دیوانه حقیقی؛ چهره استکبار در آیینه عقل نبوی
دیوانه حقیقی؛ چهره پنهان استکبار در آینه عقل و اخلاق
در نگاه عمومی، دیوانگی معمولاً به اختلالات روانی یا رفتاری نسبت داده میشود. اما در منطق وحی، معیار دیوانگی نه ضعف عقل، بلکه فساد اخلاق و انحطاط شخصیت است. پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله، در روایتی، تصویری متفاوت از «دیوانه حقیقی» ارائه میدهند؛ تصویری که با معیارهای اخلاقی و اجتماعی سنجیده میشود، نه فقط با علائم بالینی.
📜 روایت پیامبر اکرم (ص):
وقتی مردم فردی بیمار را دیوانه خواندند، حضرت فرمودند:
او دیوانه نیست، بلکه بیمار است. دیوانه حقیقی کسی است که با تبختر راه میرود، متکبرانه مینگرد، از شرّش ایمنی نیست، و به خیرش امیدی نمیرود. کسی که نافرمانی خدا میکند ولی بهشت او را آرزو دارد.
📚 منابع: خصال، ج1، ص332؛ معانی الاخبار، ص237
🔍 تحلیل روایت
۱. معیار دیوانگی در منطق وحی
دیوانه حقیقی کسی است که دچار انحراف شخصیتی است؛ غرور، تکبر، خودبرتربینی و رفتارهای تهدیدآمیز، نشانههای این جنوناند.
۲. تناقض میان ادعا و عمل
کسی که نافرمانی خدا میکند اما بهشت را آرزو دارد، دچار نوعی خودفریبی اخلاقی است. این تناقض، نشانهای از جنون حقیقی است.
۳. تهدید اجتماعی و اخلاقی
فردی که جامعه از شرّ او در امان نیست و امیدی به خیرش نیست، نهتنها برای خود، بلکه برای دیگران نیز خطرناک است.
🌍 مصداق امروز: استکبار جهانی
در دنیای امروز، این ویژگیها را میتوان در رفتارهای فردی و ساختاری برخی قدرتها مشاهده کرد. بهویژه:
- شخصیت فردی ترامپ
رفتارهای متکبرانه، لحن تحقیرآمیز، زبان بدن سلطهگر، و ادعای محوریت جهانی، همگی مصداق «المتبختر فی مشیته» و «الناظر فی عطفیه» هستند.
- ساختار نظام استکباری آمریکا
نقض حقوق بشر، تحریمهای ظالمانه، جنگافروزی، و در عین حال ادعای دفاع از آزادی و عدالت، همان «یَتَمَنّى عَلَى اللّهِ جَنَّتَهُ وَ هُوَ يَعْصِيهِ» است.
- فرهنگ سیاسی متکبرانه
اولویت منافع خود، مشروعیتبخشی به سلطه، و تهدید امنیت دیگران، نشاندهنده هویت «دیوانگی حقیقی» در سطح ساختاری است.