فرهنگی

عَلِیُّ بْنُ مُحَمَّدٍعَنسَهْلِ بْنِ زیَادٍعَنعَمْرِو بْنِ عُثْمَانَعَنمُفَضَّلِ بْنِ صَالِحٍعَنسَعْدِ بْنِ طَریفٍعَنِاَلْأَصْبَغِ بْنِ نُبَاتَةَعَنعَلِیٍّ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُقالَ:هَبَطَجَبْرَئِیلُعلیآدَمَ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُفَقالَ یاآدَمُإِنِّی أُمِرْتُ أَنْ أُخَیِّرَکَ وَاحِدَةً مِنْ ثَلاَثٍ فَاخْتَرْها وَ دَعِ اِثْنَتَیْنِ فَقالَ لَهُ.آدَمُیاجَبْرَئِیلُوَ مَا اَلثَّلاَثُ فَقالَ اَلْعَقْلُ وَ اَلْحَیَاءُ وَ اَلدِّینُ فَقالَ.آدَمُإِنِّی قَدِ اِخْتَرْتُ اَلْعَقْلَ فَقالَجَبْرَئِیلُلِلْحَیَاءِ وَ اَلدِّینِ اِنْصَرِفَا وَ دَعاهُ - فَقَالاَ یاا.جَبْرَئِیلُإِنَّا أُمِرْنَا أَنْ نَکُونَ مَعَ اَلْعَقْلِ حَیْثُ کانَ قالَ فَشَأْنَکُمَا وَ عَرَجَ (الکافی , جلد1 , صفحه10:ح۱۰۳۹۰۳). اصبغ بن نباته از على عليه السلام روايت ميكند كه جبرئيل بر آدم نازل شد و گفت: اى آدم من مأمور شده ام كه ​​ترا در يكى از سه چيز مخير سازم پس يكى را برگزين و دوتا را عرضه مى كند. آدم گفت چيست آن سه چيز؟ گفت: عقل و حياء و دين آدم گفت عقل را برگزيدم، جبرئيل بحياء و دين گفت شما بازگرديد و او را پيشنهاد كرد، آن دو گفتند اى جبرئيل ما مأموريم هرجا كه عقل باشد با او باشيم. گفت خود دانيد و بالا رفت.

این حدیث نشان می‌دهد عقل نه تنها برترین موهبت الهی است، بلکه حیا و دین بدون آن معنایی ندارند! انتخاب آدم(ع) به ما می‌آموزد که خردورزی، پیش‌نیاز ایمان و اخلاق است.