فرهنگی

۳ لایه بصیرت عملی از بیانات رهبر انقلاب برای مواجهه با فریب دشمن

رهبری فرمانده: «بصیرت اباالفضل العبّاس کجاست؟ همه یاران حسینی، صاحبان بصیرت بودند؛ اما او بصیرت را بیشتر نشان داد. در روز تاسوعا… آمدند به او پیشنهاد تسلیم و امان‌نامه کردند و گفتند ما تو را امان میدهیم؛ چنان بر خورد جوانمردانه‌ای کرد که دشمن را پشیمان نمود. گفت: من از حسین جدا شوم!؟ وای بر شما! اف بر شما و امان‌نامه شما» (رهبر انقلاب مدظله العالی، ۱۳۷۹/۰۱/۲۶)

رهبر معظم انقلاب حضرت ابوالفضل(ع) را به‌عنوان نماد متعالی بصیرتِ عمل‌محور معرفی می‌کنند که فراتر از شناخت نظری، در کوره‌های آزمایش سخت، تابناکیِ ایمان و هوشیاری خود را به نمایش گذاشت. تأکید ایشان بر واقعهٔ روز تاسوعا و پیشنهاد امان‌نامه توسط دشمن، سه لایهٔ عمیق از بصیرت عباسی را آشکار می‌سازد:  

اولاً، بصیرت در تشخیص “دشمن شناسی": عباس(ع) با درک ماهیت فریبکارانهٔ پیشنهادِ به ظاهر رحیمانهٔ دشمن، فوراً پی‌به‌نقشهٔ تفرقه‌اندازی و تضعیف صفوف مکتب حسین(ع) برد.  

ثانیاً، بصیرت در “وفاداری بی‌قیدوشرط": واکنش کوبندهٔ ایشان (وای بر شما! اف بر شما…) تجسّمِ غیرت دینی و اعلان بیعتِ خدشه‌ناپذیر با امامِ حق است؛ حتی در سخت‌ترین شرایط و در برابر جذاب‌ترین وسوسه‌های نجاتِ ظاهری.  

ثالثاً، بصیرت در “شجاعت مسئولانه": این موضعِ انقلابی و صریح، نه یک انفعال تدافعی، بلکه حماسه‌ای آگاهانه برای رسوا ساختن چهرهٔ منافقانهٔ دشمن و تحکیم روحیهٔ یاران بود.  

رهبری با این تحلیل، الگویی زنده و کاربردی از بصیرت ارائه می‌دهند: بصیرتی که در میدان عمل، با شجاعتِ گفتار و پایداریِ ایمان، توطئه‌های دشمن را خنثی می‌کند و خط‌سرخ ولایت را پررنگ‌تر می‌سازد؛ درسِ همیشه‌به‌کارِ امّتی که در هر زمانه‌ای با اَشکال نوینِ “امان‌نامه‌های فریبنده” مواجه است.

نقشه راه رهبر انقلاب برای تبدیل عزاداری حسینی به قیام عملی در جامعه

در این فراز عمیق و راهبردی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدّظلّه‌العالی) با تبیین رسالت زنده و پویای عزاداری امام حسین(ع) در عصر حاضر، مسیر حرکت را از سطح تبیین رویدادهای تاریخی به سوی قیام عملی در عرصه‌های زندگی ترسیم می‌کنند.

ایشان با تأکید بر لزوم عبور از هیئت‌های صرفاً احساسی و منفعل، هفت محور کلیدی را به عنوان شاخص‌های عزاداری اصیل و اثرگذار معرفی می‌فرمایند:

۱. گسترش تبیین (روشن‌گری و تحلیل عمیق فلسفه قیام عاشورا)،

۲. بیان (اقدام به روشن‌سازی و نشر معارف)،

۳. آگاه‌سازی (تقویت بصیرت دینی و سیاسی جامعه)،

۴. تحکیم ایمان (تقویت باورهای قلبی و پایبندی عملی به دین)،

۵. گسترش روح تدین (نهادینه‌سازی ارزش‌های دینی در رفتار فردی و اجتماعی)،

۶. افزایش غیرت دینی (حساسیت و احساس مسئولیت در قبال حفظ ارزش‌ها و هتک حرمت‌ها) 

۷. شجاعت (جرئت دفاع از حق و مقابله با باطل).

