سه گام تا سقوط دشمن: تکبر، عجله، جهل! (راز امام علی برای بیچارهسازی صهیونیستها)
سه گام تا سقوط دشمن: تکبر، عجله، جهل! (راز امام علی برای بیچارهسازی صهیونیستها)
وقتی دشمن، خودش شکست میخورد
از امام علی (ع) پرسیدند:
💬 «با چه نیرویی همیشه بر رقیبانت پیروز میشدی؟» حضرت فرمود: هیچکس را ندیدم جز اینکه خودش مرا بر خودش پیروز کرد.
“قِيلَ لَهُ بِأَيِّ شَيْءٍ غَلَبْتَ اَلْأَقْرَانَ فَقَالَ عليهالسلام مَا لَقِيتُ رَجُلاً إِلاَّ أَعَانَنِي عَلَى نَفْسِهِ"(نهجالبلاغه، حکمت ۳۱۸)
این کلام امیرالمؤمنین(ع) در حکمت ۳۱۸ نهجالبلاغه، یکی از نافذترین تحلیلهای استراتژیک درباره «مکانیسم شکست دشمن» است. در اینجا به لایههای عمیق این فرمایش میپردازیم:
۱. تحلیل مفهومی حدیث
- اصل خودویرانگری دشمن:
«مَا لَقِيتُ رَجُلًا إِلَّا أَعَانَنِي عَلَى نَفْسِهِ»
هیچ رقیبی را نیافتم مگر آنکه خودش مرا بر خودش یاری داد.
→ کلید پیروزی در شناخت نقاط ضعف درونی دشمن است نه تکیه بر قدرت خودی.

- مکانیسم شکست
امام(ع) با ظرافت اشاره میکند که دشمنان با سه خطای راهبردی زمینه شکست خود را فراهم میکنند:
۱. تکبر (عدم درک واقعیت)
۲. عجله (نداشتن صبر تاکتیکی)
۳. خطای محاسبه (اشتباه در سنجش توانمندیها)
۲. تطبیق تاریخی در سیره امیرالمؤمنین(ع)
نبرد: جمل
خودزنی دشمن: طلحه و زبیر پیمانشکنی کردند
نتیجه: شورش داخلی سپاه جمل
نبرد: صفین
خودزنی دشمن: معاویه قرآن بر نیزه کرد
نتیجه: تفرقه در سپاه عراق
نبرد: نهروان
خودزنی دشمن: خوارج پیمان صلح را شکستند
نتیجه: انزوای خودخواسته
۳. تحلیل راهبردی در گفتمان معاصر
این قاعده در رویاروییهای کنونی نیز مصداق دارد:
- فروپاشی شوروی
سقوط نه به دلیل قدرت ناتو، بلکه در اثر “فساد ساختاری” و “اشتباهات اقتصادی” داخلی.
رژیم صهیونیستی انشاءالله
طبق تحلیل رهبر انقلاب، شکست کنونی صهیونیستها ناشی از:
- تکبر نظامی (اعتماد کورکورانه به قدرت امریکا)
- خطای راهبردی (حمله به سفارت ایران در دمشق)
→ دقیقاً مصداق «أَعَانَنِي عَلَى نَفْسِهِ»
۴. پیوند با مبانی قرآنی
- آیه ۳۵ تثنیه
«پای ایشان خواهد لغزید» ← اشاره به سقوط ناشی از لغزشهای درونی
- آیه ۴۶ انفال
«وَلَا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا» ← تفرقه بزرگترین عامل خودشکستی
۵. عوامل خودشکستخوری دشمنان
عامل درونی: تکبر
نمونه تاریخی: فرعون (غرق شدن)
مصداق معاصر: ادعای «ارتش شکستناپذیر» صهیونیستها
عامل درونی: طمع
نمونه تاریخی: قارون (زیر خاک شدن)
مصداق معاصر: چپاول منابع فلسطین
عامل درونی: تفرقه
نمونه تاریخی: بنیقریظه (سقوط)
مصداق معاصر: اختلاف نتانیاهو و گانتز
عامل درونی: جهل راهبردی
نمونه تاریخی: ابوجهل (قتل در بدر)
مصداق معاصر: حمله به دمشق بدون محاسبه پیامدها

۶. درسهای کاربردی برای امروز
- برای نظام اسلامی
«صیانت از وحدت» مهمترین سلاح در برابر دشمنی است که منتظر «تَنَازَعُوا»ی ماست.
- برای عموم مردم
پیروی از فرمان «فَاثْبُتُوا» (انفال:۴۵) و پرهیز از شتابزدگی، دشمن را به خطای محاسبه وامیدارد.
🏹 نتیجه نهایی
امام علی(ع) با این حکمت، استراتژی پیروزی بدون نبرد را آموزش میدهد:
«با حفظ وحدت و صبر، زمینه خودزنی دشمن را فراهم کنید». این همان منطقی است که در پیام اخیر رهبر انقلاب با عبارت «بیچارهسازی صهیونیستها» تجلی یافت؛ زیرا دشمن با اشتباهات پی در پی، خود را به پرتگاه سقوط نزدیکتر میکند