فرهنگی

وظایف معنوی و اجتماعی جامعه در شرایط بحران: راهکارهای اسلامی برای اتحاد، مقاومت و همبستگی ملی

وظیفه معنوی دینی احاد جامعه

۱ . خدایاوری، توکل تکیه به قدرت و استعانت خداوند «إن الله مَعَنا»؛ 

2 .استعانت و باورمندی به نصرتهای الهی و امدادهای غیبی «و ما رمیت اذ رمیت و لیکن الله رمی»؛

1 .توسل، استغاثه و کمک‌خواهی از اهلبیت

علیهم‌السلام در قالب مناجات، اذکار و ادعیه مأثوره دعای توسل، حدیث کساء، دعای 31 و 22 صحیفه سجادیه و …؛

۴ .پرهیز از ترس، نگرانی و فضای غم و اندوه نسبت به پیامدهای جنگ (نترسیم و نترسانیم)، «ان تنصرالله ینصرکم و یثبت اقدامکم».

وظیفه عمومی جامعه 

الف. تحفظ بر وحدت و انسجام ملی

۱ .تحفظ بر اتحاد ملی، انسجام درونی، یکپارچگی و

یکدلی؛

2 .تقویت روحیه انسجام ملی و مذهبی با استناد به موارد تاریخی که رمز اصلی پیروزی همین بوده است؛

۳ .تقویت و تحکیم حس پایداری، مقاوت و تابآوری؛

4 .حماسه‌سرایی، رجزخوانی، شور و نشاط آفرینی و 

طراحی حرکتهای حماسی

ب. دشمن شناسی و پرهیز از اقدامات تفرقه‌انگیز

5 .تبیین نقش آمریکا و استکبار بعنوان عامل اصلی و اتاق فکرِ جنگ و عملیات روانی در این جنایات بشری؛

1 .تبیین اقدام رژیم صهیونیستی از موضع ضعف آنها و نه قدرت؛

7 .پرهیز و دوری از هر گونه مباحث تشنج‌زا، مشاجرات  و نزاعهای تفرقهانگیز اجتماعی، سیاسی، فرهنگی در فضاهای حقیقی و مجازی؛

8 .پرهیز از متهم کردن خودیها یا تحلیلهای ناامید کننده و تفرقهانگیز؛

9 .سوق دادن اذهان به تمرکز بر دشمن و عدم متهم کردن و محکوم کردن نیروهای مجاهد؛

32 .انتشار مواضع حکیمانه، خردمندانه و با قدرت و عزّت رهبر معظم انقلاب، علما و مقامات نظامی، انتظامی و انقلابی.

ج. ایجاد فضای همدلانه و کمک به همنوعان

33 .کمک به ایجاد حمایتها و راه‌پیمایی‌های مردمی در انتقام پشیمان کننده به‌عنوان سوخت موشکها و پشتیبانی از فرماندهان میدان؛

32 .ایجاد مواکب و ایستگاههای ایجاد کننده شور حماسی و مقاومت و رهروان مسیر شهدا؛

ماه محرم، فرصتی برای زنده نگه داشتن روح شهادت و مقاومت در دل‌ها

پیروزی حسینی بر جبهه صهیونیستی و آمریکا مرهون هدایت مقام معظم رهبری، انسجام مردم و اقتدار نیروهای مسلح است.

این ایام حساس که ماه محرم، ماه عزاداری سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین(ع) فرا رسیده است، همزمان با تعرضات آمریکا و رژیم صهیونیستی به کشور، ضرورت احیا و گرامیداشت این ماه با شکوه بیشتر از همیشه احساس میشود. محرم نه تنها ماه عزا و ماتم، بلکه ماه قیام، مقاومت و پیروزی خون بر شمشیر است. در ادامه به جنبه های مختلف این موضوع میپردازیم:

 ۱. محرم، ماه مقاومت و حماسه

محرم یادآور قیام عاشورا و مقاومت بی‌امان امام حسین(ع) و یارانش در برابر ظلم و ستم است. امروز نیز ملت ایران با الهام از این مکتب، در برابر تجاوزات دشمنان ایستاده اند. «پیروزی حسینی بر جبهه صهیونیستی و آمریکا مرهون هدایت مقام معظم رهبری، انسجام مردم و اقتدار نیروهای مسلح است» . این ماه فرصتی است برای تجدید میثاق با آرمانهای امام حسین(ع) و تجدید عهد با ولایت و تقویت روحیه مقاومت.