نقطه اوج این فرآیند، از بین بردن بی‌تفاوتی و بی‌حالی است که به‌صراحت نشان می‌دهد غایت نهایی عزاداری حسینی در نگاه ایشان، خلق جامعه‌ای پویا، مسئول، انقلابی و مقاوم است که روحیه قیام در برابر ظلم و بی‌عدالتی را در خود زنده نگه می‌دارد. بنابراین، این بیانات، نقشه راهی است برای تبدیل اشک عاشورا به حرکت عاشورایی و احیای پیام همیشگی امام حسین(ع) یعنی مبارزه با ظلم و بیداری امت در هر زمان و مکان.

عاشورا فقط یک نبردِ تن‌به‌تن نبود

اولین جنگِ نرمِ تاریخ بود:  

جنگی که یزید می‌خواست حقیقت را بکُشد،  

اما زینب(س) با کلمه، او را در میدانِ رسانه‌ها شکست داد!  

📱 امروز، کارزارِ دشمن، بر پرده‌یِ موبایل‌هاست 

می‌خواهند فرهنگِ ذلّت را با سریال‌ها تزریق کنند،  

عشقِ مادی را جایگزینِ عشقِ حسینی سازند،  

و شهادت را در بازی‌هایِ رایانه‌ای، مسخره کنند.  

از حماسه حسینی تا حماسه مقاومت

☀️ تنورِ مقاومت ما، با آتشِ نمرودِ صهیونیستی گرم نمی‌شود. 

این حرارت، از شعله‌هایِ کوثرِ کربلا زبانه می‌کشد.  

هر ذره‌اش، خاکسترِ وعده‌هایِ شیطانیِ غرب را به باد می‌دهد.  

🩸 خونِ ما، همان شهیدانِ نینواست که در رگ‌هایِ زمین جاری‌ست. 

تهاجمِ سگانِ صهیون،  

فقط بیدارترمان می‌کند از خوابِ غفلت؛  

مثل زهیر که با فریادِ حسین (ع) از چادر برون جهید!  

✈️ موشک‌هایِ دشمن، سایه‌یِ ذلّت بر آسمانِ ما می‌اندازند؟ 

نه!  

این‌ها همان شمرهایِ زمان‌اند که پرچمِ یزید بر دوش می‌کشند.  

و ما…  

ما پای در رکابِ اباعبدالله‌ایم که فرمود: «هیهات منّا الذلّه!»  

🛡️ هر خانه‌یِ ایرانی، سنگرِ زینب‌وارِ این عصر است.

مادران، بر زانوانِ دعا، سپر می‌بافند از نخ‌هایِ نور.  

پدران، مشتِ گره کرده‌شان را به پنجه‌هایِ عباس (ع) می‌سپارند.  

🔥 این آتش، از کجا می‌آید؟ 

از همان جا که چلچراغِ روضه‌یِ سحرگاهان،  

قلب‌ها را منور می‌کند به شعله‌هایِ شهادت.  

تهاجمِ صهیون،  

فقط روضه‌یِ ما را بلندتر، و نخلستانِ صبرمان را سبزتر کرده است.  

☁️ ابرهایِ سربیِ موشک بر سرِ شهرمان ببارند؟

ما باران را هم از آبِ فرات طلب می‌کنیم!  

هر انفجار، فقط یادآورِ آن صبحِ عاشوراست  

که آسمان بر زمین بارید، ولی زینب (س) ایستاد…  

و ما نیز می‌ایستیم.  

⚔️ سنگربندانِ خیابان‌هایِ تهران، قم، اصفهان…

جوابِ هر حماسه‌یِ صهیونیستی را،  

با آتشِ غیرت می‌نویسند؛  

همان آتشی که از تنورِ عشقِ حسین (ع) برخاسته.  

