فرهنگی

سید حسن نصرالله؛ ستون خیمه مقاومت که آسمانی شد

ما سِر شده‌ایم؛

ما سَرد شده‌ایم؛

ما متوجه نیستیم که چه اتفاقی در این دو سال افتاده؛

سرعت آنقدر بالاست که نمی‌رسیم برایشان گریه کنیم؛

نمی‌رسیم به آن‌ها فکر کنیم؛

نمی‌رسیم به دیروز و امروز و فردا بیندیشیم …

شخصیت‌های بسیاری بزرگی را در طول دو سال گذشته از دست دادیم، اما بدون شک در این بین نام شهید سید حسن نصرالله و شهید سید ابراهیم رییسی بیش از بقیه رخ‌نمایی می‌کند؛

#سید_حسن، محورِ محور مقاومت بود؛

ستونِ وسط خیمه بود؛

تصور و تصویری از رفتنش نبود …

امروز که یک‌سال گذشته؛

هنوز فکر کردن به آن روز سخت است؛

روزی که خبر بمباران وحشتناک ضاحیه آمد؛

روزی که شاید برای اولین بار دل‌مان لرزید که می‌شود سید حسن هم نباشد؛

روز تلخ و سخت و بلندی که سید آسمانی شد …

اما بعد؛

فردا برای سید کاری کنیم؛

ساده از کنارش نگذریم؛

او برای توحید، برای اسلام، برای انسان و برای ایران خیلی زحمت کشیده بود؛

حداقل حقش این است که اسم و تصویرش در ایران بیشتر دیده شود …

برایش نذری بدهیم؛

ایستگاه صلواتی بزنیم؛

عکسش را پشت ماشین‌هایمان بگذاریم؛

نگذاریم بچه‌ها یادشان برود که زحمت چه بزرگانی باعث شده امروز پرچم توحید بلندتر و پررنگ‌تر از یک قرن پیش در دنیا به اهتزاز در بیاید …

برای سید حسن؛

برای آن مجاهد کبیر؛

رحمة الله علیه …

ذکری که فقر را از خانه شما بیرون می‌کند

امام علی علیه السلام: هر که فقر از او دست بر نمی دارد، ذِکرِ “لا حَولَ و لا قُوَّةَ اِلاّ باللهِ العَلیّ العَظیمِ؛ هیچ توان و نیرویی جز توان و نیروی خداوند نیست” را زیاد بگوید.

غررالحکم/ح9055

در برخی روایات فقط قسمت اول این ذکر آمده است یعنی لاحول و لا قوه الا بالله.بسم الله الرحمن الرحیم

این حدیث بسیار گران‌قدر از امام علی (علیه السلام)، نسخه‌ای روحانی و عملی برای مقابله با فقر و احساس درماندگی در زندگی است.  

تفسیر و تحلیل حدیث امام علی علیه‌السلام 

امام (ع) در این جمله کوتاه، رابطه‌ای عمیق بین ذکر گفتن و تغییر شرایط مادی را بیان می‌فرمایند:

۱. معنای ذکر «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ»

· این ذکر به معنای اعتراف به این حقیقت است که هرگونه قدرت، توانایی، تحول و حرکتِ مثبتی، تنها به اراده و مشیت خداوند متعال ممکن است. انسان با گفتن این ذکر، خود را از هرگونه قدرت و توانی خالی می‌بیند و همه‌چیز را از خدا می‌داند.

۲. چرا این ذکر، درمان فقر است؟

· فقر تنها یک مشکل مالی نیست؛ ریشه آن اغلب نوعی ناتوانی، درماندگی و احساس شکست است. این ذکر، با تزریق نگرش توحیدی به انسان، این احساس شکست را از بین می‌برد. وقتی انسان باور کند که قدرت اصلی از آنِ خداست و او می‌تواند هر شرایطی را دگرگون کند، امید و انگیزه او برای تلاش و خروج از فقر، چندین برابر می‌شود.

· این ذکر، انسان را از تکبر و اعتماد به نفس کاذب (که گاهی مانع کمک‌خواهی می‌شود) و نیز از یأس و ناامیدی (که او را زمین‌گیر می‌کند) نجات می‌دهد و در مسیر درست توکل و تلاش قرار می‌دهد.

۳. نکته درباره نسخه‌های مختلف روایت

· همان‌طور که اشاره کردید، در برخی روایات شکل کامل‌تر («العلی العظیم») ذکر شده که بر عظمت و برتری مطلق خداوند تأکید بیشتری دارد. اما اصل ذکر، همان «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» است که بسیار پربرکت و اثرگذار است.

پیام کلی: امام (ع) می‌فرمایند اگر در گرداب فقر و ناتوانی گرفتار شده‌ای، با این ذکر، پشتگرمی و پشتوانه‌ای الهی برای خود ایجاد کن. این ذکر، کلید گشایش قفل‌های روزی است.