 ۲. محرم، موتور محرکه انقلاب و نظام اسلامی

امت اسلامی ایران ، محرم را «موتور محرکه انقلاب و نظام اسلامی» دانسته و تأکید می کندکه همه ما شاگردان مکتب امام حسین(ع) هستیم . این ماه با شعار «ایران حسینی تا ابد پیروز است» میتواند به تقویت وحدت ملی و روحیه جهادی کمک کند.

 ۳. تبیین چهره واقعی دشمن در ماه محرم

مردم باصلابت ایران ، معتقدند ماه محرم فرصت مناسبی برای تبیین چهره یهود و سیاستهای شوم آنان در منطقه است . با استفاده از این فرصت، میتوان با ادبیاتی ساده و روشن، حقایق را برای مردم بیان کرد و روحیه مقاومت را تقویت نمود.

 ۴. برگزاری باشکوه مراسم محرم در شرایط کنونی

با توجه به شرایط حساس کشور، برگزاری مراسم محرم امسال باید باشکوه‌تر از گذشته باشد. استفاده از بیلبوردها، تلویزیونهای شهری، و فضای مجازی برای ایجاد فضای عاشورایی ، همچنین پخش زنده مراسم و استفاده از ظرفیت هیئتهای مذهبی و مساجد ، از جمله راهکارهای مهم برای احیای این ماه است.

 ۵. پیامهای تسلیت و ادبیات عاشورایی

در این ایام، استفاده از پیامهای تسلیت و ادبیات عاشورایی میتواند به تقویت روحیه مردم کمک کند. 

- «ماه خون ماه اشک ماه ماتم شد، بر دل فاطمه داغ عالم شد…» 

- «محرم ماه غم نیست ماه عشق است، محرم محرم درد حسین است» 

- «ایران حسینی تا ابد پیروز است» 

 ۶. نکته مهم برای عزاداری محرم

محرم امسال در حالی فرا رسیده که ملت ایران با الهام از مکتب حسینی، در برابر تجاوزات دشمنان ایستادگی کرده اند. این ماه فرصتی است برای تجدید پیمان با آرمانهای عاشورا، تقویت روحیه مقاومت، و وحدت ملی. همانطور که امام خمینی(ره) فرمودند: «محرم ماه پیروزی خون بر شمشیر است». باشد که این محرم، سرآغاز پیروزی های بزرگتر برای امت اسلامی باشد.

سومین پیام تلویزیونی خطاب به ملت ایران در پی تهاجم رژیم صهیونی

بسم الله الرّحمن الرّحیم

سلام و درود فراوان به ملّت عزیز و بزرگ ایران. اوّلاً یاد شهیدان گران‌قدر حوادث اخیر را گرامی میدارم؛ سرداران شهید، دانشمندان شهید که حقّاً و انصافاً ارزشمند بودند برای جمهوری اسلامی و خدمت کردند و امروز در پیشگاه پروردگار، پاداش خدمات برجسته‌ی خودشان را دریافت می‌کنند ان‌شاءالله.

لازم میدانم به ملّت بزرگ ایران تبریک عرض بکنم. چند تبریک به ملّت عرض میکنم:

یکی تبریک پیروزی بر رژیم جعلی صهیونیست

رژیم صهیونی با آن همه هیاهو، با آن همه ادّعا، در زیر ضربات جمهوری اسلامی تقریباً از پا درآمد و له شد. فکر اینکه چنین ضرباتی از سوی جمهوری اسلامی ممکن است بر رژیم وارد بشود، در ذهن آنها و مخیّله‌ی آنها خطور نمیکرد و اتّفاق افتاد. خدا را سپاس میگزاریم که به نیروهای مسلّح ما کمک کرد، توانستند از دفاع چندلایه‌ی پیشرفته‌ی آنها عبور کنند و بسیاری از مناطق شهری و نظامی آنها را زیر فشار موشکهای خودشان و با تهاجم قویّ سلاح پیشرفته‌ی خودشان با خاک یکسان کنند.

این یکی از بزرگ‌ترین نعمتهای الهی است؛ این نشان‌دهنده‌ی آن است که رژیم صهیونیستی بداند که تعرّض به جمهوری اسلامی ایران برایش هزینه‌زاست، هزینه برای او ایجاد میکند، هزینه‌ی سنگین برای او به وجود می‌آورد و ایجاد میکند.

و بحمدالله این اتّفاق افتاد؛ افتخارش متعلّق به نیروهای مسلّح و مردم عزیزمان است که این نیروهای مسلّح را از درون خود ایجاد کردند، تربیت کردند، پشتیبانی کردند و دست [قویّ] آنها را برای انجام یک چنین کار بزرگی فراهم کردند، قوی کردند.