🕊️ تا یک کودکِ فلسطینی گرسنه است، نانِ ما نذرِ مقاومت است.

تا یک مادرِ یمنی اشک می‌ریزد، روضه‌یِ ما سلاح می‌سازد.  

دشمن بداند:  

مکتبِ حسین (ع)، مرز نمی‌شناسد؛  

خونِ او، در رگ‌هایِ همه‌یِ آزادگان جاریست.  

^{از حماسه حسینی تا حماسه مقاومت}

^{🕊️ تا یک کودکِ فلسطینی گرسنه است، نانِ ما نذرِ مقاومت است.}

^{تا یک مادرِ یمنی اشک می‌ریزد، روضه‌یِ ما سلاح می‌سازد.}  

^{دشمن بداند:}  

^{مکتبِ حسین (ع)، مرز نمی‌شناسد؛}  

^{خونِ او، در رگ‌هایِ همه‌یِ آزادگان جاریست.}  

^{🌙 محرمِ امسال، ماهِ آهن و آتش است.}

^{حنجره‌هایِ گلوپاره‌یِ مادران،}  

^{همچون زینب (س)،}  

^{توطئه‌یِ جهانیِ صهیونیسم را رسوا می‌کند.}  

^{و سینه‌هایِ زخم‌خورده‌یِ مردان،}  

^{سکوتی آگاه تر از فریاد دارند…}  

^{✊ فریاد می‌زنیم:}

^{«ای دشمنِ کوردل!}  

^{اگر خیمه‌هایِ ما را آتش زدی،}  

^{بدان که از خاکسترِ هر خانمان،}  

^{هزاران حُرِّ زمانه سر برمی‌آورد}  

^{با شعاری که تو را تا ابد می‌سوزاند:}  

^{یا حسین(ع)}

پایانِ حماسه‌سرا

^{نوشتم در حالی که بویِ باروت و عطرِ گلابِ روضه در هم آمیخته بود… و در گوشم زمزمه می‌شد: «کَأنّهُم بنیانٌ مَرصوصٌ» (سوره‌ی صف، آیه‌ی ۴).} 

حوادث مهم روز چهارم محرم

شب و روز چهارم محرم‌الحرام، به نام بزرگانی مانند دو فرزند رشید حضرت زینب‌(س)، نامگذاری شده است. در این روز، عبیدالله بن زیاد در کوفه سخنرانی کرد و مردم را برای جنگ با امام حسین (علیه السلام) تشویق نمود. همچنین در این روز، کنانه بن عتیق به کاروان امام حسین (علیه السلام) ملحق شد و حرّ بن یزید ریاحی نیز در همین روز به کاروان امام حسین (علیه السلام) پیوست. 

وقایع مهم روز چهارم محرم

۱. سخنرانی عبیدالله بن زیاد

عبیدالله بن زیاد در مسجد کوفه سخنرانی کرد و مردم را برای جنگ با امام حسین (علیه السلام) ترغیب کرد. 

۲. ۱۳ هزار نفر در قالب ۴ گروه به سپاه عمر بن سعد پیوستند

به دنبال آن ۱۳ هزار نفر در قالب ۴ گروه که عبارت بودند از: ۱. شمر بن ذی الجوشن با چهار هزار نفر؛ ۲. یزید بن رکاب کلبی با دو هزار نفر؛ ۳. حصین بن نمیر با چهار هزار نفر؛ ۴. مضایر بن رهینه مازنی با سه هزار نفر به سپاه عمر بن سعد پیوستند. 

۳. نوشتن نامه عمر سعد به عبیدالله زیاد

در این نامه نوشته بود: من همین که به کربلا رسیدم، رسولی را فرستادم تا با حسین مذاکره کند و از او بپرسد برای چه آمده است؟ پاسخ او این بود که مردم کوفه نامه نگاشته و از من درخواست آمدن کرده اند و من به درخواست آنان پاسخ گفته ام. اگر اکنون تغییر نظر داده اند بازمی گردم.

