وقتی خدا نقشههایت را عوض میکند؛ درس زیبای امام علی (ع) از شکستن تصمیمها
وقتی خدا نقشههایت را عوض میکند؛ درس زیبای امام علی (ع) از شکستن تصمیمها
چقدر برایتان پیش آمده که برای کاری دقیقاً برنامهریزی کردهاید، اما ناگهان همه چیز برخلاف میلتان پیش رفته؟ ممکن است در آن لحظه احساس ناامیدی یا سردرگمی کنید. اما امیرالمؤمنین علی (ع) در یک جملهی عمیق، زیباترین نگاه را به این «تغییر مسیرها» میآموزد.
ایشان میفرمایند: «عَرَفْتُ اللَّهَ سُبْحَانَهُ بِفَسْخِ الْعَزَائِمِ، وَ حَلِّ الْعُقُودِ، وَ نَقْضِ الْهِمَم». یعنی:«خداوند سبحان را به واسطهی برهم خوردن تصمیمهای قطعی، باز شدن گره عزمها و در هم ریختن ارادهها شناختم.»
اما این جمله چه معنایی دارد؟
این حکمت، به زیبایی اشاره میکند که گاهی ما برای زندگی خودمان «عزم» میبندیم و «عقد» میکنیم (تصمیمهای محکم میگیریم)، اما میبینیم بدون دلیل واضحی، همهچیز تغییر میکند. اینجاست که پی میبریم ارادهای برتر از ارادهی ما، مشغول تدبیر است.
این برهم خوردن برنامهها، نشانهی غفلت یا تنبیه نیست؛ بلکه نشانهی حضور مدیری حکیم است که از آیندهی زندگی ما باخبر است و گاهی اجازه نمیدهد تصمیمهای محدود ما، مانع خیر و نیکی بزرگتری شود که از آن بیخبریم.
نکتهی زیبای دیگر: در شرح این حدیث آمده که این سه کلمه (عزم، عقد، همت) ممکن است اشاره به مراتب مختلف اراده داشته باشند. یعنی چه ارادهی ضعیف و چه تصمیمهای خیلی محکم ما، همه در مشیت الهی است و اوست که نهایت امر را تعیین میکند.
چه درسهایی میتوان گرفت؟
۱. در برنامهریزیهایت متعصب نباش. همیشه جا برای تغییر بر اساس ارادهی خدا بگذار. ۲.در برابر تغییر مسیرها، شکیبا و благодаگزار باش. چه بسا آن مسیر جدید، تو را از خطری پنهان نجات داده یا به فرصتی بینظیر رسانده است. ۳.توکل را فراموش نکن. بعد از تصمیمگیری و تلاش، نتیجه را به خدا واگذار کن؛ چون او بهتر از همه میداند چه چیزی برای تو بهتر است.
امام باقر (ع) نیز در تأیید همین مفهوم میفرمایند: هرگاه تصمیم بر کاری گرفتم و او میان من و خواستهام جدایی انداخت، فهمیدم که مدبّر، غیر از من است.
پس از امروز، به تغییر مسیرهای زندگیات نه به عنوان یک شکست، که به عنوان نشانهای از حضور و تدبیر خداوند نگاه کن.