تبریک دوّم مربوط به پیروزی ایران عزیزمان بر رژیم آمریکا است

رژیم آمریکا وارد جنگ مستقیم شد، چون احساس کرد که اگر وارد نشود، رژیم صهیونیستی بکلّی نابود خواهد شد. وارد جنگ شد برای اینکه او را نجات بدهد، لکن هیچ دستاوردی از این جنگ نداشت. به مراکز هسته‌ای ما حمله کردند ــ که البتّه این به طور مستقل درخورِ پیگیریِ جزائی در دادگاه‌های بین‌المللی است ــ امّا نتوانستند کار مهمّی انجام بدهند. رئیس‌جمهور آمریکا در شرح آنچه واقع شده بود بزرگ‌نمایی غیر متعارفی کرد.

معلوم شد که به این بزرگ‌نمایی احتیاج دارد؛ هر کسی می‌شنید آن حرفها را، میفهمید که در زیر ظاهر این حرفها یک حقیقت دیگری وجود دارد. کاری نتوانستند انجام بدهند، به مقصودی که داشتند نتوانستند برسند و بزرگ‌نمایی میکنند تا حقیقت را بپوشانند و مکتوم نگه دارند.

اینجا هم جمهوری اسلامی پیروز شد و متقابلاً جمهوری اسلامی سیلی سختی به گونه‌ی آمریکا نواخت؛ به یکی از پایگاه‌های مهمّ آمریکا در منطقه، پایگاه العُدید، حمله کرد و خساراتی وارد کرد. همان کسانی که در آن قضیّه بزرگ‌نمایی کرده بودند، در این قضیّه سعی کردند کوچک‌نمایی کنند، بگویند هیچ اتّفاقی نیفتاده، در حالی که اتّفاق بزرگی افتاده بود.

اینکه جمهوری اسلامی دسترسی داشته باشد به مراکز مهمّ آمریکا در منطقه و هر وقت مقتضی دانست علیه آنها اقدام بکند، این حادثه‌ی کوچکی نیست، حادثه‌ی بزرگی است، در آینده هم این حادثه قابل تکرار است؛ در صورتی که تعرّضی صورت بگیرد، هزینه‌ی دشمن و هزینه‌ی متعرّض قطعاً هزینه‌ی بالایی خواهد بود.

تبریک سوّم تبریک اتّحاد و اتّفاق فوق‌العاده‌ی ملّت ایران است

بحمدالله یک ملّت در حدود نود میلیون جمعیّت، یکپارچه، یک‌صدا، شانه‌به‌شانه، در کنار هم، بدون هیچ گونه تفاوتی در خواسته‌ها و در مقاصدی که ابراز میکنند، ایستادند، شعار دادند، حرف زدند، از رفتار نیروهای مسلّح حمایت کردند، بعد از این هم همین خواهد بود.

ملّت ایران بزرگواری خودش را، شخصیّت برجسته و ممتاز خودش را نشان داد در این قضیّه و نشان داد که در هنگام لازم، یک صدا از این ملّت شنیده خواهد شد، و بحمدالله این اتّفاق افتاد.

نکته‌ای که من میخواهم به عنوان یک نقطه‌ی اساسیِ عرایضم عرض بکنم

این است که رئیس‌جمهور آمریکا در یکی از بیاناتش و اظهاراتش گفت ایران باید تسلیم بشود. «تسلیم بشود». بحث غنی‌سازی دیگر نیست، بحث صنعت هسته‌ای نیست، بحث تسلیم ایران است.

البتّه این حرف برای دهان رئیس‌جمهور آمریکا خیلی بزرگ است. ایرانِ باعظمت، ایرانِ با این تاریخ، ایرانِ با این فرهنگ، ایرانِ با این عزم پولادین ملّی، اسم «تسلیم» برای یک چنین کشوری مایه‌ی استهزاء کسانی است که ملّت ایران را می‌شناسند.

لکن این اظهار او یک حقیقتی را لو داد؛ آمریکایی‌ها از اوّلِ انقلاب با ایران اسلامی مشغول معارضه هستند، پنجه می‌افکنند، هر دفعه‌ای هم یک بهانه‌ای دارند: یک بار حقوق بشر است، یک بار دفاع از دموکراسی است، یک بار حقوق زن است، یک بار غنی‌سازی است، یک بار اصل مسئله‌ی هسته‌ای است، یک بار مسئله‌ی ساخت موشک است؛ بهانه‌های گوناگونی می‌آورند، امّا باطن قضیّه یک چیز بیشتر نیست و آن «تسلیم ایران» است.