۴. پاسخ عبیدالله زیاد به نامه عمر 

باری، نامه ات رسید و محتوای آن را دریافتم. همین که جواب را دریافت کردی، از حسین و یارانش برای یزید بن معاویه امیرالمومنین بیعت بگیر تا بیندیشیم چه کنیم. (در برخی مقاتل آمده است: وگرنه سر او و اصحابش را جداکن و بفرست.

عمرسعد با دریافت نامه گفت: می‌دانستم که عبیدالله سلامت و عافیت را نمی‌پذیرد. 

 ۵. ملاقات امام حسین (ع) و عمر بن سعد

امام حسین (ع) قاصدی نزد عمر بن سعد روانه ساخت که می‏ خواهم شب هنگام در فاصله دو سپاه با هم ملاقاتی داشته باشیم.

 امام (ع) فرمود: ویلک‏ یابن سعد..؛ وای بر تو،‌ای پسر سعد، آیا از خدایی که بازگشت تو به سوی اوست، هراس نداری؟

ابن سعد گفت: اگر از این گروه جدا شوم می ‏ترسم خانه ‏ام را ویران کنند.

امام (ع) فرمود: أنا أبنی‌ها لک‏؛ من آن را برای تو می‏ سازم…

حُرّ بن یزید ریاحی: انقلاب یک وجدان؛ از دشمنی تا شهادت در راه حسین (ع)

حُر بن یزید ریاحی در ابتدا یکی از فرماندهان سپاه یزید بود و مأموریت داشت تا امام حسین (ع) را از حرکت به سمت کوفه بازدارد. او در روز عاشورا در کنار سپاه یزید قرار داشت و در ابتدا به عنوان یک دشمن شناخته می‌شد. اما وقتی به کارهایی که بر سر امام حسین و یارانش می‌آمد، توجه کرد، احساس کرد که در مسیر نادرستی قرار دارد.

حُر در یک لحظه تصمیم به تغییر مسیر گرفت و به امام حسین (ع) پیوست. او با این کار نشان داد که هر فردی می‌تواند در هر زمانی تصمیم درست را بگیرد و به حق بپیوندد. او در میدان نبرد با شجاعت جنگید و در نهایت جان خود را فدای امام حسین (ع) کرد.

حُر به عنوان نماد توبه و بازگشت به حق در تاریخ اسلام شناخته می‌شود و داستان او به عنوان یک درس بزرگ از شجاعت و صداقت در برابر ظلم و ستم باقی مانده است. او به خاطر این تصمیم شجاعانه‌اش، در دل مردم به عنوان یک قهرمان و الگو باقی مانده است.

باشه، با رعایت دقیق دستورات شما، متن ویرایش شده به شرح زیر است:  

—  

دیر رسیدی؟ هنوز دیر نشده. فرصت‌سوزی یا فرصت‌جویی؛ انتخاب تو چیست؟

پرده اول: سنگینی بار یک “کاش…” (فرصت‌سوزی)  

طرماح بن عدی، مردی با نیت پاک، به امام حسین(ع) قول داد پس از رساندن آذوقه به خانواده‌اش، به کربلا بازگردد. اما وقتی امام به او فرمودند: «اگر قصد یاری داری، شتاب کن!»، طرماح نتوانست فوراً تصمیم بگیرد.

با وجود آگاهی از نگرانی امام، به خانواده رسید و پس از تعلل، راهی کربلا شد. اما در میانه راه، خبر شهادت حسین(ع) را شنید. او با حسرت بازگشت؛ حسرتی که تا همیشه با او ماند. او فرصت تاریخی یاری حق را سوزاند.  

پرده دوم: درخشش تا آخرین نفس (فرصت‌جویی)  

اما در همان صحنه غم‌انگیز کربلا، مردانی دیگر فرصت‌جویی را معنا کردند:  

- هفهاف بن مهند با رسیدن به کربلا پس از شهادت امام، شمشیر کشید و با شجاعتی بی‌نظیر، جلوی غارت خیمه‌ها ایستاد. او تا آخرین قطره خون جنگید و شهید شد.  

