فرهنگی

ریشه‌های پنهان ناسازگاری رفتاری در دانش‌آموزان؛ از خانواده تا ژن و تربیت

🔹 رفتارهای ناسازگار در کودکان و نوجوانان معمولاً تصادفی نیستند.

ریشه‌های عمیقی دارند که شناخت آن‌ها، اولین گام برای اصلاح رفتار است 👇

1️⃣ عوامل ارثی:

برخی ویژگی‌های رفتاری، خلق‌وخو یا حتی واکنش‌های هیجانی ممکن است از والدین به فرزندان منتقل شود.

🧬 زمینه ژنتیکی می‌تواند در میزان سازگاری کودک با محیط نقش داشته باشد.

2️⃣ عوامل زیستی:

مشکلات جسمی مانند نقص عضو، ضعف بینایی یا شنوایی، یا آسیب‌های عصبی (در دوران جنینی یا کودکی) گاهی باعث بروز پرخاشگری، گوشه‌گیری یا ناسازگاری می‌شوند.

3️⃣ عوامل روانی:

فشارهای درونی، اضطراب، میل به استقلال، احساس بی‌پناهی یا طردشدگی از سوی دیگران، می‌توانند کودک را به رفتارهای دفاعی یا ناسازگارانه سوق دهند.

📍عادت‌هایی مانند ناخن جویدن، انگشت مکیدن یا بی‌قراری از همین تنش‌های درونی ناشی می‌شوند.

4️⃣ عوامل عاطفی:

احساس محرومیت از محبت والدین، ناکامی در رسیدن به هدف، نبود امنیت عاطفی یا بی‌توجهی مداوم از سوی خانواده، از مهم‌ترین دلایل رفتارهای ناسازگار است.

5️⃣ عوامل اجتماعی:

🔸 اختلاف و درگیری والدین

🔸 طلاق یا جدایی

🔸 نبود الگوی رفتاری درست در خانه و مدرسه

🔸 تأثیر منفی گروه همسالان

🔸 مشکلات اقتصادی

🔸 نداشتن قانون و نظم در خانه

همگی در شکل‌گیری ناسازگاری‌های رفتاری نقش دارند.

۶. عوامل تربیتی:

افراط یا تفریط در محبت، ناهماهنگی روش تربیت بین خانه و مدرسه، تنبیه‌های خشن یا برعکس، برآوردن بی‌قید و شرط خواسته‌های کودک، مقایسه، تحقیر یا سرزنش، از آسیب‌زننده‌ترین عوامل تربیتی هستند.

ناسازگاری رفتاری یک نشانه است، نه یک ماهیت.

اگر علل آن را بشناسیم، به جای سرزنش، می‌توانیم با درک، همدلی و اصلاح محیط زندگی کودک، مسیر رشد او را هموار کنیم 🌱