فرهنگی

شهید آیت‌الله محمدعلی قاضی طباطبایی، اولین شهید محراب پس از انقلاب

(۱۲۹۳–۱۳۵۸ خورشیدی / تبریز — ۱۰ آبان ۱۳۵۸)

مقدمه ،چراغی از تبریز تا قم و نجف

آیت‌الله سید محمدعلی قاضی طباطبایی، از علمای مبارز و پرشور آذربایجان، سراسر زندگی خود را در مسیر هدایت، روشنگری و مبارزه با طاغوت صرف کرد. متولد تبریز (۱۲۹۳ ش.)، او در نوجوانی و جوانی در قیام‌ها و نهضت‌های مردمی حضور یافت و بارها به‌خاطر فعالیت علیه رژیم طاغوت بازداشت، تبعید و زندانی شد. پس از دوره‌های آموزشی در قم و نجف، به وطن بازگشت و تا پیروزی انقلاب اسلامی به هدایت فکری و تبلیغ دینی مردم ادامه داد.

سلوک مجاهدانه و روشنگری

قاضی طباطبایی در دوره‌های حساس تاریخ معاصر ایران، هم روش تبلیغی داشت و هم در صف مبارزه قرار گرفت: بازداشت در سال ۱۳۴۱، زندان قزل‌قلعه، تبعید به شهرهای مختلف و سپس بازگشت برای ادامه‌ی تبلیغ و بیدارسازی مردم. سبک او ترکیبی از علم و شجاعت، بصیرت انقلابی و پایمردی اخلاقی بود که او را به چهره‌ای مرجع و اثرگذار در آذربایجان تبدیل کرد.

شهادت: اولین شهید محراب پس از انقلاب

در ۱۰ آبان ۱۳۵۸ شمسی، مصادف با عید قربان، آیت‌الله قاضی طباطبایی نماز عید را اقامه کرد. همان شب، در مسیر بازگشت به منزل، توسط عناصر منافق مورد اصابت گلوله قرار گرفت و به فیض شهادت نائل آمد. شهادت ایشان به‌عنوان «اولین شهید محراب» پس از انقلاب، نقطه‌ای دردناک و عبرت‌آموز در حافظه‌ی انقلابی ایران شد.

پیام امام خمینی (ره) پس از شهادت

امام خمینی(ره) در پیامی ضمن تسلیت به مردم ایران و آذربایجان، این ضایعه را نشانه عجز و شکست دشمنان دانست و ملت و مجاهدان را به پایداری و تداوم راه حق و جهاد فی‌سبیل‌الله فراخواند. امام، شهادت را «زندگی افتخارآمیز ابدی» و چراغ هدایت برای ملت‌ها خواند و خواستار افزایش عزم و تلاش در راه اهداف انقلاب شد.

میراث و اهمیت تاریخی

قاضی طباطبایی نمادی از پیوند عالم و مجاهد است: عالمی که علم را در خدمت مردم و در مسیر آزادی و عدالت قرار داد.

شهادت وی، هشداری علیه توطئه‌ها و آفت‌های ضدانقلاب بود و هم‌زمان انگیزه‌ای برای استقامت بیشتر نیروهای انقلاب.

امروز نام و راه او در خاطره‌ی فعالان دینی و مردمی آذربایجان و سراسر ایران با احترام یاد می‌شود؛ به‌ویژه در مراکز پژوهشی و سوابق جریان‌های انقلابی منطقه.

بصیرت فاطمی و مسئولیت منتظران در پاسداری از انقلاب مهدوی

انقلاب اسلامی، تنها یک تحول سیاسی نبود؛ انفجار نوری بود از تبار همان نوری که در خانه‌ی کوچک علی و فاطمه علیهماالسلام می‌درخشید.

منتظران ایران‌زمین، که با آرمان زمینه‌سازی ظهور امام زمان(عج) این انقلاب را به پا کردند، وارثان همان رسالتی‌اند که حضرت زهرا(س) با خطبه‌هایش در مدینه آغاز کرد؛ رسالتِ دفاع آگاهانه از ولایت.

اما امروز، بزرگ‌ترین خطر برای این مسیر الهی، نه دشمنان آشکار، که جهالت دوستان نادان است. آنان که به نام غیرت دینی و عشق فاطمی، گاه سخن و رفتاری پیش می‌گیرند که نتیجه‌اش، تضعیف چهره‌ی انقلاب و اسلام در نگاه جهانیان است.

رهبر انقلاب، امام خامنه‌ای (مدّظلّه‌العالی) در بیانی حکیمانه هشدار دادند: «بعضی‌ها… کاری می‌کنند که انقلاب را که محصول مجاهدت فاطمه زهرا (س) است، در دنیا لنگ کنند. بعضی دارند به نام فاطمه زهرا (س) این کار را می‌کنند، در حالی که فاطمه زهرا راضی نیست.»

این کلام، مرز میان بصیرت و تعصب بی‌عقلانه را روشن می‌سازد.