- حر بن یزید ریاحی نیز گرچه دیر به سپاه حق پیوست، اما با توبه و پیوستن به امام، نامش را در تاریخ جاودانه کرد.  

آنها با وجود دیر رسیدن، از آخرین فرصت برای ایستادگی استفاده کردند.  

درس امروز: آیینه تاریخ در دستان ماست  

این روایات، فقط گزارش گذشته نیستند؛ آینه تمام‌نمای رفتار ما در بزنگاه‌های زندگی‌اند:  

- فرصت‌سوز (مانند طرماح): با تردید، تعویق یا اولویت‌دادن به امور شخصی، فرصت‌های طلایی را از دست می‌دهد.  

- فرصت‌جو (مانند حر و هفهاف): حتی در تاریک‌ترین لحظات، با شجاعت و مسئولیت‌پذیری، تاریخ‌ساز می‌شود.  

سخن معصوم

- امام علی(ع): «فرصت چون ابر می‌گذرد؛ فرصت‌های نیک را غنیمت شمارید.»  

- امام صادق(ع): «هر که در انتظار فرصتی کامل بماند، روزگار همان فرصت را هم از او می‌رباید.»  

ایران امروز: آزمون فرصت‌شناسی جمعی  

امروز پس از تجربه‌های سخت، وحدت ملی و انسجام اجتماعی بی‌سابقه‌ای شکل گرفته است. این فرصت ناب تاریخی را:  

- با فرصت‌جویی (همراهی، مسئولیت‌پذیری، عبور از اختلافات) می‌توان به نقطه عطفی برای عزت و تمدن‌سازی تبدیل کرد.  

- با فرصت‌سوزی (تعویق، حاشیه‌سازی، تفرقه) می‌توان به آسانی تباه نمود.  

● جامعه امروز، بیش از هر زمان نیازمند “حر"ها و “هفهاف"هاست.  

●مراقب باشیم “طرماح” درونمان، فرصت طلایی امروز را نسوزاند.

تا فردا، حسرتِ “کاش…” بار سنگین دوشمان نباشد. تاریخ همیشه به فرصت‌جویان لبخند می‌زند.

اعمال روز اول محرم

 اول: روزه گرفتن است. امام رضا علیه‌السلام می‌فرماید: هر که در این روز، روزه بدارد و خدا را بخواند خداوند دعای او را مستجاب کند چنانکه دعای زکریا را مستجاب کرد.

دوم: از امام رضا علیه‌السلام نقل شده است که حضرت رسول روز اول محرم دو رکعت نماز می‌کرد و چون فارغ می‌شد دست‌ها را بلند می‌کرد و این دعا را سه مرتبه می‌خواند:

🔅 *«اَللّهُمَّ اَنْتَ الاِْلهُ الْقَدیمُ وَهذِهِ سَنَهٌ جَدیدَهُ فَاَسْئَلُکَ فیهَاالْعِصْمَهَ مِنَالشَّیْطانِ وَالْقُوَّهَ عَلی هذِهِ النَّفْسِ الاْمّارَهِ بِالسّوَّءِ وَالاِْشْتِغالَ بِما یُقَرِّبُنی اِلَیْکَ [یاکَریمُ] یا ذَاالْجَلال وَ الاِْکْرامِ یا عِمادَ مَنْ لا عِمادَ لَهُ یا ذَخیرَهَ مَنْ لا ذَخیرَهَ لَهُ یا حِرْزَ مَنْ لا حِرْزَ لَهُ یا غِیاثَ مَنْ لا غِیاثَ لَهُ یا سَنَدَ مَنْ لا سَنَدَ لَهُ یا کَنْزَ مَنْ لا کَنْزَ لَهُ یا حَسَنَ الْبَلاء یا عَظیمَ الرَّجاء یا عِزَّ الضُّعَفآءِ‌ یا مُنْقِذَ الْغَرْقی یا مُنْجِیَ الْهَلْکی یا مُنْعِمُ یا مُجْمِلُ یا مُفْضِلُ یا مُحْسِنُ اَنْتَ الَّذی سَجَدَ لَکَ سَوادُ اللَّیْلِ وَ نُورُ النَّهارِ وَضَوْءُ الْقَمَرِ وَ شُعاعُ الشَّمْسِ وَ دَوِیُّ الْمآءِ وَ حَفیفُ الشَّجَرِ یا اَللّهُ لا شَریکَ لَکَ اَللّهُمَّ اجْعَلْنا خَیْراً مِمّا یَظُنُّونَ وَ اغْفِرْ لَنا ما لا یَعْلَمُونَ وَ لا تُؤاخِذْنا بِما یَقُولُونَ حَسْبِیَ اللّهُ لا اِلهَ اِلاّ هُوَ عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ امَنّا بِهِ کُلُّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنا وَما یَذَّکَّرُ اِلاّ اُولُوا الاْلْبابِ رَبَّنا لاتُزِغْ قُلُوبَنا بَعْدَ اِذْ هَدَیْتَنا وَهَبْ لَنا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَهً اِنَّکَ اَنْتَ الْوَهّابُ»*

