فرهنگی

ترس از خدا (خوف الله) «خشیّت» آگاهانهای است که از شناخت عظمت پروردگار و مسئولیت انسان در برابر او سرچشمه می‌گیرد.

 قرآن کریم با تأکید بر «خشیة الله» (بقره:۲۳۴)، آن را نشانه «اولیالالباب» میداند (رعد:۲۸). این خشیت، ترسی سازنده است که در پرتو معرفت الهی، انسان را از گناه بازمیدارد و به تقرب الی‌الله سوق میدهد.

امیرالمؤمنین علی(ع) در نهج‌البلاغه، خوف از خدا را «مرکب نجات» میخوانند (حکمت ۳۷۰) و در تفسیر آیه «إیَّاکَ نَعْبُدُ» (حمد:۵)، صاحب تفسیر القمی عبادت را برآمده از ترسِ همراه با امید میداند.

 امام صادق(ع) نیز خشیت را «علم به عظمت خدا و تسلط او بر همه چیز» تعریف می‌فرماید (الکافی، ج۲، ص۶۸). از نگاه شیعه، خوف حقیقی، ترسی است که به «عمل صالح» بینجامد؛ نه آنکه انسان را از رحمت الهی ناامید سازد.

علامه مجلسی در بحارالانوار (ج۶۷، ص۳۸۰) خوف از خدا را مانع اصلی گناه و محرک توبه می‌داند. در روایتی از امام رضا(ع)، خوفِ ناشی از معرفت، سبب «پرهیز از محرمات» و «تلاش برای جبران گذشته» معرفی شده است (عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۲۹۵). از این منظر، ترس الهی نشانه ایمان و «نگهبان دل» در برابر شیطان است.