فرهنگی

اجر بزرگ در برابر نگهبانی و پاسداری مرزهای اسلام در حدیث نبوی 

در دنیای امروز، وظایف و مسئولیت‌های انقلابی و دینی ما شکل جدید و پیچیده‌ای پیدا کرده است. یکی از مهم‌ترین ارزش‌هایی که باید همیشه مورد توجه قرار گیرد، فداکاری و نمونه‌برداری از تلاش‌های شبانه‌روزی رزمندگان اسلام است.

کسانی که در مقابل تجاوزات دشمن صهیونیست‌ و منافقین داخلی، چه در دوران ۸ ساله دفاع مقدس و چه در هر زمان حال که تمام کفر در مقابل ایران قد علم کرده‌اند، ایستاده و جانفشانی کرده‌اند و می‌کنند. حدیث شریف زیر، چراغ راهی است برای فهم عمیق‌تر ارزش این فداکاری‌ها و اهمیت کارهای شبانه در راه خدا.

نـگهبـانى و عـبـادت

نبی‌اکرم (صلی‌اللّه‌علیه‌و‌آله): «حَرَسُ لَيلةٍ في سبيلِ اللّهِ عزّ و جلّ أفْضَلُ مِن ألفِ لَيلةٍ يُقامُ لَيلُها و يُصامُ نَهارُها».  

کنز العمّال، ح۱۰۷۳۰

یک شب نگهبانى دادن در راه خدا برتر است از هزار شبانه‌روز كه شب‌های آن به عبادت و روزهای آن به روزه‌داری سپری شود.

تحلیل و تعمیم حدیث در دنیای امروز

این حدیث، راهبردی است برای همه کسانی که در میدان مبارزه با دشمنان، چه در عرصه نظامی و چه در میدان فرهنگی، اقتصادی و امنیتی، نقش‌آفرینی می‌کنند. در واقع، بودن در خطوط مقدم و نگهبانی دادن شبانه‌روزی در راه خدا، نشان‌دهنده عظمت و ارزش کار است، حتی اگر در ظاهر قابل مشاهده نباشد.

در دنیای امروز، این ارزش‌ها به معنای دفاع مستمر و شبانه‌روزی از ایده‌ها، ارزش‌ها، سرزمین و امنیت ملی است. رزمندگان و سربازان عرصه جهاد اقتصادی، فرهنگی، سایبری و اطلاعاتی، شبانه‌روز در حال تلاش و فداکاری هستند. این حدیث به ما یادآوری می‌کند که کار در راه خدا، حتی اگر بسیار دشوار باشد، مقدس است و ثواب آن برابر با هزاران شب عبادت است.

اینجا، معنای حقیقی جهاد، تلاش شبانه‌روزی برای امنیت، آزادی و عزت ملت، استراتژی است که عامل پیروزی طولانی‌مدت و شکست‌ناپذیری است.

به همین دلیل است که شهدای مدافع حرم، شهدای هسته‌ای، شهدای تهاجم ۱۱ روزه رژيم صهيونيستي، رزمندگان در برابر تجاوزات و خادمان عرصه‌های مختلف، با جان و دل شب‌ها را به شب‌زنده‌داری در راه حق تبدیل کرده‌اند؛ چرا که امروز، نگهبانی و پاسداری در کنار بصیرت و فداکاری، ارزش بالاتر از عبادت تنها است.

در نهایت

این حدیث، نشان می‌دهد که هر قطره خونی که در راه خدا ریخته می‌شود، عمیق‌ترین فداکاری است و همان‌طور که پیامبر اکرم (ص) فرمودند، شب نگهبانی در راه خدا، بهره‌ای است بی‌نظیر و مقامی است والا. پس، همگی ما باید قدر این زحمات را بدانیم و با الگوپذیری از آنان، در مسیر حفظ ارزش‌های اسلام و انقلاب، شبانه‌روزی تلاش کنیم و بدانیم که در هر تلاش، اجر و ثوابی بی‌نظیر نهفته است.

کنز العمّال، ح۱۰۷۳۰  

ماجرای جنگ احزاب حمله دسته جمعی «ابرقدرت‌ها» علیه «اسلام»

🔰 در ماجرای جنگ احزاب، همه قدرتها، از قریش و برخی قبایل دیگر گرفته تا یهودیان که اتفاقا یهودیان محرک اصلی آن بودند، همگی جمع شدند تا با یک بسیج عمومی، بتوانند کار اسلام را یکسره کنند، لشکری ده هزار نفره، در مقابل لشکری هزار نفره. یعنی یک به ده.

