فرهنگی

نگرانی برای فردا؛ مانع رستگاری - تحلیل حکمتی ناب از امام علی (ع)

 امام علی(علیه السلام): «کسی که غم روزی فردا را بخورد،هرگز رستگار نشود.»

تفسیر و تحلیل

این سخن گهربار از امام علی (ع) به یکی از رایج‌ترین دغدغه‌های انسان‌ها می‌پردازد و راه نجات از آن را نشان می‌دهد.

۱. مفهوم “غم روزی فردا”

· نگرانی بیمارگونه: مقصود، برنامه‌ریزی و تلاش برای آینده نیست، بلکه دغدغه ذهنی و اضطرابی است که آرامش انسان را سلب می‌کند.

· عدم اعتماد به خدا: این نگرانی، در حقیقت نشانه عدم توکل و اعتماد به خدای روزی‌رسان است.

· اتلاف انرژی: چنین غمی، نیروی فکری و عملی انسان را برای زندگی در زمان حال هدر می‌دهد.

۲. چرا این نگرانی مانع رستگاری است؟

· مخالف تسلیم در برابر خدا: رستگاری در گرو تسلیم بودن در برابر قضا و قدر الهی است.

· نشانه بی‌ایمانی: پیامبر (ص) فرمودند: “اگر به خداوند توکل کنید، همان‌گونه که روزی پرندگان را می‌دهد، روزی شما را نیز می‌دهد.”

· غفلت از نعمت‌های حال: فردی که در غم فرداست، از نعمت‌های امروز خود غافل می‌شود.

۳. تفاوت “تدبیر” و “غم”

· تدبیر پسندیده است: امام علی (ع) در جای دیگر می‌فرمایند: “قِوامُ العَیشِ حُسنُ التَّقدیر” (پایداری زندگی در خوب سنجیدن است)

· غم مذموم است: اما غم و اضطراب برای آینده، نشانه عدم رضایت از تقسیم‌بندی الهی است.

۴. راهکارهای عملی برای رهایی از این نگرانی

· توکل بر خدا: “وَ مَن یَتَوَکَّل عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسبُهُ” (هر که بر خدا توکل کند، خدا او را کفایت می‌کند)

· توجه به وعده‌های الهی: خداوند در قرآن می‌فرماید: “وَ ما مِن دابَّةٍ فِی الأَرضِ إِلّا عَلَى اللَّهِ رِزقُها” (هیچ جنبنده‌ای در زمین نیست مگر اینکه روزی او بر عهده خداست)

· تمرکز بر زمان حال: استفاده بهینه از فرصت‌های موجود

نتیجه‌گیری: امام علی(ع) به ما می‌آموزند که نگرانی برای روزی فردا، نه تنها مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه مانع اصلی رستگاری و سعادت انسان می‌شود. انسان مؤمن کسی است که با توکل بر خدا و تلاش در زمان حاضر، آینده خود را به پروردگارش می‌سپارد.