خودارزیابی معنوی: شما در کدام دسته از عبادتکنندگان هستید؟
خودارزیابی معنوی: شما در کدام دسته از عبادتکنندگان هستید؟
حدیث گرانقدر (ع) مانند آیینهای است که میتوانیم در آن نیت و انگیزه عبادتهای خود را ببینیم.
الإمامُ الصّادقُ عليه السلام : (إنّ) العُبّادَ ثَلاثةٌ : قَومٌ عَبَدوا اللّه َ عَزَّ و جلَّ خَوفا فتِلكَ عِبادَةُ العَبيدِ، وَ قَوم عَبَدوا اللّه َ تَباركَ و تَعالى طَلَبَ الثَّوابِ فتِلكَ عِبادَةُ الاُجَراءِ، و قَوم عَبَدوا اللّه َ عَزَّ و جلَّ حُبّا لَهُ فَتِلكَ عِبادَةُ الأحرارِ، و هِيَ أفضَلُ العِبادَةِ .حديث
امام صادق عليه السلام : عبادت كنندگان سه دسته اند: گروهى خداوند عزّ و جلّ را از ترس عبادت مى كنند، كه اين عبادت بردگان است؛ گروهى خداى تبارك و تعالى را به طمع ثواب عبادت مى كنند، كه اين عبادت مزدوران است؛ و گروهى خداوند عزّ و جلّ را از سر عشق و محبّت به او عبادت مى كنند كه اين عبادت آزادگان است و اين برترين عبادت است.
اصول كافي ، ج 3 ، ص 131
بیایید صادقانه از خود بپرسیم:
· آیا وقتی نماز میخوانم، تنها از ترس عذاب آخرت است؟
· آیا وقتی کمک میکنم، چشمام به پاداش اخروی یا حتی تشکر مردم است؟
· یا آنکه آنقدر خدا را دوست دارم که عبادت، برایم نفس کشیدن در فضای محبت اوست؟
این طبقهبندی امام (ع) نه برای ملامت ما، بلکه برای خودآگاهی و حرکت به سوی مراتب بالاتر است.
همه ما ممکن است گاهی از ترس یا طمع شروع کنیم، اما نقطه ایدهآل آنجاست که محبت، جای هر دو را بگیرد.
برای رسیدن به این مرحله، میتوانیم:
۱. در دعاها و مناجاتهایمان، بیشتر بر محبت و انس با خدا تأکید کنیم.
۲. نیتهایمان را پیش از هر عملی بررسی کنیم.
۳. سعی کنیم لذت عبادت را حتی بدون چشمداشت پاداش، درک کنیم.
عبادت آزادگان، هدف نهایی سلوک معنوی است؛ جایی که بنده، عاشق میشود و عبادت، گفتگوی دل با معشوق میگردد.