🔰 وقتی خبر نقض عهد یهودیان بنی قریظه به گوش مسلمانان رسید، آنها را ترس و وحشت فراگرفت. منافقان و افراد ضعیف الایمان و مذبذب نیز شروع به تهدید و تمسخر کردند. اما پیامبر در مواجهه با این صحنه، وعده نصرت و پیروزی را به مردم میداد. با تمام سختی ها و دشواری ها اما نتیجه این جنگ وجودی، همان شد که حضرت گفتند.

🔰 در این ماجرا، با یک صحنه اما دو تحلیل و دستگاه محاسباتی مواجه هستیم:

1. عقلانیت انقلابی

2. عقلانیت ترسو و محافظه کار

حال به سراغ روایت قرآن از این ماجرا میرویم:

🔺ای اهل ایمان، به یاد آورید نعمتی را که خدا به شما عطا کرد: وقتی که لشکر بسیاری از کفار، بر شما حمله‌ور شدند، پس ما بادی تند و سپاهی نامرئی از فرشتگان که به چشم نمی‌دیدید فرستادیم، و خدا خود به اعمال شما بینا بود.

يًّـاَيُّهَا الَّذينَ ءامَنُوا اذكُروا نِعمَةَ اللهِ عَلَيكُم: اِذ جاِّءَتكُم جُنودٌ فَاَرسَلنا عَلَيهِم ريحًا وَ جُنودًا لَم تَرَوهاۚ وَ كانَ اللهُ بِما تَعمَلونَ بَصيرًا (احزاب:9)

🔺به یاد آرید وقتی که لشکر کفار از بالا و پایین بر شما حمله‌ور شده و شما را محاصره کردند. اینجا بود که چشم ها از شدت وحشت، حیران شد و جان ها به لب رسید و شما گمان های بدی به خدا میبردید و سوظن ها به خدا آغاز شد.

اِذ جاِّءوكُم مِن فَوقِكُم وَ مِن اَسفَلَ مِنكُم وَ اِذ زاغَتِ الاَبصارُ وَ بَلَغَتِ القُلوبُ الحَناجِرَ وَ تَظُنّونَ بِاللهِ الظُّنونَا( احزاب: 10)

🔺اینجا بود که مؤمنان امتحان شدند و تکانی سخت خوردند و ضعیفان در ایمان، سخت متزلزل گردیدند.

هُنالِكَ ابتُلِيَ المُؤمِنونَ وَ زُلزِلوا زِلزالًا شَديدًا (احزاب؛ 11)

۱.دستگاه فکری منافقین:

آنجا بود که منافقان و آنان که در دل هایشان مرض بود، با یکدیگر می‌گفتند: آن وعده نصرت و فتحی که خدا و رسول به ما داده بودند، دروغ و فریبی بیش نبود.

وَ اِذ يَقولُ المُنّْفِقونَ وَ الَّذينَ في قُلوبِهِم مَرَضٌ: ما وَعَدَنَا اللهُ وَ رَسولُهِّۥ اِلّا غُرورًا(احزاب:12)

آنجا بود که طایفه‌ای از آنها گفتند: ای اهل یثرب، شما دیگر توان ایستادگی ندارید و اینجا دیگر جای ماندن نیست چون همه کشته خواهید شد لذا از دور پیامبر متفرق شده و به مدینه باز گردید.

وَ اِذ قالَت طاِّئِفَةٌ مِنهُم: يًّـاَهلَ يَثرِبَ لامُقامَ لَكُم فَارجِعوا

گروه دیگری از آنها برای بازگشت به مدینه از پیامبر اجازه خواستند و گفتند: چون خانه‌های ما دیوار و حفاظی ندارد، پس اجازه بده تا بازگردیم. این درحالی بود که آنها دروغ می‌گفتند و خانه‌هایشان بی‌حفاظ نبود، بلکه مقصود آنها جز فرار از جنگ نبود.

خلاصه به بهانه مشکلات اقتصادی و غیراقتصادی به دنبال فرار بودند، اما اسم این ترسشان را «عقلانیت» گذاشته بودند.