قبلی‌ها نمیگفتند این را، چون این قابل قبول نیست؛ در هیچ منطق بشری قابل قبول نیست که به یک ملّتی بگویند بیایید تسلیم بشوید، لذا آن را زیر عناوین دیگری پنهان میکردند. این شخص لو داد آن حقیقت را، نشان داد و فهماند که آمریکایی‌ها فقط به تسلیم ایران راضی میشوند و نه به کمتر از آن. و این یک نقطه‌ی مهمّی است! ملّت ایران بدانند [علّت] معارضه‌ی با آمریکا این است و این اهانت بزرگ به ملّت ایران را آمریکایی‌ها دارند و چنین اتّفاقی هم هرگز نخواهد افتاد؛ هرگز نخواهد افتاد.

ملّت ایران ملّت بزرگی است، ایران کشور قوی و پهناوری است، ایران دارای تمدّن کهنی است؛ ثروت فرهنگی و تمدّنی ما صدها برابر بیشتر از آمریکا و امثال آمریکا است. اینکه کسی توقّع کند که ایران تسلیم کشور دیگری بشود.

این یکی از آن مهمل‌گویی‌های غلطی است که یقیناً مایه‌ی استهزاء افراد خردمند و افراد دانا واقع خواهد شد. ملّت ایران عزیز است و عزیز خواهد بود، پیروز است و پیروز خواهد بود به توفیق الهی.

و امیدواریم خدای متعال این ملّت را در زیر سایه‌ی الطاف خودش همیشه با عزّت و شرف محفوظ بدارد، درجات امام بزرگوار را عالی کند و حضرت بقیّةالله (ارواحنا فداه) را از این ملّت، راضی و خشنود کند و کمک آن بزرگوار، پشتیبان این ملّت باشد.

روح مقاومت و ایمان به نصرت الهی: کلید پیروزی در راه خدا

آنچه روح مقاومت را در دل افراد جامعه می‌‏دمد ایمان به نصرت الهی است. 

“یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ یَنْصُرْکُمْ وَیُثَبِّتْ أَقْدامَکُمْ"؛ 

 ای کسانی که ایمان آورده‏اید! اگر [آیین] خدا را یاری کنید، شما را یاری می‏کند و گام‏هایتان را استوار می‏دار. (محمد: ۷)

 و پس از فرمان به دفاع فرمود: 

“وَ لَيَنصُرَنَّ ٱللَّهُ مَن يَنصُرُهُ إِنَّ ٱللَّهَ لَقَوِىٌّ عَزِيزٌ“.(حج: ۴۰)

 و قطعاً خدا به کسانی که [دین] او را یاری می‌دهند یاری می‌رساند؛ مسلماً خدا نیرومند و توانای شکست ناپذیر است.

 این‌ها نتوانستند بفهمند که در عالم بشر، غیر از محاسبات و مناسبات سیاسی یک محاسبات و مناسبات دیگری هم وجود دارد که قادر به فهم آن نیستند که آن سنت‌های الهی است.

این که خدا با تاکید می‌فرماید ولینصرن الله من ینصره ان الله لقوی عزیز، بی‌شک و بدون تردید خدای متعال آن کسانی را که دین او را و اهداف او را یاری کنند یاری خواهد کرد، این سخن راستی است، این وعده صادقیست به این اعتماد کنید.

در مسیر حرکت‌های انقلابی و مقاومت‌آمیز، یکی از مهم‌ترین عوامل پیروزی و استحکام روحی، ایمان است. ایمانی که فرد را به شناخت عمیق از نصرت و یاری خداوند متعال می‌رساند و روحیه مقاومت در دل‌ها ایجاد می‌کند. آیات قرآن کریم و روایات اسلامی، این روحیه را با جملاتی مانند:  

“إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ یَنْصُرْکُمْ” تأکید می‌کنند؛  

یعنی اگر شما دین و راه حق را یاری کنید، خداوند هم شما را یاری می‌کند و ثبات و استواری را نصیب شما می‌سازد.

این اصل، نه تنها بر پایه وعده‌های آسمانی استوار است، بلکه نشان می‌دهد که قوای الهی بر قدرت‌های بشری غالب است و همیشه در کنار کسانی است که در راه حق می‌کوشند. خداوند در قرآن می‌فرماید:  

وَ لَيَنصُرَنَّ ٱللَّهُ مَن يَنصُرُهُ، یعنی خدا به کسانی که دینش را یاری می‌کنند، به نصرت یاری می‌رساند و پیروزی را نصیب آنان می‌کند؛  

و این وعده، تنها شعار نیست، بلکه بر اساس سنت‌های حاکم بر جهان است و اثبات شده است.

