همراهی خدا با منتظران
استناد امام به آیه «وَ ارْتَقِبُوا إِنِّى مَعَكُمْ رَقِيبٌ» نشان میدهد انتظارِ همراه با ایمان، انسان را در دایره رحمت و نظارت ویژه الهی قرار میدهد. این موضوع در کلام امام صادق(ع) نیز با عبارت «اَلْمُؤْمِنُ بِاللَّهِ رَقيبٌ عَلَى نَفْسِهِ» تأیید شده است.
۳. نقش انتظار در تکامل روحی
انتظار فرج، تمرینی برای تقویت صبر، توکل و آمادگی برای تحولات مثبت است. این نگرش با فلسفه «امتحان الهی» و تربیت نفوس در مکتب اهل بیت(ع) همخوانی دارد.