نگاهی علمی و تربیتی به رفتارهای چالشبرانگیز نوجوانان
نوجوان سرکش نیست؛ فقط دارد خودش را پیدا میکند
📌 نگاهی علمی و تربیتی به رفتارهای چالشبرانگیز نوجوانانمقدمه:
بسیاری از والدین، وقتی با رفتارهای تند و غیرمنتظرهٔ نوجوانشان روبهرو میشوند، او را «سرکش» مینامند.
اما آیا واقعاً این رفتارها نشانهٔ نافرمانیاند؟ یا بخشی طبیعی از رشد روانی نوجوان؟
بر اساس نظریههای روانشناسی رشد (مانند نظریه اریکسون)، نوجوان در مرحلهٔ «هویتیابی» قرار دارد.
او میخواهد مستقل باشد، خودش تصمیم بگیرد، و گاهی برای اثبات این استقلال، با والدین مقابله میکند.
🔍 رفتارهایی مانند
- مخالفت با قوانین خانه
- پرخاشگری
- قهر و سکوت
- تأکید بر “من خودم میدانم"
همه میتوانند نشانهٔ تلاش برای ساختن هویت باشند، حتی لزوماً سرکشی.
راهکارهای تربیتی
✅ شنیدن فعال: با دقت گوش بده، بدون قضاوت
✅ مرزگذاری منطقی: نه سختگیرانه، نه رها
✅ گفتوگوی همدلانه: به جای دعوا، از احساساتش بپرس
✅ احترام به استقلال: اجازه بده در برخی مسائل خودش تصمیم بگیرد
✅ پرهیز از برچسبزنی: واژههایی مثل “لجباز” یا “بیادب” فقط فاصله ایجاد میکنند
نتیجهگیری
نوجوانی، دورهٔ عبور است.
اگر والدین در این عبور، همراه و راهنما باشند. بدون قاضی و بازجو نوجوان با آرامش بیشتری به بزرگسالی میرسد.