چرا دختران و خواهران، نعمتی الهی با پاداشهای بهشتی هستند؟
چرا دختران و خواهران، نعمتی الهی با پاداشهای بهشتی هستند؟
پیامبر اکرم (ص)
نِعمَ الوَلَدُ البَناتُ المُخَدَّراتُ، مَن كانَت عِندَهُ واحِدَةٌ جَعَلَهَا اللّهُ سِترا لَهُ مِنَ النّارِ، وَ مَن كانَت عِندَهُ اثنَتانِ أَدخَلَهُ اللّهُ بِهِمَا الجَنَّةَ ، وَ إِن كُنَّ ثَلاثا أو مِثلَهُنَّ مِنَ الأخَواتِ ، وَضَعَ عَنهُ الجِهادَ وَ الصَّدَقَةَ.
دخترانِ پوشيده ، خوبْ فرزندانى هستند . هر كس يكى داشته باشد ، خداوند ، آن را براى وى پوششى از آتش [دوزخ ]قرار مى دهد و هر كس دو تا داشته باشد ، خداوند ، به خاطر آنان ، او را وارد بهشت سازد و اگر سه دختر يا مانند آن خواهر داشته باشد ، جهاد و صدقه [ى استحبابى ]را از او برمى دارد .
مكارم الأخلاق : ج ١ ص ٤٧٢ ح ١٦١٣
۱. زمینه تاریخی و اجتماعی
- در جامعه جاهلیت پیش از اسلام، تولد دختران ننگ شمرده میشد و حتی زنده بهگور کردن آنها رواج داشت. این حدیث با تأکید بر ارزش دختران و خواهران، انقلابی فرهنگی در نگرش به جنسیت ایجاد کرد.
- عبارت «مُخَدَّرات» (پوشیده/محفوظ) نشاندهنده اهمیت حفاظت از کرامت و عفت دختران در ساختار اسلامی است.
۲. تحلیل زبانی و معناشناختی
- «سِترا مِنَ النّار» استعارهای از نجات از عذاب الهی با تربیت دخترانی بااخلاق.
- «وَضَعَ عَنهُ الجِهادَ»: جهاد بهمعنای تلاش در راه خدا، در اینجا بهمعنای تکلیف اختیاری است، نه واجب. این نشان میدهد پرورش سه دختر/خواهر، پاداشی همسنگ جهاد دارد!
۳. ابعاد فقهی و تربیتی
- براساس این حدیث، مسئولیتپذیری در قبال دختران نهتنها تکلیف شرعی، بلکه مسیری برای تقرب به خداست.
- معافیت از صدقه استحبابی بیانگر آن است که هزینهکرد برای دختران، خود عملی عبادی و جایگزین اعمال نیک دیگر است.
۴. نگاه روانشناسی اجتماعی
- پژوهشهای مدرن نشان میدهد حضور دختران در خانواده، موجب افزایش همدلی، مسئولیتپذیری و انسجام عاطفی میشود. این یافتهها با تأکید حدیث بر نقش دختران در نجات خانواده همسوست.
۵. **پیام کلانی حدیث**:
- اسلام با این آموزه، برابری ارزش دختر و پسر را نهتنها در حقوق، بلکه در پاداشهای اخروی تثبیت میکند.
- تربیت دختران صالح بهمثابه «سرمایهگذاری معنوی» معرفی شده که سود آن، امنیت اخروی و آرامش دنیوی است.
نتیجهگیری
این حدیث، سندی تاریخی بر پیشگامی اسلام در احیای حقوق زنان و نفی تبعیض جنسیتی است. امروزه نیز با الهام از این آموزه، میتوان جامعهای ساخت که در آن دختران نهتنها «ننگ» نیستند، بلکه «نردبان به بهشت»اند! 🌸