وقتی نوجوانم حرفم را نمیشنود؛ این بار نه از روی لجبازی!
وقتی نوجوانم حرفم را نمیشنود؛ این بار نه از روی لجبازی!
بسیاری از والدین این صحنه را تجربه کردهاند: از نوجوان خود میخواهید کاری را انجام دهد، اما انگار صدای شما را نمیشنود. پیش از هر واکنشی، حیاتی است که این سؤال را از خود بپرسید: “آیا این رفتار ناشی از لجبازی است یا فرآیندی طبیعی برای رسیدن به استقلال؟”
وقتی موضوع “لجبازی” نیست، چه خبر است؟
نوجوان در حال گذار از دنیای کودکی به بزرگسالی است. مغز او در حال بازسازی و هویت فردی او در حال شکلگیری است. بنابراین، وقتی به صحبتهای شما آنطور که انتظار دارید پاسخ نمیدهد، اغلب به این دلایل است:
· غرق در دنیای درونی: نوجوان مدام در حال فکر کردن به مسائل اجتماعی، هویتی و تحصیلی است. گاهی آنقدر در افکار خود غرق میشود که واقعاً صدای شما را نمیشنود. این بیاعتنایی نیست، بلکه “تمرکز درونی” است.
· تست کردن مرزها: او دارد میآموزد که “من” جدا از “والدینم” کیست. به تأخیر انداختن انجام درخواستها، راهی برای اعلام وجود و آزمایش حدود استقلال جدیدش است.
· اولویتبندی متفاوت: آنچه برای شما فوری است (مانند جمعکردن لباسها)، ممکن است در سیستم ارزشی او در اولویت پایینتری قرار گیرد. او دارد اولویتهای خود را میسازد.
چه کنیم؟ فریاد نکشیم، ارتباط بسازیم.
1. ارتباط چشمی برقرار کنید
قبل از گفتن خواستهتان، مطمئن شوید با شما در یک فضا هست. نزدیک او بروید، آرام نامش را صدا کنید و با او ارتباط چشمی بگیرید.
2. خواستههای واضح و محدود داشته باشید
به جای “همیشه اتاقت به هم ریخته است!"، بگویید: «لطفاً تا قبل از شام لباسهایت را از اتاق جمع کن.» این جمله واضح، قابل درک و قابل اجراست.
3. همدلی را فراموش نکنید
بگویید: «میدانم که مشغول بازی/صحبت با دوستت هستی، اما میخواهم پنج دقیقه دیگر این کار را انجام دهی.» با این کار، احساسات و مشغلهاش را به رسمیت میشناسید.
4. او را در تصمیمگیری شریک کنید
از او بپرسید: «به نظرت چه زمانی برای تمیز کردن اتاقت مناسبتر است؟ عصر یا فردا صبح؟» دادن حق انتخاب، احساس اجبار را کاهش میدهد و احتمال همکاری را افزایش میدهد.
به یاد داشته باشید، هدف اصلی در این برهه، پیروی کورکورانه نیست، بلکه پرورش یک بزرگسال مستقل و مسئولیتپذیر است. وقتی ما درک کنیم که “حرف گوش نکردن” همیشه یک حمله شخصی نیست، بلکه بخشی از مسیر رشد است، با آرامش و خرد بیشتری همراهی میکنیم.