فرهنگی

جایگاه حیرت‌انگیز حضرت فاطمه(س) در قیامت

 روایتی تکان‌دهنده درباره مقام حضرت فاطمه(س) در قیامت ذکر شده است. رسول خدا(ص) فرمودند:

فاطمه در قیامت می‌گوید: «خدایا از تو می‌خواهم محبان من و محبان عترتم را عذاب نکنی.»

و خداوند پاسخ می‌دهد:

«ای فاطمه! من پیش از آفرینش آسمان‌ها سوگند خورده بودم که محبان تو و محبان عترتت را به آتش نسوزانم.» 

این روایت، پشتوانه‌ای عمیق برای فرهنگ محبت اهل‌بیت است؛ محبّت، صرف احساس نیست، بلکه پیوندی اعتقادی و سلوکی است که نتیجه‌اش در قیامت آشکار می‌شود.

دردهای حضرت فاطمه نیز با عباراتی جان‌سوز یاد شده:

«فاطمه همیشه با سر باندپیچی شده بود؛ جسمی نحیف داشت و ستون وجودش شکسته بود.» 

این رنج‌های عظیم، با آن مقام عظیم پیوند دارد؛ گویی هر ضربه‌ای بر پهلوی زهرا، نوری در عالم قیامت می‌افروزد

 بلایی که درجه می‌آفریند؛ چرا خداوند برخی بندگان را با بلا بالا می‌برد؟

 یکی از عمیق‌ترین روایت‌های شیعی درباره بلا نقل شده است. امام صادق(ع) می‌فرماید:

«خدا گاهی درجه‌ای برای بنده‌اش در نظر دارد که با عمل به آن نمی‌رسد؛ پس او را با بلا می‌پروراند تا به آن درجه برسد.» 

این نگاه، دنیا را از «محل تنبیه» به «مدرسه رشد» تبدیل می‌کند. برای همین، حتی پیامبران بزرگ نیز از بلا در امان نبودند. داستانی تکان‌دهنده از ملاقات حضرت موسی با مردی بنی‌اسرائیلی نقل می‌کند: موسی او را به خدا سپرد، اما در بازگشت دید شیر بدن او را دریده است. موسی حیران شد؛ خداوند پرده را کنار زد و نشان داد این بلا، او را به مقامی رسانده که عملش توان رسیدن به آن را نداشت. 

بلا نشانه غضب نیست؛ گاهی نامه ارتقای معنوی است که از آسمان رسیده

چرا مؤمن در سختی رشد می‌کند؟ منطق قرآنی استوار ماندن

در نگاه الهی، مؤمن همیشه در حال رشد است؛ حتی در سخت‌ترین شرایط. در مقابل، کافر هرچه دارد به ضررش تبدیل می‌شود: «کافر، هر چه از دنیا به او برسد، تبدیل به خسارت می‌شود.» 

این معنا دقیقاً در آیه «وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاء… وَ لَا یَزِیدُ الظَّالِمِینَ إِلَّا خَسَاراً» بازتاب یافته است.

روایت پیامبر از تعجب ایشان نسبت به مؤمن است:

«هیچ قضایی برای مؤمن نیست مگر اینکه عاقبت آن خیر است.» 

یعنی:

• پیروزی خیر است.

• شکست خیر است.

• رفاه خیر است.

• تنگی و رنج هم خیر است.

این نگاه، پایه سلامت روان مؤمن است. مؤمن نه با خبر بد فرو می‌ریزد، نه با حادثه ناگوار ناامید می‌شود؛ زیرا می‌داند پشت پرده هر اتفاقی، تربیت الهی جریان دارد

سنت الهی در صحنه تاریخ؛ چرا خدا اجازه رخداد سختی‌ها را می‌دهد؟

یکی از مهم‌ترین مباحث توحیدی این است که خدا در صحنه تاریخ غایب نیست؛ بلکه وقایع در بستر سنت‌های الهی رخ می‌دهد. انسان باید خدا را در متن حوادث فعال ببیند و از تفکر حذف‌کننده خدا بپرهیزد: «خدا را در صحنه فعال ببینیم… وقایع عالم را با حضور خدا تحلیل کنیم.» 

قرآن سنتی بزرگ را معرفی می‌کند: تفکیک طیب و خبیث. در فایل، بر اساس آیه «لِیَمِیزَ اللّهُ الخَبِیثَ مِنَ الطَّیِّبِ» توضیح داده می‌شود که اصل، طهارت و نجات است و انسان تنها با انتخاب خود به خبیثی می‌لغزد. 

نمونه‌ای از این سنت، داستان نوح است؛ پیامبری که ۹۵۰ سال صبر کرد تا حجت تمام شود و جامعه ظرفیت عذاب پیدا کند. حتی بعد از سال‌ها هنوز «تفکیک مؤمن از کافر» کامل نشده بود تا اینکه خدا فرمود اکنون وقت عذاب است. 