وَ يَستَأذِنُ فَريقٌ مِنهُمُ النَّبِيَّ يَقولونَ: اِنَّ بُيوتَنا عَورَةٌ وَ ماهِيَ بِعَورَةٍ ؗ اِن يُريدونَ اِلّا فِرارًا( احزاب: 13)

آنها چنان ترسیده بودند که اگر دشمنان وارد مدینه شده و به آنها پیشنهاد میدادند که از اسلام دوباره به شرک بازگردید، جز مدت کمی درنگ نمیکردند و پیشنهاد آنها را میپذیرفتند!

درحالیکه آنها قبل از این با خدا عهد کرده بودند که به دشمن پشت نکرده و فرار نکنند.

“وَ لَوْ دُخِلَتْ عَلَيْهِمْ مِنْ أَقْطٰارِهٰا ثُمَّ سُئِلُوا الْفِتْنَةَ لَآتَوْهٰا وَ مٰا تَلَبَّثُوا بِهٰا إِلاّٰ يَسِيراً (احزاب:14) وَ لَقَدْ كٰانُوا عٰاهَدُوا اللّٰهَ مِنْ قَبْلُ لاٰ يُوَلُّونَ الْأَدْبٰارَ وَ كٰانَ عَهْدُ اللّٰهِ مَسْؤُلاً” (احزاب: 15)

۲. دستگاه فکری مومنین:

امّا مؤمنان وقتى لشكر دشمن را ديدند، گفتند: «اين همان است كه خدا و رسولش به ما وعده داده بودند و چقدر راست و صادقانه گفتند!» و اين موضوع، علاوه بر اینکه آنها را دچار ترس نکرد بلکه بر ايمان و تسليم آنان نیز افزود.

“وَ لَمّا رَءَا المُؤمِنونَ الاَحزابَ قالوا: هّْذا ما وَعَدَنَا اللهُ وَ رَسولُهۥ وَ صَدَقَ اللهُ وَ رَسولُهۥ وَ ما زادَهُم اِلّاِّ ايمانًا وَ تَسليمًا” (احزاب:22)

در ميان مؤمنان، مردانى هستند كه بر سر عهدى كه با خدا بستند صادقانه ايستاده ‏اند؛ بعضى پيمان خود را به آخر بردند و در راه او، شربت #شهادت نوشيدند، و بعضى ديگر در انتظارند؛ و هرگز تغيير و تبديلى در عهد و پيمان خود ندادند.

“مِنَ المُؤمِنينَ رِجالٌ صَدَقوا ما عاهَدُوا اللهَ عَلَيهِ ؗ فَمِنهُم مَن قَضيّْ نَحبَهۥ وَ مِنهُم مَن يَنتَظِرُ وَ ما بَدَّلوا تَبديلًا” (احزاب:23)

اشتباه نکنید، مسئله به هیچ وجه «هسته‌ای» نیست

🔺«وَ لَنْ تَرْضَىٰ عَنكَ الْيَهُودُ وَ لَا النَّصَارَىٰ حَتَّىٰ تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ؛ قُلْ: «إِنَّ هُدَى اللَّهِ هُوَ الْهُدَىٰ»؛ وَ لَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْوَاءَهُمْ بَعْدَ الَّذِي جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ مَا لَكَ مِنَ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَ لَا نَصِيرٍ» (البقرة: 120)

🔺يهودى‌ها و مسيحى‌ها هيچ وقت از شما راضى نخواهند شد؛ مگر آنکه به صورت کامل تسلیم آنها شده و از آئین و مکتب آنها پیروی کنید! به آن‌ها بگو: «قطعا، فقط راهنمايى و هدایت خدا، هدایت واقعى است.» 

اگر بعد از آنکه اين حقايق را دانستی، اما تصمیم به تبعیت و پیروی از آنها را گرفتی، بدان که ديگر از طرف خدا، هيچ نصرت و حمايتى نخواهید شد.

برداشت تحلیلی از آیه قرآن 

احتمالا برخی همچنان در ذهنشان این است که ای کاش هسته ای را میدادیم تا گرفتار جنگ با ابرقدرت ها نشویم، خسارت نبینیم و زندگی خود را داشته باشیم.

اما بزرگترین اشتباه این دسته افراد، این است که فکر میکنند دشمن صهیونی مشکلش صرفا هسته ای است، خیر. اساسا مشکل خیلی فراتر از اینهاست.