چگونه در سخت‌ترین شرایط روحیه خود را حفظ کنیم؟

«فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ» (آل‌عمران/۱۵۹)

«وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِینَ» (آل‌عمران/۱۳۹)

تحلیل ترکیبی: مدل رهبری قرآنی در شرایط سخت

این دو آیه در کنار هم، یک چرخه کامل مدیریت بحران و رهبری جهادی را آموزش می‌دهند:

1. مرحله تصمیم‌گیری («فَإِذَا عَزَمْتَ»):

   · اینجا جای تردید نیست. رهبر پس از مشورت و بررسی، قاطعانه تصمیم می‌گیرد. این عزم، سنگ بنای هر حرکت بزرگی است.

2. مرحله اقدام و واگذاری («فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ»):

   · پس از تصمیم، دیگر نباید به گذشته نگاه کرد. توکل به معنای تلاش حداکثری در کنار اعتماد قلبی به پشتیبانی خداوند است. اینگونه، ترس و دلهره از بین می‌رود.

3. مرحله حفظ روحیه («وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا»):

   · در میدان عمل، با مشکلات و فشارهای روانی مواجه می‌شویم. این آیه دستور می‌دهد که سست نشوید و غمگین نباشید. این یک فرمان است، نه یک توصیه.

4. مرحله باور به پیروزی نهایی («وَأَنتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِینَ»):

   · این آیه، منبع این روحیه را بیان می‌کند: ایمان. مؤمن واقعی باور دارد که پایان راه، پیروزی حق بر باطل است، حتی اگر در مقطعی شکست بخورد. این نگاه، انرژی لازم برای استقامت را فراهم می‌کند.

پیام کلی: این آیات می‌گویند: قاطع تصمیم بگیر، با توکل کامل وارد میدان شو، در برابر مشکلات استقامت کن و مطمئن باش که با ایمان، پیروز نهایی تو هستی.

گنجینه‌ای از پندهای اخلاقی؛ منتخبی از احادیث امام حسن عسکری (ع)

قالَ الاْءمامُ الْعَسْكَرىّ عليه السلام: مِنَ التَواضُعِ السَّلامُ عَلى كُلِّ مَنْ تَمُرُّ بِهِ، وَ الْجُلُوسُ دُونَ شَرَفِ الْمَجْلِسِ. 

امام عسكرى عليه السلام فرمود: سـلام كردن به هر كس كه بر او مى گذرى ونشستن در جايى كه پايين تر از جايگاه (توست) نشانه تواضـع و فـروتنى اسـت.

چهل حدیث « امام حسن عسکری » علیه السلام حدیث شماره : ۱۳۰۱

قالَ الاِْمامُ الْعَسكَرىّ عليه السلام: مَنْ رَضِىَ بِدُونِ الشَّرَفِ مِنَ المَجْلِسِ لَمْ يَزَلِ اللّه ُ وَمَلائِكَتُهُ يُصَلُّونَ عَلَيْهِ حَتّى يَقُومَ. حديث

امام عسكرى عليه السلام فرمود: كسى كه در مجلس به پايين تر از جايگاه خود راضى شود، همواره خدا و فرشتگان الهى بر او درود مى فرستند تا وقتى كه برخيزد.

 چهل حدیث « امام حسن عسکری » علیه السلام حدیث شماره : ۱۳۰۲

  قالَ الاِمامُ الْعَسكَرىّ عليه السلام: قَلْبُ الاَْحْـمَقِ فى فَـمِهِ وَ فَمُ الْحَـكيمِ فى قَـلْبِهِ. حديث

امام عسكرى عليه السلام فرمود: قلب و دل احمق در دهان اوست و دهان انسان حكيم در (اختيار) قلب اوست. (يعنى انسان نادان نسنجيده حرف مى زند وانسان خردمند وحكيم پس از انديشه صحبت مى كند.)

 چهل حدیث « امام حسن عسکری » علیه السلام حدیث شماره : ۱۳۰۳

  قال الاِْمامُ الْعَسْكَرىّ عليه السلام: جُرأَةُ الْوَلَدِ عَلى والِدِهِ فى صِغَرِهِ تَـدْعُو إلَى العُـقُوقِ فى كِـبَرِهِ. حديث

امام عسكرى عليه السلام فرمود: پررويى و گستاخى فرزند در مقابل پدر در كودكى موجـب نافرمانى و آزار او در بزرگى مى شـود.

 چهل حدیث « امام حسن عسکری » علیه السلام حدیث شماره : ۱۳۰۴

  قال اَبُو مُحمَّدِ الْعَسْكرىّ عليه السلام: حُسْنُ الصُّـورَةِ جَمالٌ ظاهِرٌ، وَ حَسْنُ الْعَـقْلِ جَمالٌ باطِنٌ. حديث

امام عسكرى عليه السلام فرمود: زيبايى چهره، زيبايى ظاهرى است و خوبى انديشه زيبايى باطنى است.