این نگاه به ما می‌آموزد:

سختی‌ها نشانه بی‌محبتی خدا نیستند؛ بلکه برای رشد، جداسازی، پاک‌سازی و حرکت تاریخ به سمت هدف الهی‌اند.

 حجاب؛ سپر امنیت یا محدودیت؟

در جامعه‌ای که دائماً از آزادی بی‌قید و شرط سخن می‌گویند، اسلام نگاهی متفاوت و عمیق‌تر به مفهوم «آزادی» زن دارد. این نوشته به واکاوی فلسفه‌ی حجاب به عنوان عاملی برای ایجاد امنیت و کرامت می‌پردازد.

در کشاکش هیاهوی جهان مدرن و تبلیغات گسترده‌ی فرهنگ غربی، یکی از پرسش‌های بنیادین، به ویژه برای نسل جوان، این است: «حجاب، یک محدودیت تحمیلی است یا یک سپر محافظتی حکیمانه؟»

نگاه اسلام به این پرسش، پاسخی روشن، عمیق و مبتنی بر فطرت انسانی دارد. برخلاف تصور رایج، حجاب در مکتب اسلام، هرگز به معنای حذف یا محدود کردن حضور اجتماعی زن نیست. بلکه دقیقاً برعکس، ابزاری است برای «امنیت‌بخشی» به این حضور، تا زن بتواند با آرامش خاطر و حفظ کرامت ذاتی خود، در عرصه‌های گوناگون جامعه فعال باشد.

حجاب؛ تامین کننده امنیت روانی و اجتماعی

اسلام با تشریح حجاب، در پی ایجاد محیطی امن برای همه‌ی اعضای جامعه است. هنگامی که مرزهای سالم در روابط زن و مرد رعایت شود، هم زن از نگاه ابزاری و شیءشدگی مصون می‌ماند و هم مرد، تمرکز خود را از جاذبه‌های کاذب و زودگذر حسّی، به سوی ارزش‌های اصیل انسانی معطوف می‌کند. این امر به کاهش قابل توجه آزارهای خیابانی، نگاه‌های نامتعارف و تنش‌های جنسی در فضای عمومی منجر می‌شود. حجاب، در حقیقت، فضایی ایجاد می‌کند که «امنیت» مهمان دل‌های همه، هم زنان و هم مردان، باشد.

حجاب؛ احیاگر کرامت و شخصیت زن

در نگاه اسلامی، حجاب لباس نیست که بر تن زن شود، بلکه «هویت» است که به او بازمی‌گردد. حجاب فریاد می‌زند که زن، به صرف زن بودن، شایسته‌ی احترام است، نه به دلیل جذابیت‌های فیزیکی. هنگامی که زن با پوشش اسلامی در جامعه حاضر می‌شود، در واقع اعلام می‌کند که می‌خواهد با عقل، اندیشه، مهارت و شخصیت انسانی‌اش شناخته شود، نه با بدنش. این نگرش، والاترین مرتبه‌ی کرامت را برای زن به ارمغان می‌آورد و او را از دام مصرف‌گرایی و خودنمایی که فرهنگ غربی برایش تدارک دیده، رها می‌سازد.

نقطه مقابل: آزادی یا بردگی نوین؟

فرهنگ غربی با شعار آزادی مطلق، زن را به نمایش گذاشتن بدن و جذابیت‌هایش تشویق می‌کند. اما این آزادی ادعایی، در عمل او را به بردگی بازار مصرف، مدهای پرهزینه و نگاه هوس‌آلود مردان کشانده است. آمارهای تکان‌دهنده از خشونت علیه زنان و فرهنگ روابط بی‌ثبات در غرب، گواه روشنی بر شکست این مدل است. در مقابل، اسلام با قرار دادن حجاب به عنوان یک مرز سالم، به زن «آزادی حقیقی» می‌بخشد؛ آزادی از قید و بندهای شیءشدگی، آزادی برای رشد معنوی و علمی، و آزادی برای ایفای نقش‌های سازنده در جامعه، بدون دغدغه‌ی امنیت و آبرو.

حجاب، اگر با نگاه عمیق و حکیمانه‌ی اسلامی شناخته شود، نه یک محدودیت، که کلیدی برای گشودن دری از امنیت، آرامش و کرامت است. این سپر محکم، از حریم شخصیت زن محافظت می‌کند و به او اجازه می‌دهد تا در سایه‌ی آن، به کمال واقعی خود دست یابد. حجاب انتخاب آگاهانه‌ی یک زن مسلمان برای حضور قدرتمند و محترمانه در صحنه‌ی زندگی است.