آن‌گونه که قرآن تاکید می‌کند و تاریخ به عنوان بزرگترین تجربه و شواهد دیگر نیز موید آن است، تا شما کاملا تسلیم خواسته های رژیم صهیونی نشوید، او ول کن شما نیست.

اساسا مسئله بر سر قدرت است، او میخواهد همه ذیل چتر قدرت خودش باشند، حتی برایش مسلمان و غیرمسلمان هم مهم نیست، مهم این است که هیچ قدرتی نباید مقابلش باشد.

بنابراین راهبردها آنها از مدت ها پیش، تجزیه کشورهای قدرتمندی مانند ایران، به چندین قسمت بوده است تا بتوانند به راحتی بر آنها مسلط بشوند. کافی است راهبرد غرب در مواجهه با ایران و دیگر کشورهای منطقه را در 200 سال اخیر یعنی از قاجار به بعد را دنبال کنید.

ایران اسلامی اگر بناست امنیت، اقتصاد و پیشرفت آینده خود را تضمین کند، باید با تمام وجود در این جنگ جهانی حاضر شده و عمل کند، حتی اگر بهای آن، از بین رفتن برخی زیرساخت هایش باشد، چون چاره ای غیر از این وجود ندارد، هیچ چاره ای.

جنگ برای بسط «عدالت، پیشرفت و آزادی»

🔰 امیرالمومنین(ع):

🔺شگفتا از سعد بن وقاص و فرزند عمر! 

ادّعا مى‌كنند كه من براى دنيا و دنیاطلبی مى‌جنگم! آيا پيامبر خدا براى دنيا مى‌جنگيد؟! 

(عَجَبا لِسَعدٍ و ابنِ عُمَرَ؛ يَزعُمانِ أنّي احارِبُ عَلَى الدُّنيا!! أ فَكانَ رَسولُ اللّهِ(ص) يُحارِبُ عَلَى الدُّنيا؟!)

🔺اگر بر اين باورند كه پيامبر خدا براى شكستن بت‌ها و عبادت خداوند رحمان جنگيد، همانا من براى از ميان برداشتن گمراهى و بازداشتن از فساد و فحشا مى‌جنگم.

(فَإِن زَعَما أنَّ رَسولَ اللّهِ(ص) حارَبَ لِتَكسيرِ الأَصنامِ‌، و عِبادَةِ الرَّحمنِ‌، فَإِنَّما حارَبتُ لِدَفعِ الضَّلالِ‌، وَ النَّهيِ عَنِ الفَحشاءِ وَ الفَسادِ.)

🔺آيا كسى مانند من، به دنيادوستى متهم مى‌شود؟! به خدا سوگند، اگر دنيا براى من در قالب انسانى زيبا مجسّم شود، آن را با شمشير خواهم زد.

(أ فَمِثلي يُزَنُّ‌ بِحُبِّ الدُّنيا؟! وَاللّهِ‌، لَو تَمَثَّلَت لي بَشَرا سَوِيّا لَضَرَبتُها بِالسَّيفِ‌!)

📚 شرح نهج البلاغة(ابن أبي الحديد)، ج‏20، ص328.

تحلیل حدیث در جامعه امروز

اگر دیروز معاویه، به عنوان مصداق کامل استکبار، تنها غایت و مقصدش قدرت و ثروت بود، امروز نیز آمریکا و نظام سلطه تنها هدفش چنین است. آنها میخواهند با ظلم و چپاول، همه دنیا را ذیل چتر خود داشته باشند، میخواهند قدرتی مقابل شان نباشد، وگرنه به هر نحو که شده با او درگیر شده و او را تحقیر و نابود خواهند کرد.

بنابراین همانگونه که حضرت امیر برای نابودی این استکبار و ظلم و ستم هایش، برای ایجاد امنیت، عدالت و آزادی به مبارزه و جنگ با آنها پرداخت و چاره ای غیر از آن را در مقابل خود نمیدید،

امروز نیز ما برای ایجاد عدالت، امنیت، آزادی و پیشرفت خود، چاره ای جز جنگیدن با نظام سلطه نداریم.

