فرهنگی

آیه ۳ سوره بقره: «الّذین یؤمنون بالغیب و یقیمون الصّلاة و ممّا رزقناهم ینفقون»

🔹تقوا سه بخش است:

۱. #تقوای_اعتقادی : شامل ایمان به وحی و قیامت

۲. #تقوای_عبادی : شامل اقامه نماز

۳. #تقوای_مالی : شامل انفاق و زکات

🔺اگر کسی سه تقوای مذکور را نداشت نمی‌تواند از قرآن بهره ببرد. قرآن مانند علوم دیگر چون فلسفه و فقه و ریاضی نیست که شرایط نفسانی در آن موثر نباشد زیرا قرآن، #هدایت است و در جانی موثر می‌افتد که پاک باشد. (#انسان_سلیم)

💎نتیجه تقوای مالی:

قرآن بین داشته که اگر کسی از اموال محبوبش انفاق کرد به مقام «ابرار و فلاح» میرسد.

🔰مهاجرین و انصار چگونه به فلاح رسیدند؟

🔺مهاجرین کسانی بودند که از حب مال خارج شدند «للفقراء المهاجرین الذین اُخرجوا من دیارهم و اموالهم» چون به اینها گفته شد اگر می‌خواهید از مکه خارج شده نزد محمد به مدینه بروید نمی‌توانید هیچ مالی با خود ببرید اینها نیز وقتی رزاقیت خدا را فهمیدند آن شرط را پذیرفتند تا رضای خدا را کسب کنند. پس از حب مال بخاطر خدا خارج شدند.(حشر، ۸)

🔺انصار کسانی بودند که علاوه بر خروج از حب مال و دادن اموالشان، وارد حب مال نیز نشدند و اگرچه خود فقیر بودند اما آنچه از غنایم که به مهاجرین داده شد حتی به دنبال آن هم نرفتند. «یحبون من هاجر الیه و لا یجدون فی صدورهم حاجةً مما اوتوا»

انصار اگرچه فقیر بودند ولی در اموالشان، مهاجران را بر خود مقدم می‌داشتند «یؤثرون علی انفسهم و لو کان بهم خصاصة»

لذا وقتی بر بخل و شُحّ پیروز شدی قرآن برایت هدایت می‌شود «و من یوقَ شُحّ نفسه فاولئک هم المفلحون» (حشر، ۹)

🔰مال‌دوستی و #بخل که در طبیعت انسانست دو گونه است: جمع آوری ثروت(تکاثر) یا علاقه بیش از حد به مال خود اگرچه کم باشد.

هر دو مذموم است. قرآن در آیات ۱۷ به بعد سوره فجر گوید: اگر روزی، خداوند شما را آزموده و روزیِ شما را تنگ کند می‌گویید خدا مرا خوار کرده! درحالیکه اینطور نیست و این به سبب آنست که شما، یتیمان را گرامی نمی‌دارید و برای اطعام به مساکین یکدیگر را تشویق نمی‌کنید و اموال خود را با اموال دیگران، یکجا و بدون اهمیت دادن به حلال و حرام بودنش می‌خورید «و تاکلون التّراث اکلاً لمّا» و مال را بسیار شدید دوست دارید! «و تحبّون المال حبّاً جمّاً»

🎖پس خدا با تنگ کردن روزی انسان را می‌آزماید که آیا طبیعت بخیل خود را کنترل کرده و انفاق می‌کند یا خیر.

🚗 #تقوای_مالی در سوره لیل از مهمترین اصول #هدایت_قرآنی دانسته شده و در آیات ۵ به بعد می‌فرماید: اگر کسی حُسن فعلی و حسن فاعلی را با هم داشت یعنی هم عملاً و هم در اعتقادش مومن به خداوند بود ما وسایل سعادت او را فراهم می‌کنیم و راهش را آسان می‌کنیم و اگر این یکی از این دو حُسن را نداشت مثلا فقط اعتقاد به خدا داشت اما در عمل اینطور نبود ما وسایل بدبختیش را فراهم می‌کنیم و راه جهنم را برایش سهل می‌کنیم.

⛳️ آیه ۳۷ محمد گوید اگر خدا از شما تمام اموالتان را بخواهد شما نداده و #بخل می‌ورزید! پس خدا مالک همه اموال ماست و می‌تواند این درخواست را بکند اگر خواست و انسان نداد بخیل است. در آیه بعد گوید بخل نورزید چون در اینصورت، تنها به ضرر خود بخل ورزیده‌اید زیرا خدا به اموال شما هیچ نیازی ندارد و تنها برای سعادتتان، دعوت به #انفاق کرده است.

🏵 پس قرآن شفاست، ابتدا مرضها را تشریح کرده و راه درمان را گفته و آنگاه بر جان انسان سالم، اسرار الهی را می‌تاباند.

علامه جوادی آملی