 چهل حدیث « امام حسن عسکری » علیه السلام حدیث شماره : ۱۳۰۵

  قال الاِْمامُ الْعَسْكَرىّ عليه السلام: مَنْ كانَ الْوَرَعُ سَجيَّتَهُ، وَ الْكَرَمُ طَبيعَتَهُ، وَ الْحِلْمُ خُلَّتَهُ، كَثُرَ صَديقُهُ وَ الثَّناءُ عَلَيْهِ، وَ انْتَصَرَ مِنْ أَعْدائِهِ بِحُسْنِ الثَّناءِ عَلَيْهِ. حديث

امام عسكرى عليه السلام فرمود: كسى كه پارسايى جزء سرشت او وجود و سخاوت جزء طبيعت او و بردبارى دوست او گردد دوستانش و تعريف او زياد خواهد شد و از دشمنانش با ستايش كردن بر او انتقام مى گيرد.

 چهل حدیث « امام حسن عسکری » علیه السلام حدیث شماره : ۱۳۰۶

  قال الاِْمامُ الْعَسْكَرىّ عليه السلام: لايَعْرِفُ النِّعْـمَةَ اِلاَّ الشاكِرُ، وَ لا يَشْكُرُ النِّعْمَةَ اِلاَّ الْعارِفُ. حديث

امام عسكرى عليه السلام فرمود: نعمت را جـز سپاسگزار كسى نمى شـناسد و جز عارف و دانا نعمت را سپاسگزارى نمى كند.

 چهل حدیث « امام حسن عسکری » علیه السلام حدیث شماره : ۱۳۰۷

  قال الاِْمامُ الْعَسْكَرىّ عليه السلام: خِـصْلَتانِ لَيْسَ فَوْقَـهُما شَـيْءٌ: أَلايمـانُ بِاللّهِ وَ نَفـْعُ الإخـوانِ. حديث

امام عسكرى عليه السلام فرمود: دو خصلت است كه بالاتر از آنها چيزى نيست: ۱ ـ ايمان به خدا ۲ ـ سود رسانى به برادران دينى.

 چهل حدیث « عسکری » علیه السلام حدیث شماره : ۱۳۰۸

  قال الاِْمامُ الْعَسْكَرىّ عليه السلام: اَلْغَضَبُ مِفتاحُ كُلِّ شَرٍّ. حديث

امام عسكرى عليه السلام فرمود: خشم، كليد هر بدى و زشتى است.

 چهل حدیث « امام حسن عسکری » علیه السلام حدیث شماره : ۱۳۰۹

  قال الاِْمامُ الزَّكىُّ الْعَسْكَرىّ عليه السلام: جُعِلَتِ الْخَبائِثُ كُلُّها فى بَيْتٍ، وَ جُعِلَ مِفْتاحُها الْكِذْبُ. حديث

امام عسكرى عليه السلام فرمود: تـمام پليديها در خـانه اى گردآمـده و كليد آنها دروغگويى قرار داده شده است.

 چهل حدیث « امام حسن عسکری » علیه السلام حدیث شماره : ۱۳۱۰

راز عجیب خوشحالی در قیامت! 

در قیامت بعضی خندان و بعضی گریانند.

قرآن می فرماید: «وجوهٌ یَومئذٍ مُسفرّة ضاحِکةٌ مُستبشرة و وجوهٌ یومئذٍ علیها غَبَرة ترهقها قترة اولئک هم الکَفرةُ الفجرة» (عبس، 38 _ 42) 

⭕️ امام رضا مى ‏فرماید: «مَنْ فَرَّجَ عَنْ مُؤْمِنٍ فَرَّجَ اللَّهُ عَنْ قَلْبِهِ یوْمَ الْقِیامَهِ»

📚 (کافی، ج 2 ، ص 200) 

این پیوند زیبا بین آیه قرآن و حدیث امام رضا (ع) نکته‌ای بسیار عمیق و امیدبخش را نشان می‌دهد: شادی اخروی، ریشه در رفتارهای نیک دنیوی ما دارد.

تحلیل و پیام اصلی ایه و حدیث شادی قیامت

· آیه قرآن: حالت نهایی مردم در قیامت را توصیف می‌کند؛ چهره‌های درخشان و شاداب در مقابل چهره‌های تاریک و غمگین.

· حدیث امام رضا (ع): راز دستیابی به آن چهره‌ی شاداب و “مستبشر” (نوید داده شده) را فاش می‌سازد: «هر که غم مؤمنی را بزداید، خداوند در روز قیامت غم از دلش می‌زداید.»

پیام ترکیبی: شادی قیامت،

یک پدیده تصادفی نیست. این شادی، حاصل بذرهایی است که امروز می‌کاریم. ساده‌ترین کارهای خوب ما، مانند خوشحال کردن یک مؤمن، به صورت یک سرمایه‌ی معنوی ذخیره می‌شود و در روز سخت قیامت، خود را به صورت فرشته‌ی نجات و منبع شادی نشان می‌دهد.