فرهنگی

  شناخت خدا، راه پاکی گفتار و کردار

هرکس خدا را شناخت و به عظمتش پی برد، دهان خویش را از گفتار [بیهوده] و معده‌اش را از خوراک [زیادی و حرام] نگه داشت و با روزه و شب‌زنده‌داری جان خود را پاک کرد.»

📘 پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم – أمالی شیخ صدوق، ص ۶۴۷، ح ۸۷۸

معنا و پیام حدیث

این سخن، نقشه‌ای کامل از انسان مؤمنِ آگاه ترسیم می‌کند. پیامبر (ص) در چند جمله کوتاه، راه رسیدن به قرب الهی را بیان کرده‌اند:

1. معرفت خدا، آغاز تهذیب نفس است.

کسی که به عظمت خدا پی می‌برد، دیگر بیهوده سخن نمی‌گوید، ظلم نمی‌کند و زبانش را پاس می‌دارد.

2. کنترل زبان، نشانه شناخت خداست.

چون انسانِ آگاه می‌داند خدا شنواست، از غیبت، دروغ و سخن لغو دوری می‌کند.

3. کنترل شکم، شرط پاکی روح است.

پرخوری، غفلت می‌آورد و غذای حرام، تاریکی دل. کسی که خدا را شناخته، مراقب لقمه خود است.

4. روزه و شب‌زنده‌داری، داروی جان‌اند.

روزه، ریشه شهوت را می‌سوزاند و نماز شب، جان را با نور قرب الهی می‌آراید.

نکته اخلاقی

این حدیث در حقیقت می‌گوید: معرفت واقعی به خدا، باید در رفتار ظاهر شود.

اگر شناخت ما از خدا فقط زبانی باشد و به عمل نرسد، معرفت نیست بلکه خیال است.

زبان، شکم و دل سه جایگاه اصلی آزمایش ایمان‌اند.

شناخت خدا یعنی حضور او را در زندگی احساس کردن؛

وقتی انسان به این مرحله برسد،

نه لغو می‌گوید، نه حرام می‌خورد، و نه غافل می‌ماند.

چنین انسانی، بوی بهشت می‌دهد حتی در زمین.