قدرت در گفتمان اسلامی
قدرت در گفتمان اسلامی
الْخَيْرُ كُلُّهُ فِي السَّيْفِ وَ تَحْتَ ظِلِّ السَّيْفِ وَ لَا يُقِيمُ النَّاسَ إِلَّا السَّيْفُ وَ السُّيُوفُ مَقَالِيدُ الْجَنَّةِ وَ النَّار
خيّر و خوبی ها، تماماً در شمشير و زير سايۀ قدرت شمشير است و مردم را چيزى جز شمشير، درست نمىكند. شمشيرها، كليدهاى بهشت و دوزخاند.
📚 کافی، ج5، ص2و8
۱. نمادشناسی «سیف» در روایات
شمشیر به مثابه نماد قدرت
تأکید پیامبر(ص) و امام علی(ع) بر عبارت «الْخَيْرُ كُلُّهُ فِي السَّيْفِ» نشان میدهد «سیف» صرفاً سلاح فیزیکی نیست، بلکه نماد اقتدار همهجانبه (سیاسی، نظامی، تمدنی) است.
- استناد امام علی(ع) به آیه «وَأَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ» (حدید:۲۵) تأیید میکند قدرت مادی، ابزار تحقق اهداف الهی است.
۲. کارکردهای قدرت در اندیشه اسلامی
در خدمت حق
نتیجه: کلید بهشت
نمونه تاریخی: اقامه دین توسط پیامبر(ص) با تشکیل حکومت
در خدمت باطل
نتیجه: کلید جهنم
نمونه تاریخی: سلطه بنیامیه با شمشیرِ انحرافی
۳. تمایز ماهوی با قدرت غربی
اسلام
قدرت ابزاری برای:
- تحقق عدالت («لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ» - حدید:۲۵)
- دفاع از مظلومان («أَذِنَ لِلَّذِينَ يُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا» - حج:۳۹)
غرب
قدرت هدف نهایی با محوریت:
- سلطهگری (استعمار)
- منفعتطلبی (کاپیتالیسم)
۴. پیامدهای فقدان قدرت در دین
- تقلیل دین به اخلاقیات: تبدیل شدن به «توصیههای نمایشی» بدون اثرگذاری اجتماعی
- انفعال در برابر ظلم: ناتوانی در دفاع از مظلومان (مانند فلسطین)
- ابزار شدن توسط دشمن: نمونه: استفاده استکبار از «اسلام لیبرال» برای توجیه سلطه
۵. قدرت در گفتمان انقلاب اسلامی
- اتکا به سه مؤلفه:
۱. قدرت دفاعی (موشکها، سرداران)
۲. قدرت فرهنگی (گفتمانسازی ضداستکباری)
۳. قدرت اقتصادی (اقتصاد مقاومتی)
- هدف نهایی: تشکیل «تمدن نوین اسلامی» مبتنی بر آیه «وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ» (أنفال:۶۰)
۶. پاسخ به شبهات
- نفی خشونتطلبی: قدرت اسلامی ماهیتاً دفاعی است («فَمَنِ اعْتَدَىٰ عَلَیْکُمْ فَاعْتَدُوا عَلَیْهِ» - بقره:۱۹۴)
- اجتناب از سلطهگری: «لَا إِکْرَاهَ فِي الدِّينِ» (بقره:۲۵۶) در تقابل با اشغال نظامی
نتیجهگیری
قدرت در اسلام، قلب تپندهی اقامه دین است که بدون آن، عدالت به شعار تبدیل میشود. تجربهی انقلاب اسلامی ثابت کرد:
- معادلهی قدرت، زبان فهمیدهشدهی نظام سلطه است
- تمدنسازی اسلامی تنها با «وحدت امت + اقتدار همهجانبه» محقق میشود
- هرگونه انفعال در تقویت قدرت، به معنای تقدیم کلید بهشت به استکبار است