رهبر معظم انقلاب در بیانات خود اظهار می‌دارند:  

در عالم بشر، محاسبات دیگری هم وجود دارد که قادر به فهم آن نیستند؛ تصمیمات و سنت‌هایی که برخاسته از وعده‌های الهی است.

این اطمینان، احساس قدرت و اعتماد به وعده‌های حق را در فرد تقویت می‌کند و انگیزه لازم برای مقاومت و ایستادگی در برابر ظلم و سلطه‌گران ایجاد می‌نماید.

در پایان، باید گفت که روح مقاومت، در ایمان عمیق، توکل بر خدا، و باور به یاری او نهفته است. این اعتقاد، انسان را نه تنها در میدان نبرد بلکه در میدان زندگی، مقاوم و استوار می‌سازد و بر باورهای دینی و ایمانی استوار، راه پیروزی و عزت را هموار می‌کند.

هر روز یک آیه: عدالت، رحمت و امید در سیر زندگی

«ولا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ۖ وَمَن قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِیِّهِ سُلْطَانًا ۖ فَلا یُسْرِف فِی الْقَتْلِ ۚ إِنَّهُ كَانَ مَنصُورًا» (سوره مبارکه اسراء، آیه ۳۳)؛   

این آیه، پیام بزرگی درباره احترام به جان انسان‌ها، عدالت و حقانیت می‌دهد. خداوند مشخص می‌کند که جان انسان، یک سرمایه ارزشمند است که باید از آن محافظت کرد، و تنها در موارد حق و عدالت، امکان کشتن وجود دارد. همچنین، اگر کسی بی‌گناهی مظلومانه کشته شود، خداوند به ولی او، حق و قدرت می‌دهد تا در برابر ظالمان، عدالت اجرا کند. 

این آیه،  ضمن اینکه دستورالعملی است برای جلوگیری از ظلم، در عین حال، وعده‌ای است برای کسانی که در مسیر عدالت قدم برمی‌دارند. اگر مظلومی به ناحق کشته شود، در حقیقت، خداوند، به ولی آن مظلوم، سلطه و قدرت داده است تا حقش را بگیرد، و این امکان را فراهم می‌آورد که جامعه از شر ظلم و ستم پاک‌سازی شود.

 روایت ارزشمند از امام صادق(ع): امید به ظهور منجی عدالت‌خواه

پرسشی از امام صادق(ع) درباره این آیه صورت می‌گیرد و پاسخ بسیار مهم و انگیزشی دریافت می‌شود:  

«منظور از این آیه، کیست؟»  

امام(ع)فرمودند: منظور همان قائم آل محمد (عج الله تعالی فرجه الشریف) است، که در زمان ظهور، قیام می‌کند و خون امام حسین(ع) و همه مظلومان را از ظالمان طلب می‌کند و حق را محقق می‌سازد.

پاسخ امام، چراغ راه ما است که نشان می‌دهد در دل ظلمت‌ها، همواره امیدی به عدالت هست، و وعده ظهور منجی، چراغی است که آینده را پر از نور و عدالت خواهد کرد. حتی اگر در این راه، همه ظلم‌پیشه‌گان را مجازات کند، این کار اسراف نیست، بلکه اجرای عدالت است.

پیام عملی و انگیزشی آیه برای ما

در هر زمان، ما باید بدانیم که در مسیر عدالت و انسان‌دوستی قرار داریم. درست است که راه سخت است، اما هیچ ظلمی نباید بی‌پاسخ بماند. و مهم است بدانیم که انتظار و ایمان به ظهور نجات‌دهنده، روحیه‌ای است برای ادامه راه، در برابر ظلم و فساد.

در دنیای زندگی‌مان، نباید فقط نظاره‌گر باشیم، بلکه باید به عنوان فردی مسئول، در راه اصلاح و برقراری عدالت، قدم برداریم؛ چون این مسیر، مسیر حق و پیروزی است، و خداوند پیروان حق را همیشه یاری می‌کند.

در پایان باید گفت

آیه و روایتی که امروز با هم مرور کردیم، به ما یادآوری می‌کند که تواناترین فرد، کسی است که در مقابل ظلم و نادرستی، ایستادگی کند و از جان و مال و حقوق مظلومین دفاع کند. امید که هر کدام از ما، با تلاش و ایمان، در راه عدالت و محبت، گام‌هایی مؤثر برداریم و روزی، در حضور منجی منتظر، شاهد برپایی جهانی پر از عدل و رحمت باشیم.