فاطمیه، موسمِ بصیرت است، نه میدان نفرت. عزای فاطمه(س)، یعنی تبیین حق با عقل، ادب و محبت؛ نه توهین، تحقیر یا بی‌خردی.

منتظر واقعی، کسی است که تاریخ را با تحلیل درست روایت کند، نه با فریادهای بی‌پایه.

ولایت‌مداری یعنی دفاع از حق، اما با روش اهل‌بیت(ع): با منطق، با حلم، با حکمت.

اگر هر مداح، خطیب و عاشق فاطمی، در رفتار و گفتار خود آینه‌ی معرفت باشد، فاطمیه به فرصتی برای رشد، وحدت و تقویت آرمان مهدوی تبدیل می‌شود.

بیاییم فاطمی باشیم، نه فقط در اشک و سوگ، بلکه در بصیرت، ادب و صیانت از انقلاب فاطمی-مهدوی.

«بزرگی انسان در بخشش است؛ نگاهی علوی به هنر عفو و پرده‌پوشی

 زیبایی دل در پرده‌پوشی است

امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام فرمودند: «بدترین مردم کسی است که لغزش را نمی‌بخشد و عیب را نمی‌پوشاند.»

(غررالحکم، ح ۵۷۳۵)

بخشیدن خطای دیگران، نشانه بزرگیِ روح است؛ و پوشاندن عیوب، آینه‌ی ایمان و محبت.

آن‌کس که در پی آشکار کردن خطای مردم است، در حقیقت زشتیِ درون خود را فریاد می‌زند.

انسانِ مؤمن، به جای تماشای لغزش‌ها، به ترمیم دل‌ها می‌اندیشد؛

و به جای داوری، دست مهربانی می‌گشاید.

زیبایی دل در آن است که نه ببیند عیب، نه بازگو کند خطا.

حدیث لوح فاطمه(س)؛ سند آسمانی امامت دوازده امام در کلام امام باقر(ع)

َ 

حدیث لوح فاطمه (سلام‌الله علیها)

امام باقر علیه‌السلام :  عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلاَمُ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اَللَّهِ اَلْأَنْصَارِيِّ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَی‌ فَاطِمَةَ بِنْتِ مُحَمَّدٍ صَلَّی‌ اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ بَيْنَ يَدَيْهَا لَوْحٌ فِيهِ أَسْمَاءُ اَلْأَوْصِيَاءِ وَ اَلْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِهَا فَعَدَدْتُ اِثْنَيْ عَشَرَ اِسْماً آخِرُهُمْ اَلْقَائِمُ مِنْ وُلْدِ فَاطِمَةَ ثَلاَثَةٌ مِنْهُمْ مُحَمَّدٌ وَ أَرْبَعَةٌ مِنْهُمْ عَلِيٌّ .

 جابر بن عبد اللّٰه انصاری‌ گويد: 

بر حضرت فاطمه عليها السّلام وارد شدم و در مقابل او لوحی‌ ديدم كه اسامی‌ اوصياء از فرزندان او را در آن نوشته بودند، من آن اسم‌ها را شمردم دوازده نفر بودند كه آخر آنها قائم بوده، در ميان اسم‌ها سه نفر محمّد و چهار نفر علي وجود داشت.

📚 کمال الدين و تمام النعمة ج۱، ص۳۱۱

رخت بربستن برکت؛ نگاهی به پیوند میان گناه و بی‌برکتی در کلام امام علی(ع)

💠 رخت بربستن برکت از سرزمین دل‌ها

🔹 #امام_علی_علیه_السلام فرمودند:

«إذا ظَهَرَتِ الجِناياتُ ارتَفَعَتِ البَرَكاتُ.»

هرگاه گناهان آشکار شوند، برکت‌ها از میان می‌روند.

📚 غررالحکم، ح ۴۰۳۰

✨ برکت، تنها فزونی مال یا نعمت نیست؛ نوری است که خداوند در دل، خانه، علم و عمر انسان می‌تاباند. اما این نور با تاریکی گناه سازگار نیست.

وقتی خطا و معصیت در جامعه یا در زندگی فردی آشکار می‌شود و زشتی، عادی جلوه می‌کند، آن نور آرام آرام خاموش می‌شود؛ دل‌ها بی‌صفا، کارها بی‌ثمر و روابط بی‌دوام می‌گردند.

🔸 گناه، ریشه‌ی نامرئی بی‌برکتی است؛ همان گونه که آلودگی هوا دیده نمی‌شود اما تنفس را دشوار می‌کند، آلودگی اخلاقی نیز آرام و پنهان، جان جامعه را می‌فرساید.

🔸 در مقابل، توبه، صداقت و پاکی، زمین را دوباره زنده می‌کند. برکت، به خانه‌هایی بازمی‌گردد که در آنها یاد خدا زنده است و نگاه‌ها از گناه شرم دارند.

بی‌برکتی، فقر پنهان دل‌هاست؛ و طاعت، سرمایه‌ی جاودان برکت.