فرهنگی

حکمرانی علوی مهمترین الگوی نظام سیاسی در اسلام است. این حکمرانی دارای اصول و مؤلفه‌هایی است که شناخت و بهره‌مندی از آن به ویژه برای جمهوری اسلامی ایران حائز اهمیت است. انطباق مبانی حکمرانی کشور با این مؤلفه‌ها یکی از ضرورت‌های امروز جامعه است. همانطور که رهبر معظم انقلاب فرمودند «مشکل امروز بشریّت، فقدان عدالت و اسلام و حکومت علوى و روش و منهاج امیرالمؤمنین(ع) است.» (۱۳۷۱/۳/۳۰)

همچنین حق مردم و حاکم بر یکدیگر در حکمرانی و سلوک سیاسی امیرالمؤمنین (ع) از جایگاه ویژه برخوردار است.

جایگاه شفافیت در حکمرانی علوی

امام علی (ع) از نخستین روز حکومت خود تبیین‌گری و شفاف‌سازی تصمیمات خود را برای مردم در دستور کار قرار دادند و از همان ابتدا گفتند من با این شروط روی کار می‌آیم و این کارها را می‌خواهم انجام دهم، حتی اگر شده باشد اموال غصبی را به صاحبانش بازمی‌گردانم، طبقه ثروتمند و غیرثروتمند نمی‌شناسم و عدالت را برقرار می‌کنم. پس ایشان در ابتدا تبیین‌گری انجام دادند. این یکی از مهمترین مؤلفه‌های حکمرانی علوی است.

مرحله دوم حکمرانی امام علی (ع) شفافیت است یعنی هنگامی که ایشان به معاویه نامه می‌نویسند بسیاری از نامه‌هایشان را پخش می‌کنند و مردم از محتوای آن آگاه هستند یا اگر معاویه به ایشان نامه می‌نویسد آن را برای مردم می‌خوانند. پس شفافیت رکن دیگر حکمرانی است که امام علی (ع) نسبت به آن پایبند است.

مرحله سوم اقناع است.

چرا در نهج‌البلاغه بیش از ۲۳۰ خطبه کوتاه و بلند است؟ چرا امام علی (ع) در هر جمعه خود شخصاً خطبه می‌خواند؟ شما عدد خطبه‌های نهج‌البلاغه را به همین میزان که اینک به ما رسیده البته بیش از اینها بوده است، تقسیم به هفته‌های حکومت امام علی (ع) کنید، خواهید دید یک تناظر یک به یک برقرار است؛ یعنی تقریبا هر هفته ایشان یک خطبه دارد. این همان اقناع‌سازی و میزان اهتمام ایشان به این امر است. یعنی مولای متقیان علاوه بر تبیین‌گری و شفافیت، می‌خواهند مردم را قانع کنند.