فرهنگی

چرا نوجوانان اینقدر به تأیید دیگران اهمیت می‌دهند؟ نگاهی به رشد اخلاقی از دید کلبرگ

براساس نظریه لارنس کلبرگ، نوجوانان در مرحله خاصی از رشد اخلاقی، به شدت بر رضایت و تأیید اطرافیان متمرکز می‌شوند. این فقط یک رفتار ساده نیست؛ بلکه نشانگر تحول عمیق در استدلال اخلاقی آنهاست.

🔍 سطح دوم: اخلاق متعارف 

نوجوانان در این مرحله، از استدلال اخلاقی پیش-متعارف (که مبتنی بر ترس از مجازات یا جلب پاداش است) فراتر رفته و وارد فاز “اخلاق متعارف” می‌شوند. این سطح شامل دو مرحله کلیدی است:

💖 مرحله ۳: جهت‌گیری “پسر/دختر خوب”

در این مرحله:

· نوجوان سعی می‌کند دیگران را خشنود سازد، به خصوص افرادی که برایش مهم هستند.

· معیار اخلاقی، جلب تحسین و تأیید است.

· عملی که تأیید دیگران را به دنبال داشته باشد، از نظر اخلاقی قابل دفاع تلقی می‌شود.

· هماهنگی بین‌فردی به یک ارزش کلیدی تبدیل می‌شود.

⚖️ مرحله ۴: حفظ نظم و قانون اجتماعی

پس از تثبیت مرحله قبل، نوجوان به درک عمیق‌تری می‌رسد:

· اطاعت از قوانین نه برای اجتناب از مجازات، بلکه برای حفظ نظم جامعه است.

· هر عملی که مطابق مقررات جامعه باشد و مورد تأیید مراجع قدرت قرار گیرد، اخلاقاً قابل قبول است.

· احساس وظیفه برای رعایت قوانین در او شکل می‌گیرد.

📊 چرا این مرحله مهم است؟

این دوره، پایه‌های شهروندی مسئول و احترام به هنجارهای اجتماعی را در نوجوان شکل می‌دهد. اگرچه هنوز به استدلال اخلاقی پسامتعارف (که مبتنی بر اصول جهانی است) نرسیده، اما گامی ضروری در مسیر بلوغ اخلاقی است.

درک این مراحل به والدین و مربیان کمک می‌کند تا:

· انتظارات واقع‌بینانه‌ای از نوجوان داشته باشند.

· به جای سرکوب، مسیر رشد اخلاقی او را هدایت کنند.

· زمینه را برای ورود به مراحل بالاتر تفکر اخلاقی فراهم سازند.

رشد اخلاقی یک مسیر تدریجی است و هر مرحله، سنگ بنای مرحله بعدی است.