فرهنگی

قرآن کریم فرزندان را فرمان می دهد که برای پدر و مادرشان دعا کنند و از خداوند برای آنها طلب آمرزش نمایند: «وقُل رَبّ ارْحَمْهُما کما رَبَّیانی صَغیرا»إسراء/ 24بگو: پروردگارا برآن دو رحم کن همانگونه که آن دو در کودکی مرا پرورش دادند. 

دعا در حق پدر و مادر اختصاص به زمان حیات آنها ندارد و پس از درگذشت آنها نیز باید در یاد آنها بود و برایشان طلب مغفرت و آمرزش کرد، قرآن کریم می فرماید: «رَبَّنَا اغْفِر لی ولِوالِدَی ولِلمُؤمِنینَ یومَ یقومُ الحِساب»؛ ابراهيم/ 41 پروردگارا! مرا و پدر و مادرم و همه مؤمنان را در روزی که حساب بر پا می شود ببخش و بیامرز.

قرآن کریم گرچه با بیان گسترده انسان را به بزرگداشت والدین و اطاعت و فرمان برداری از آنان دعوت نموده، ولی در عین حال، نکته قابل توجّه را یاد آور شده است و آن این است که مِهر و مودّت فرزند به والدین نباید کور کورانه باشد و موجب شود که انسان پا از مرز عدالت فراتر نهند.

و اگر آنان را ظالم و ستمگر تشخیص دهد نباید از شهادت بر حق، علیه آنان خودداری کند «یایهَا الَّذینَ آمَنوا کونوا قَوّامینَ بِالقِسطِ شُهَدآءَ لِلَّهِ ولَو عَلی انفُسِکم اوِ الوالِدَینِ و الاقرَبینَ»؛ نساء/ 135 ای کسانی که ایمان آورده اید! عمل به عدالت را بپا دارید (از روشن ترین مصادیق آن این است که) بنابر رضای خدا شهادت دهید،

هر چند که به ضرر خودتان و یا پدر و مادرتان و خویشاوندانتان باشد. اگر پدر و مادر انسان را به شرک و بت پرستی و انحراف از جادّه حقّ دعوت کردند باید در برابر آنان مقاومت نشان داد، «ووصَّینَا الانسانَ بِوالِدَیهِ حُسنًا وان جاهَداک لِتُشرِک بی ما لَیسَ لَک بِهِ عِلمٌ فَلاتُطِعهُما»؛عنكبوت/ 8 ما به انسان درباره پدر و مادرش سفارش به احسان کرده این (و در عین حال گفته ایم) اگر به تو اصرار ورزیدند که چیزی را که بدان علم نداری شریک من سازی، اطاعتشان مکن.

نتیجه این که: پدر و مادر در خانواده از حقوق فراوانی برخوردارند و هیچ فرق بین این دو از این جهت نیست.