اگر این جنگ، بدون دست برتر ما ختم به صلح شود، بدانیم که هیچگاه دارای یک امنیت پایدار نخواهیم بود، در این صورت قطعا پیشرفت مادی و معنوی ما ضربه شدید خواهد خورد. 

دانستنی‌های ناب درباره خطرناک‌ترین افراد در جامعه: چه کسانی که زبانشان بر دیگری حریف است؟

احادیث نبوی درباره بدترین مردم و خطر شایعه‌پراکنی

اللَّهُمَّ إِنَّ شَرَّ النَّاسِ ذَاتُ الظَّنِّ، وَشَرَّ الظَّنِّينَ الْمُتَجَسِّسُونَ، وَشَرُّ الْمُتَجَسِّسِينَ الْقَوَّالُونَ، وَشَرُّ الْقَوَّالِينَ الْهَتَّاكُونَ.  

مستدرك الوسائل: ج ۹، صفحه ۱۴۷، حدیث ۱۰۵۱۰

ای خدا، بدترین مردم، آنانند که گمان بد می‌برند، و بدترین آنان که تجسس می‌کنند، و بدترین تجسس‌کنندگان، کسانی هستند که شایعه‌پراکنی می‌کنند، و بدترین کسانی که شایعه می‌سازند و پرده‌درانند.

تحلیل و تفسیر این حدیث

این حدیث، نمونه‌ای است از تعالیم پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) که به اهمیت اخلاق و رفتار صحیح در روابط اجتماعی اشاره دارد. در این روایت، بدترین مردم بر اساس اعمال و رفتارهای منفی مشخص شده‌اند که هرکدام در مسیر فساد و تضعیف جامعه قرار دارند.

1. کسانی که گمان بد می‌برند

این افراد به جای جست‌وجوی حقیقت و اعتماد، بر ابداعات و احتمالات منفی تمرکز دارند، و این باعث تهمت و دشمن‌سازی می‌شود. در اسلام، ایجاد فضای سالم و بر پایه عدالت و حسن ظن، از اصول مهم است و گمان‌های منفی، عامل تخریب روابط است.

2. تجسس کنندگان 

این گروه به دنبال فضولی و دخالت در حریم خصوصی دیگران هستند، چیزی که نه تنها خلاف شرع است، بلکه موجب ایجاد فضای نفرت و بی‌اعتمادی می‌شود. این نوع شخصیت‌ها، غالباً در جهت شایعه‌پراکنی و سلب امنیت روانی جامعه حرکت می‌کنند.

3. شایعه‌پراکنان

بدترین افراد در این دسته آن‌هایی هستند که بر اساس شنیده‌ها یا تصورها، با افزودن و تحریف، خبرسازی می‌کنند و پرده‌درانی می‌نمایند. این رفتار عواقب مخربی دارد، چون پایه‌های اعتماد اجتماعی را سست می‌کند و افراد را در مظان اتهام و سوءظن قرار می‌دهد.

4. پرده‌دران

این افراد، کسانی هستند که با نشر و انتشار خبرهای ناصحیح و یا بیان حقیقت به صورت نادرست، آبرو و عزت دیگران را مخدوش می‌کنند و به طور کلی حریم آن‌ها را نادیده می‌گیرند. از منظر دینی، حفظ حرمت افراد و آبرو، از ارزش‌های اساسی است.

 نکته مهم در نگاه اسلامی

این حدیث به ما نشان می‌دهد که در جامعه اسلامی، باید از کردارهای ناپسند و تخریب‌گر پرهیز کنیم و شاخصه‌های انسانی و اخلاقی، مانند صداقت، احترام و حسن نظر را رعایت کنیم. در فضای عمومی، شایعه‌سازی و تهمت، هم خلاف اخلاق است و هم موجب عذاب الهی است.

 نتیجه‌گیری و توصیه

برای حفظ انسجام و اعتماد اجتماعی، باید به اصول اخلاقی و دینی پایبند بود و از شایعه‌پراکنی و فضولی بپرهیزیم. در عین حال، اطلاع‌رسانی صحیح و در مسیر خط‌مشی‌های تعیین‌شده توسط مسئولان، بهترین راه برای جلوگیری از سوءتفاهم و تنش است.

در پایان، دعا کنیم که با پیروی از دستورات پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)، جامعه‌ای سالم و امن داشته باشیم، جامعه‌ای که بر پایه صداقت، احترام و اعتماد شکل گرفته باشد.