📚 «مفاتيح الجنان

وظایف معنوی و اجتماعی جامعه در شرایط بحران: راهکارهای اسلامی برای اتحاد، مقاومت و همبستگی ملی

وظیفه معنوی دینی احاد جامعه

۱ . خدایاوری، توکل تکیه به قدرت و استعانت خداوند «إن الله مَعَنا»؛ 

2 .استعانت و باورمندی به نصرتهای الهی و امدادهای غیبی «و ما رمیت اذ رمیت و لیکن الله رمی»؛

1 .توسل، استغاثه و کمک‌خواهی از اهلبیت

علیهم‌السلام در قالب مناجات، اذکار و ادعیه مأثوره دعای توسل، حدیث کساء، دعای 31 و 22 صحیفه سجادیه و …؛

۴ .پرهیز از ترس، نگرانی و فضای غم و اندوه نسبت به پیامدهای جنگ (نترسیم و نترسانیم)، «ان تنصرالله ینصرکم و یثبت اقدامکم».

وظیفه عمومی جامعه 

الف. تحفظ بر وحدت و انسجام ملی

۱ .تحفظ بر اتحاد ملی، انسجام درونی، یکپارچگی و

یکدلی؛

2 .تقویت روحیه انسجام ملی و مذهبی با استناد به موارد تاریخی که رمز اصلی پیروزی همین بوده است؛

۳ .تقویت و تحکیم حس پایداری، مقاوت و تابآوری؛

4 .حماسه‌سرایی، رجزخوانی، شور و نشاط آفرینی و 

طراحی حرکتهای حماسی

ب. دشمن شناسی و پرهیز از اقدامات تفرقه‌انگیز

5 .تبیین نقش آمریکا و استکبار بعنوان عامل اصلی و اتاق فکرِ جنگ و عملیات روانی در این جنایات بشری؛

1 .تبیین اقدام رژیم صهیونیستی از موضع ضعف آنها و نه قدرت؛

7 .پرهیز و دوری از هر گونه مباحث تشنج‌زا، مشاجرات  و نزاعهای تفرقهانگیز اجتماعی، سیاسی، فرهنگی در فضاهای حقیقی و مجازی؛

8 .پرهیز از متهم کردن خودیها یا تحلیلهای ناامید کننده و تفرقهانگیز؛

9 .سوق دادن اذهان به تمرکز بر دشمن و عدم متهم کردن و محکوم کردن نیروهای مجاهد؛

32 .انتشار مواضع حکیمانه، خردمندانه و با قدرت و عزّت رهبر معظم انقلاب، علما و مقامات نظامی، انتظامی و انقلابی.

ج. ایجاد فضای همدلانه و کمک به همنوعان

33 .کمک به ایجاد حمایتها و راه‌پیمایی‌های مردمی در انتقام پشیمان کننده به‌عنوان سوخت موشکها و پشتیبانی از فرماندهان میدان؛

32 .ایجاد مواکب و ایستگاههای ایجاد کننده شور حماسی و مقاومت و رهروان مسیر شهدا؛