مراجعه به عرّاف؛ خیانت به توحید و تکذیب وحی
مَّدُ بْنُ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ بِإِسْنَادِهِ عَنْ شُعَیْبِ بْنِ وَاقِدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ زَیْدٍ عَنِ الصَّادِقِ عَنْ آبَائِهِ فِی حَدِیثِ الْمَنَاهِی أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و آله نَهَی عَنْ إِتْیَانِ الْعَرَّافِ وَ قَالَ مَنْ أَتَاهُ وَ صَدَّقَهُ فَقَدْ بَرِئَ مِمَّا أَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَی مُحَمَّدٍ صلی الله علیه و آله
📚من لا یحضره الفقيه ج۴ص۶
ترجمه :رسول خدا صلی الله علیه و آله از رفتن به نزد عَرَّافِ نهی کرد و فرمود: کسی که به نزد عراف برود و او را تصدیق کند، از آنچه خدا بر محمد صلی الله علیه و آله نازل نموده است بیزار است.
بیان: «عَرَّافِ» به کسی گفته می شود که از گذشته و آینده و از امر پنهان و سری خبر بدهد و اشخاص را به چیز گم شده و غیره راهنمائی کند.
تحلیل حدیث درباره نهی از مراجعه به عرّاف (پیشگو)
این حدیث از پیامبر اکرم (ص) با سند معتبر در کتاب من لا یحضره الفقیه* نقل شده و چند نکته کلیدی را بیان میکند:
۱. حرمت مراجعه به عرّاف: عرّاف کسی است که ادعای آگاهی از غیب (گذشته، آینده، امور پنهان یا گمشده) را دارد. مراجعه به چنین افرادی، حتی برای امور ساده، به دلیل ترویج خرافه و دوری از توحید، حرام است.
۲. تکذیب وحی الهی با تصدیق عرّاف: پیامبر (ص) هشدار میدهند که پذیرش ادعاهای عرّاف و اعتماد به او، به معنای بیزاری از وحی الهی است؛ زیرا تنها خداوند بر غیب آگاه است و این ادعاها، نقض صریح آیه «قُل لَّا یَعْلَمُ مَن فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ الْغَیْبَ إِلَّا اللَّهُ» (نمل:۶۵) است.
۳. نفی شرک خفی: مراجعه به عرّافان، نوعی شرک پنهان است؛ چراکه فرد به جای توکل بر خدا، به نیروهای موهوم یا افرادی غیرمعتمد پناه میبرد.
پیام تربیتی: این حدیث بر لزوم تقویت اعتماد به خداوند و پرهیز از هرگونه وابستگی به منابع غیرالهی تأکید دارد. در مشکلات، باید به دعا، استخاره و مشورت با اهل علم روی آورد، نه پیشگوییهای شیطانی.